جمال جعفر محمدعلی آل ابراهیم مشهور به ابومهدی المهندس، (۱۳۳۳-۱۳۹۸ش) جانشین فرمانده حشد شعبی عراق بود. او از اعضای حزب الدعوة الاسلامیة و مجلس اعلای اسلامی عراق و از پایه‌گذاران کَتائب حزب‌الله عراق و حشد الشعبی بوده است. وی از تأثیرگذارترین فرماندهان عراقی در بیرون راندن داعش از عراق می‌آید. ابومهدی در ۱۳ دی ۱۳۹۸ش در پی حمله نیروهای آمریکایی، در نزدیکی فرودگاه بغداد به همراه قاسم سلیمانی به شهادت رسید.

ابومهدی المهندس
شناسنامه
نام کاملجمال جعفر تمیمی
لقبالمهندس
زادروز۱۳۳۳ شمسی/۱۹۵۴م
شهر تولدبصره
کشور تولدعراق
تاریخ درگذشت۱۳ دی ۱۳۹۸ش/۳ ژانویه ۲۰۲۰
شهر درگذشتبغداد
کشور درگذشتعراق
آرامگاهنجف ـ وادی السلام
دیناسلام
مذهبشیعه
اطلاعات سیاسی
مناصبجانشین فرمانده حشد الشعبی

زندگی‌نامه

جمال جعفر محمد علی آل ابراهیم تمیمی، مشهور به ابومهدی المهندس، در سال ۱۳۳۳ش/۱۹۵۴م در بصره به‌دنیا آمد.[۱] پدر او عراقی و مادرش ایرانی بود.[۲] در سال ۱۳۵۲ش/۱۹۷۳م وارد دانشگاه «الجامعة التکنولوجیة» شد و در رشته مهندسی عمران مدرک کارشناسی گرفت.[۳] پس از آن به تحصیل در رشته علوم سیاسی پرداخت و با مدرک دکتری فارغ‌التحصیل شد. او همچنین دروس مقدماتی حوزه علمیه را در حوزه آیت الله سید محسن حکیم در بصره فراگرفت.[۴]

 
ابومهدی مهندس در کنار قاسم سلیمانی

شهادت

ابومهدی المهندس در ۱۳ دی ۱۳۹۸ش در حمله هوایی آمریکا، در نزدیکی فرودگاه بغداد به همراه قاسم سلیمانی و چند نفر دیگر به شهادت رسید.[۵] پیکر آنها در شهرهای کاظمین، کربلا، نجف، اهواز، مشهد، تهران و قم تشییع شد و پیکر ابومهدی پس از تشییع در زادگاهش بصره، در وادی السلام نجف به خاک سپرده شد.[۶]

 
مراسم تشییع ابومهدی و قاسم سلیمانی در تهران

در برخی کشورها از جمله بحرین[۷] یمن،[۸] و پاکستان[۹] تظاهرات مردمی در محکومیت ترور ابومهدی و سلیمانی برگزار گردید.

 
قاسم سلیمانی در کنار سید حسن نصرالله و ابومهدی المهندس.

فعالیت‌های سیاسی و نظامی

ابومهدی المهندس در اوایل دهه هفتاد میلادی به حزب الدعوة الاسلامیة پیوست و پس از آنکه از سوی حکومت وقت عراق تحت پیگرد قرار گرفت، در سال ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م ناگزیر به خروج از عراق شد و به کویت و سپس ایران رفت. او در سال ۱۳۶۴ش/۱۹۸۵م به عضویت مجلس اعلای اسلامی عراق درآمد.[۱۰]

 
ابومهدی المهندس در کنار سید محمدباقر حکیم مؤسس سپاه بدر

ابومهدی در سال ۱۳۶۲ش/۱۹۸۳م به عضویت سپاه بدر درآمد[۱۱] و در سال ۱۳۸۱ش به عنوان فرمانده آن منصوب شد.[۱۲] او مسئولیت ترور نافرجام طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق در دوره صدام را بر عهده داشت.[۱۳]

