مناجات الزاهدین
 نسخه خطی مناجات خمس عشر، به خط نسخ عبدالله یزدی، کتابت در شعبان ۱۱۰۲ قمری | |
| اطلاعات دعا و زیارت | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | مناجات پارسایان |
| مأثور/غیرمأثور | مأثور |
| صادره از | امام سجاد(ع) |
| منابع شیعی | الصحیفة الثانیة السجادیة • بحارالانوار • مفاتیح الجنان |
| زمان | شب جمعه |
| دعاها و زیارات مشهور | |
| دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امین‌الله • زیارت اربعین | |
مُناجاتُ الزّاهِدین یا مناجات پارسایان، از مناجات‌های پانزده‌گانه نقل شده از امام سجاد(ع) است. در مناجات زاهدین، دنیا محل مکر، خدعه، نیرنگ و فریب معرفی شده است. درخواست مقام زهد و وارستگی و درک لذت انس با خدا و لقاء و شهود جمال کبریایی خدا، از مضامین این مناجات است.
مناجات الزاهدین از امام سجاد(ع) نقل شده و در کتاب‌های الصحیفة الثانیة السجادیة، بحار الانوار[۱] و مفاتیح الجنان[۲] آمده است. علامه مجلسی زمان قرائت این دعا را شب جمعه تعیین کرده است.[۳]
مضامین این مناجات عبارتند از:
- انسان در دنیا، همانند کسی است که در مکانی ترسناک و درون گرداب هلاک افتاده است.
- انسان در برابر دام فریب دنیا، پناهی جز خدا ندارد.
- مقام زهد و وارستگی از دنیا را باید از خدا طلبید.
- درخواست، کمک خداوند و عهده‌داری و تدبیر کارهای انسان.
- درخواست عطای درک لذت انس با خدا، محبت به او و لقاء و شهود جمال کبریایی‌اش.[۴]
| مـتـن | ترجمه |
|---|---|
|
اِلهى اَسْكَنْتَنا داراً حَفَرَتْ لَنا حُفَرَ مَكْرِها وَ عَلَّقَتْنا بِاَيْدِى الْمَنايا فى حَبآئِلِ غَدْرِها فَاِلَيْكَ نَلْتَجِىءُ مِنْ مَكآئِدِ خُدَعِها وَ بِكَ نَعْتَصِمُ مِنَ الْأِغْتِرارِ بِزَخارِفِ زينَتِها فَاِنَّهَا الْمُهْلِكَةُ طُلاَّبَهَا، الْمُتْلِفَةُ حُلاَّلَهَا الْمَحْشُوَّةُ بِالْافاتِ، الْمَشْحُونَةُ بِالنَّكَباتِ اِلهى فَزَهِّدْنا فيها وَ سَلِّمْنا مِنْها بِتَوْفيقِكَ وَ عِصْمَتِكَ وَ انْزَعْ عَنَّا جَلابيبَ مُخالَفَتِكَ وَ تَوَلَّ اُمُورَنا بِحُسْنِ كِفايَتِكَ وَ اَوْفِرْ مَزيدَنا مِنْ سَعَةِ رَحْمَتِكَ وَ اَجْمِلْ صِلاتِنا مِنْ فَيْضِ مَواهِبِكَ وَ اغْرِسْ فى اَفْئِدَتِنا اَشْجارَ مَحَبَّتِكَ وَ اَتْمِمْ لَنا اَنْوارَ مَعْرِفَتِكَ وَ اَذِقْنا حَلاوَةَ عَفْوِكَ وَ لَذَّةَ مَغْفِرَتِكَ وَ اَقْرِرْ اَعْيُنَنا يَوْمَ لِقآئِكَ بِرُؤْيَتِكَ وَ اَخْرِجْ حُبَّ الدُّنْيا مِنْ قُلُوبِنا كَما فَعَلْتَ بِالصَّالِحينَ مِنْ صَفْوَتِكَ، وَ الْأَبْرارِ مِنْ خآصَّتِكَ بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرَّاحِمينَ، وَ يا اَكْرَمَ الْأَكْرَمينَ. |
خدايا ما را در خانهاى جا دادهاى كه سر راه ما گودال‌هاى نيرنگ را كَنده و در دام‌هاى فريب خود ما را به چنگال‌هاى مرگ آويخته، پس به سوى تو پناه آوريم از دام‌هاى فريبش و به تو نگهدارى جوئيم از مغرور شدن به زر و زيور آراستهاش، زيرا كه دنيا جويندگانش را به هلاكت اندازد و واردين (ساکنان دلبسته) خود را نابود كند. آكنده است از بلا و زيان و پر است از رنج و سختى. خدايا! پس ما را در دنيا پارسا كن و به وسيله توفيق و نگهدارى خود ما را از شرورش سالم بدار و بيرون آر از بر ما جامههاى مخالفت و نافرمانيت را و با حسن كفايت خود امور ما را سرپرستى فرما و از رحمت وسيع خود سهميه عطاى ما را افزون گردان و جايزههاى ما را از سرچشمه پر فيض مواهبت نيكو گردان و بنشان در دل‌هاى ما درخت هاى محبتت را و كامل گردان بر ما انوار درخشنده معرفتت را و بچشان به ما شيرينى عفو و لذت آمرزشت را و ديدگانمان را در روز قيامت به مشاهده جمالت روشن كن و دوستى دنيا را از دل‌هاى ما بيرون كن! آنگونه که درباره برگزيدگانت و نيكان از خواص درگاهت چنين كردى به رحمتت اى مهربان‌ترين مهربانان و اى كريمترين كريمان. |
پانویس
منابع
- مصباح، محمدتقی، سجاده‌های سلوک: شرح مناجات‌های حضرت سجاد(ع)، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ۱۳۹۰ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
- قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، نشر مشعر، قم، ۱۳۸۷ش.