مدرسه علمیه سید یزدی (نجف)
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| بنيانگذار | سید محمدکاظم یزدی |
| تأسیس | مدرسه اول: ۱۳۲۷ق مدرسه دوم: ۱۳۸۴ق |
| کاربری | مدرسه • آموزشی |
| مکان | نجف |
| نام‌های دیگر | مدرسه یزدی |
| مشخصات | |
| مساحت | مدرسه اول: ۷۵۰ مترمربع مدرسه دوم: ۶۰۰ متر مربع |
| وضعیت | مدرسه اول: فعال مدرسه دوم: تخریب |
| امکانات | کتابخانه • سالن درس |
| معماری | |
| سبک | صفوی |
مدرسه علمیه سید یزدی دو مدرسه در نجف اشرف است که سید محمدکاظم طباطبایی یزدی (درگذشت: ۱۳۳۷ق) مشهور به صاحب عروه از مراجع تقلید شیعه، آن را احداث کرد. مدرسه بزرگ‌تر که مشهورتر است در محله الحویش قرار دارد و دیگری در محله العمارة قرار داشت که به مدرسه دوم سید یزدی مشهور بود و در زمان صدام تخریب شد. اکنون مدرسه بزرگ‌تر، محل اسکان و تحصیل طلابی از کشورهای مختلف است.
اهمیت و جایگاه
به گزارش کتاب ماضی النجف و حاضرها، مدرسه سید یزدی منسوب به سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، از مهمترین مدارس علمیه نجف است که به‌جهت ساخت، بزرگی و کثرت حجره‌ها نظیری در شهر نجف ندارد و در معماری سنگ‌فرش و دیوارها بدیع و زیباست.[۱]
تاریخچه مدرسه اول
ساخت این بنا در سال ۱۳۲۵ق به دستور سید محمدکاظم طباطبایی یزدی و پشتیبانی مالی آستان قلی‌بیک وزیر عبدالاحد بخاری آغاز شد و در سال ۱۳۲۷ق پایان یافت.[۲] سید محمدکاظم یزدی پس از راه‌اندازی مدرسه، مبلغ زیادی به مدرسه اهدا کرد و با آن مبلغ، مقداری مغازه، منزل و حمام در اطراف مدرسه خرید و آن‌ها را وقف مدرسه ساخت تا درآمد حاصل آن صرف مخارج و نیازهای مدرسه شود.[۳]
معماری
این مدرسه دارای مساحت ۷۵۰ مترمربع در کوچه‌ای واقع شده که خیابان رسول از شرق و بازار حویش در غرب آن قرار دارد.[۴] مدرسه سید به سبک جدید و مانند مدارس دوران صفوی، یعنی با یک حیاط نسبتاً بزرگ در وسط و حجراتی در چهار ضلع آن در دو طبقه ساخته شده است.[۵] این مدرسه دارای هشتاد حجره و یک مدرس است که جلوی هر اتاق، یک ایوان کوچک و یکسان با کاشی‌کاری معرق و هفت‌رنگ قرار دارد. زمین آن ابتدا خشتی بوده که در مرمت سال‌های اخیر با سنگ‌های زینتی مفروش و دیوارهای آن از کاشی پوشیده شده است.[۶]
تاریخچه مدرسه دوم
مدرسه دوم سید یزدی در محله العماره واقع بود و از غرب به مدرسه خلیلی کوچک و از جنوب به مدرسه خلیلی بزرگ اتصال داشت. این بنا در ابتدا خانقاه درویشان بود و سپس سید یزدی، آن را به قصد سکونت زائران دایر ساخت، اما سید به این علت که ممکن بود از آن استفاده مطلوب نشود، ترجیح داد آن را تبدیل به مدرسه و وقف طلاب علوم دینی کند.[۷] بازسازی و تغییر آن به مدرسه، در سال ۱۳۸۴ق به‌دست سید اسدالله یزدی فرزند صاحب عروه صورت گرفت.[۸]
معماری
این مدرسه در دو طبقه و در مساحت ۶۰۰ مترمربع ساخته شد و ۵۱ اتاق داشت. یک سرداب بزرگ، مدرس (سالن درس)، چهار حمام، ایوان‌های کوچک جلوی هر حجره و سقف دورانی‌شکل و مزین با آیات قرآن از دیگر تزئینات و معماری این مکان بود.[۹]
موقوفات
چهار دکان، دو باب منزل و یک مسافرخانه کوچک که متصل به مدرسه بود، از موقوفات این مکان بود و اجاره‌بهای آن صرف ضروریات و مایحتاج مدرسه می‌شد.[۱۰]
تخریب
مدرسه دوم و باقی عمارات آن در محله عماره، در زمان حکومت صدام تخریب شد و به‌صورت زمین یک‌دست در آمد که پس از سقوط صدام، این زمین برای توسعه حرم حضرت علی(ع) و ساخت صحن حضرت فاطمه(س) مورد استفاده قرار گرفت.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ آل‌محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۳۹.
- ↑ خلیلی، موسوعة العتبات المقدسة، ۱۴۰۷ق، ص۱۵۱.
- ↑ بذرافشان، سید محمدکاظم یزدی فقیه دوراندیش، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۱.
- ↑ خلیلی، موسوعة العتبات المقدسة، ۱۴۰۷ق، ص۱۵۱.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۴۲.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۴۲و۱۴۳؛ خلیلی، موسوعة العتبات المقدسة، ۱۴۰۷ق، ص۱۵۱و۱۵۲؛ یزدی، سه رساله، ۱۳۹۱ش، ص۲۷۸.
- ↑ بذرافشان، سید محمدکاظم یزدی فقیه دوراندیش، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳.
- ↑ یزدی، سه رساله، ۱۳۹۱ش، ص۲۷۹.
- ↑ بذرافشان، سید محمدکاظم یزدی فقیه دوراندیش، ۱۳۷۶ش، ص۱۳۳.
- ↑ خلیلی، موسوعة العتبات المقدسة، ۱۴۰۷ق، ص۱۶۷.
منابع
- آل‌محبوبه، جعفر بن باقر، ماضی النجف و حاضرها، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۶ق.
- خلیلی، جعفر، موسوعة العتبات المقدسة، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۷ق.
- یزدی، محمدکاظم، سه رساله، گردآورنده: زمانی‌نژاد، علی‌اکبر، قم، خدادادی، ۱۳۹۱ش.
- بذرافشان، مرتضی، سید محمدکاظم یزدی فقیه دوراندیش، قم، بوستان کتاب، ۱۳۷۶ش.
- جمعی از نویسندگان، نجف کانون تشیع، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۳ش.