پرش به محتوا

باب الحوائج (لقب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== باب‌الحوائج لقب کیست؟ ==
== باب‌الحوائج لقب کیست؟ ==
باب‌الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به معنی درگاهی است که در آن نیازها برآورده می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.</ref> این اصطلاح در احادیث رسیده از امامان شیعه به کار نرفته است؛ ولی در فرهنگ عمومی شیعیان برای برخی از خاندان اهل‌بیت به کار می‌رود.
باب‌الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به معنای درگاهی است که در آن نیازها برآورده می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.</ref> این اصطلاح در فرهنگ عمومی شیعیان برای برخی از خاندان اهل‌بیت به کار می‌رود مانند [[موسی بن جعفر(ع)]] امام هفتم شیعیان<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> و [[عباس بن علی(ع)]] از شهدای [[واقعه کربلا]] است.<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب‌الحوائج».</ref> [[محمدعلی غروی اردوبادی|محمدعلی اُردوبادی]] در کتابش درباره زندگانی حضرت عباس(ع) نیز به این شهرت تصریح کرده است.<ref> اردوبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ص۱۳۳.</ref> [[جواد محدثی]] در کتاب [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]] از [[علی‌اصغر(ع)]]‌ نیز با این لقب یاد کرده است.<ref> محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.</ref> او کوچک‌ترین فرزند [[امام حسین(ع)]] بود که در [[واقعه کربلا]] به شهادت رسید.
این لقب [[امام موسی کاظم(ع)]] امام هفتم شیعیان<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> و [[عباس بن علی(ع)]] از شهدای [[واقعه کربلا]] است.<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب‌الحوائج».</ref> [[محمدعلی غروی اردوبادی|محمدعلی اُردوبادی]] در کتابش درباره زندگانی حضرت عباس(ع) به همین شهرت تصریح کرده است.<ref> اردوبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ص۱۳۳.</ref> [[جواد محدثی]] در کتاب [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]] از [[علی‌اصغر(ع)]]‌ نیز با این لقب یاد کرده است.<ref> محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.</ref> او کوچک‌ترین فرزند [[امام حسین(ع)]] بود که در [[واقعه کربلا]] به شهادت رسید.


== علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج ==
== علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج ==
کاربرد این لقب برای امام هفتم شیعیان ریشه حدیثی ندارد. بنا به گفته [[ابن شهرآشوب]] (درگذشته ۵۸۸ق) در کتاب [[مناقب آل ابی‌طالب]] امام کاظم(ع) پس از دفنش در مقبره قریش در بغداد به این لقب مشهور شد.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۶ق، ج۳، ص۴۳۸.</ref> همچنین به گفته ابن‌حجر هیتمی (درگذشته ۹۷۴ق) از علمای اهل‌سنت امام کاظم نزد عراقیان به باب قضاء الحوائج عندالله (درِ برآوردنِ نیازها نزد خدا) معروف بود.<ref>ابن حجر هیتمی، الصواعق المحرقة، مکتبة القاهرة، ص۲۰۳.</ref> شبلنجی از علمای [[مذهب شافعی|شافعی]] نیز علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج را برآورده‌شدن حاجات کسانی دانسته که به او [[توسل|متوسل]] می‌شوند.<ref>مؤمن الشبلنجی، نور الابصار، ص۳۳۱.</ref> به نوشته [[دائرة المعارف تشیع]]، سنیان و شیعیان برای برآورده‌شدن حاجات، به قبر امام کاظم(ع) متوسل می‌شوند.<ref>شهیدی، «باب‌الحوائج»، ص۱۱.</ref>
کاربرد باب‌الحوائج برای امام هفتم شیعیان ریشه حدیثی ندارد. بنا به گفته [[ابن‌شهرآشوب]] (درگذشته ۵۸۸ق) در کتاب [[مناقب آل ابی‌طالب]] امام کاظم(ع) پس از دفنش در مقبره قریش در بغداد به این لقب مشهور شد.<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۶ق، ج۳، ص۴۳۸.</ref> همچنین به گفته ابن‌حجر هیتمی (درگذشته ۹۷۴ق) از علمای اهل‌سنت امام کاظم(ع) نزد عراقیان به باب قضاء الحوائج عندالله (درِ برآوردنِ نیازها نزد خدا) معروف بود.<ref>ابن‌حجر هیتمی، الصواعق المحرقة، مکتبة القاهرة، ص۲۰۳.</ref> شبلنجی از علمای [[مذهب شافعی|شافعی]] نیز علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج را برآورده‌شدن حاجات کسانی دانسته که به او [[توسل|متوسل]] می‌شوند.<ref>شبلنجی، نور الابصار، ص۳۳۱.</ref> به نوشته [[دائرة المعارف تشیع]]، سنیان و شیعیان برای برآورده‌شدن حاجات، به قبر امام کاظم(ع) متوسل می‌شوند.<ref>شهیدی، «باب‌الحوائج»، ص۱۱.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
== منابع ==
== منابع ==
*ابن‌حجر هیتمی، الصواعق المحرقة فی الرد علی اهل البدع و الزندقة، مکتبة القاهرة، بی‌تا.
*ابن‌شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، نجف، مطبعة الحیدریه، ۱۳۷۶ق.
*ابن‌شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، نجف، مطبعة الحیدریه، ۱۳۷۶ق.
*اردوبادی، محمدعلی، حیاة ابی‌الفضل العباس، در موسوعة العلامة الاوردبادی، دار الکفیل، کربلا، ۱۴۳۶ق.  
*اردوبادی، محمدعلی، حیاة ابی‌الفضل العباس، در موسوعة العلامة الاوردبادی، دار الکفیل، کربلا، ۱۴۳۶ق.  
خط ۱۸: خط ۱۸:
*شهیدی، عبدالحسین، «باب‌الحوائج»، در دایرة المعارف تشیع، ج۳، تهران، انتشارات حکمت، ۱۳۹۰ش.
*شهیدی، عبدالحسین، «باب‌الحوائج»، در دایرة المعارف تشیع، ج۳، تهران، انتشارات حکمت، ۱۳۹۰ش.
*محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۸۸ش.
*محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۸۸ش.
*هیتمی، ابن حجر، الصواعق المحرقة فی الرد علی اهل البدع و الزندقة، مکتبة القاهرة، بی‌تا.
{{کنیه‌ها و لقب‌ها}}
{{کنیه‌ها و لقب‌ها}}
{{امام کاظم}}
{{امام کاظم}}
خط ۴۰: خط ۳۹:
  | توضیحات =  
  | توضیحات =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>


[[ar:باب الحوائج]]
[[ar:باب الحوائج]]