ابومهدی از پایه‌گذاران کتائب حزب‌الله عراق (۲۰۰۷م) بود.[۱۴] او با ظهور داعش در منطقه به جانشینی فرماندهی حشد الشعبی (گروه مبارزه مردمی بسیج علیه داعش)، انتخاب شد.[۱۵] ولی به لحاظ میدانی و به عقیده کارشناسان، فرمانده اصلی حشد به‌شمار می‌آمد.[۱۶] مهندس به مخالفت با آمریکا مشهور بود و به گفته خودش یکی از اهداف مهم او اخراج نظامیان آمریکایی از خاک عراق بوده است،[۱۷] که گفته شده او جزو کسانی بود که در سال ۱۳۹۸ش/۲۰۱۹م به سفارت آمریکا در بغداد حمله کردند.[۱۸] به گفته فرزندش، او در این جریان خواستار مجازات آمریکا و پایان حضور آن در کشور بود.[۱۹] آمریکا از سال ۱۳۸۸ش/۲۰۰۹م او را در فهرست تروریست‌ها قرار داده بود.[۲۰]

مستند سلفی با ابومهدی

«سلفی با ابومهدی» عنوان فیلمی است که چگونگی حضور ابومهدی المهندس به عنوان فرمانده حشدالشعبی در جبهه مقاومت را روایت می‌کند. در این مستند چهل دقیقه‌ای که سید هاشم موسوی آن را کارگردانی کرده و سال ۱۳۹۵ش. تولید شده، چند و چون عملیات صلاح‌الدین و بازپس‌گیری جرف الصخر بیان می‌شود.[۲۱]

وصیت‌نامه

بر اساس وصیتنامه‌ای که از وی در فایلی تصویری منتشر شده است، ثبات قدم در جهاد و مبارزه با دشمنان اسلام را از خانواده و رزمندگان و مجاهدین جوان عراقی درخواست نموده، و آنان را به شناختن معارف دینی در خصوص جهاد و احکام آن مانند شیوهٔ رفتار با اسیران جنگی، نحوه مواجهه با اموال و ناموس مردم از منظر دین توصیه نموده است. او هدف خود و همرزمانش را از جهاد و مبارزه، کسب رضایت و خشنودی الهی در خدمت نمودن به مردم بدون در نظر گرفتن گرایش‌های دینی و مذهبی و پایان دادن به حضور دشمن و تروریسم در این منطقه دانسته است. او در بخشی دیگر رساندن عراق به امنیت و آرامش و ایجاد ثبات در منطقه را، از دیگر اهداف مبارزه برشمرده است.[۲۲]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. من هو الشهید القائد الحاج ابو مهدی المهندس؟، سایت المنار.
  2. درباره ابومهدی المهندس، خبرگزاری ایرنا.
  3. الکشف عن الاسم الحقیقی للقیادی"أبو مهدی المهندس، سایت اسپوتنیک عربی.
  4. من هو أبو مهدی المهندس؟، سایت تی‌آؤتی عربی.
  5. «اخبار لحظه به لحظه از شهادت حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و واکنش‌ها به آن»، خبرگزاری ابنا.
  6. تصاویری از حضور پرشکوه مردم بصره در مراسم تشییع ابومهدی المهندس، خبرگزاری ایکنا.
  7. مردم بحرین در اعتراض به ترور سردار سلیمانی و المهندس تظاهرات کردند، خبرگزاری رسمی حوزه.
  8. خشم یمنی‌ها از ترور سردار سلیمانی، سایت العالم.
  9. تظاهرات مردم کشمیر و شهرهای مختلف پاکستان در پی شهادت سردار سلیمانی، خبرگزاری تسنیم.
  10. زندگی‌نامه سردار شهید ابو مهدی المهندس، خبرگزاری ایرنا.
  11. گفت‌وگویی منتشر نشده با شهید ابومهدی المهندس درباره رازهای سپاه بدر، باشگاه خبرنگاران جوان.
  12. شاهد یاران، مصاحبه با ابومهدی المهندس، ش۸۷.
  13. مؤسسة کتائب حزب‌الله، سایت شبکة شام.
  14. من هو أبو مهدی المهندس العدو اللدود للولایات المتحدة فی العراق والذی قتل مع سلیمانی؟، سایت فرانس ۲۴.
  15. زندگی‌نامه سردار شهید ابو مهدی المهندس، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  16. مقتل قاسم سلیمانی.
  17. نگاهی گذرا به زندگی‌نامه شهید ابومهدی المهندس، خبرگزاری صدا وسیما.
  18. من هو أبو مهدی المهندس العدو اللدود للولایات المتحدة فی العراق والذی قتل مع سلیمانی؟، سایت فرانس ۲۴.
  19. دختر شهید ابومهدی المهندس: در هم آمیختن خون پدرم و حاج قاسم بالاترین مرحله رفاقت آنها بود، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  20. من هو أبو مهدی المهندس "العدو اللدود" للولایات المتحدة فی العراق والذی قتل مع سلیمانی؟، سایت فرانس ۲۴.
  21. سلفی با ابومهدی، سایت عماریار.
  22. وصیت نامه شهید ابومهدی المهندس، سایت خبرگزاری فارس.

