مدرسه علمیه خلیلی (نجف)
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| بنيانگذار | میرزا حسین خلیلی |
| تأسیس | مدرسه بزرگ: ۱۳۱۶ق مدرسه کوچک: ۱۳۲۲ق |
| کاربری | مدرسه • آموزشی |
| مکان | نجف |
| نام‌های دیگر | مدرسه علمیه میرزا حسین خلیلی |
| وقایع مرتبط | تخریب مدرسه در زمان صدام |
| مشخصات | |
| مساحت | مدرسه بزرگ: ۶۰۰ مترمربع مدرسه کوچک: ۲۳۰ مترمربع |
| وضعیت | غیر فعال |
مدرسه علمیه میرزا حسین خلیلی عبارت از دو مدرسه بزرگ و کوچک بوده که در نجف اشرف و در نزدیکی مدرسه سید یزدی قرار داشت. بانی این دو مدرسه، میرزا حسین خلیلی تهرانی (متوفای ۱۳۲۶ق) از مراجع تقلید شیعه بود. مدارس خلیلی تا سال‌ها محل تحصیل طلاب و فعالیت‌های مذهبی و سیاسی بود و سپس در سال ۱۳۶۷ش به‌دست حزب بعث عراق تخریب شد.
تاریخچه مدرسه بزرگ (کبریٰ)
میرزاحسین خلیلی تهرانی در سال ۱۳۱۶ق با هزینه نیکوکاری ایرانی به نام «معتمدالدوله امیرپنج»، زمین مدرسه را خریداری نموده و بخشی از مدرسه را ساختمان کرد و سپس بخش دیگری از ساختمان را با هزینه نیکوکار ایرانی دیگری به نام «امیر تومان صمصام المُلک» تکمیل نمود و در نهایت، قسمت باقی‌مانده را نیز با هزینه «مجدالدوله جهانگیرخان» به اتمام رسانید.[۱] این مدرسه در منتهی‌الیه بازار عماره قرار داشت و ۶۰۰ مترمربع مساحت داشت و دارای ۵۰ حجره بود. در شمال شرقی مدرسه، آرامگاه خلیلی و خاندان او قرار داشت.[۲]
مدرسه خلیلی به‌جهت موقعیت و مدیریت آن همواره مورد توجه طلاب قرار داشت و دارای فعالیت‌های مذهبی و سیاسی بود. در این مدرسه پس از اعلان خلع و فرار محمدعلی شاه قاجار در سال ۱۲۲۷ق و زوال استبداد صغیر، مجلس جشن باشکوهی برگزار گردید. انتشار ماهنامه‌ای به‌نام «مختارات اسلامیه» به سرپرستی سید عبدالکریم قزوینی از جمله فعالیت‌های مدرسه خلیلی بود.[۳]
مدرسه خلیلی کوچک (صغریٰ)
میرزا حسین خلیلی در سال ۱۳۲۲ق با مساعدت نیکوکاری ایرانی به‌نام میرزا محمدعلی گرگانی، مدرسه دیگری کوچک‌تر از مدرسه قبلی و در شمال آن بنا نمود.[۴] این مدرسه در ۲۳۰ مترمربع مساحت از یک حیاط و دو طبقه ساختمان تشکیل شده بود و ۱۸ حجره داشت.[۵] بعدها به این مدرسه، مدرسه «الجزائری الأحمدیة» گفته شد.[۶]
تخریب
دو مدرسه بزرگ و کوچک در سال ۱۳۶۷ش به‌دست عوامل حزب بعث عراق تخریب شد و کلیه موقوفات آن مصادره گردید.[۷]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ آل‌محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۳۵و۱۳۶.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۸.
- ↑ «مدارس علمیه نجف و کربلا»، روزنامه جمهوری اسلامی. ۱۰ اسفند ۱۳۹۴ش، ص۱۲.
- ↑ آل‌محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۳۴.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۴۰.
- ↑ مدارس دینی و حوزه‌های علمیه، پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- ↑ مدارس علمیه نجف و کربلا، روزنامه جمهوری اسلامی. ۱۰ اسفند ۱۳۹۴ش، ص۱۲.
منابع
- آل‌محبوبه، جعفر بن باقر، ماضی النجف و حاضرها، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۰۶ق.
- جمعی از نویسندگان، نجف کانون تشیع، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۳ش.
- «مدارس دینی و حوزه‌های علمیه»، پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- «مدارس علمیه نجف و کربلا»، روزنامه جمهوری اسلامی. ۱۰ اسفند ۱۳۹۴ش.