منابع

  • «اخبار لحظه به لحظه از ادامه واکنش‌ها به شهادت حاج "قاسم سلیمانی" و "ابومهدی المهندس" و مراسم تشییع»، در خبرگزاری ابنا، تاریخ درج مطلب ۱۴ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «الکشف عن الاسم الحقیقی للقیادی"أبو مهدی المهندس"»، در اسپوتنیک عربی، تاریخ درج مطلب ۴ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «تصاویری از حضور پرشکوه مردم بصره در مراسم تشییع ابومهدی المهندس»، در خبرگزاری ایکنا، تاریخ درج مطلب ۱۵ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «تظاهرات مردم کشمیر و شهرهای مختلف پاکستان در پی شهادت سردار سلیمانی»، در خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب ۱۳ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «خشم یمنی‌ها از ترور سردار سلیمانی»، در شبکه العالم فارسی، تاریخ درج مطلب ۱۷ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «دربارهٔ ابومهدی المهندس» در خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب ۱۳ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «رجل إیران و مؤسس کتائب "حزب‌الله" العرقیة من هو "أبو مهدی المهندس"؟» در شبکة شام عربی، تاریخ درج مطلب ۳ کانون الثانی ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «زندگی‌نامه سردار شهید ابو مهدی المهندس» در خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب ۱۳ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲ بهمن ۱۳۹۸.
  • «گفت‌وگویی منتشرنشده با شهید ابومهدی المهندس دربارهٔ رازهای سپاه بدر»، در باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب ۲۲ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «مردم بحرین در اعتراض به ترور سردار سلیمانی و المهندس تظاهرات کردند.»، در خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب ۱۴ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «من هو أبو مهدی المهندس..»، در تی.آر. تی عربی، تاریخ درج مطلب ۳ ینایر ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «من هو أبو مهدی المهندس..»، در فرانس ۲۴ عربی، تاریخ درج مطلب ۳ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «من هو الشهید القائد الحاج ابو مهدی المهندس؟»، در شبکه المنار، تاریخ درج مطلب ۳ ژانویه ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید ۲۶ دی ۱۳۹۸.
  • «زندگی‌نامه سردار شهید ابو مهدی المهندس»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب ۱۳ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۰ دی ۱۴۰۰.
  • نگاهی گذرا به زندگی‌نامه شهید ابومهدی المهندس، خبرگزاری صدا وسیما، تاریخ درج مطلب ۱۷ دی ۱۳۹۸، تاریخ بازدید ۲۰ دی ۱۴۰۰.
  • «وصیت‌نامه شهید ابومهدی المهندس»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب ۱۴ دی ۱۳۹۹، تاریخ بازدید ۲۸ دی ۱۴۰۰.

پیوند به بیرون