تحفة الاحباب فی نوادر آثار الاصحاب (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | شیخ عباس قمی |
| تاریخ نگارش | ۱۳۳۱ق |
| موضوع | تراجم |
| زبان | فارسی |
| مجموعه | یک جلد |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دارالکتب الاسلامیه |
تُحْفَةُ الْاَحْباب فی نَوادِر آثارِ الْاَصْحاب کتابی در تراجم به زبان فارسی اثر شیخ عباس قمی (متوفای ۱۳۵۹ق). وی این کتاب را در سال ۱۳۳۱ق در قم نوشته و در آن، پیرامون شرح اجمالی مشاهیر صحابه پیامبر(ص) و بزرگان اصحاب ائمه اطهار و گروهی از سفرا، علما و خلفا نوشته است.
مؤلف
عباس بن محمد رضا القُمی (۱۲۹۴-۱۳۵۹ق) مشهور به شیخ عباس قمی و نیز محدّث قمی، عالم شیعه قرن چهاردهم قمری است. او محدّث، مورخ و خطیب بود. مفاتیح الجنان، سفینة البحار و منتهی الآمال از مشهورترین تألیفات اوست. محدث قمی در سال ۱۳۵۹ق در نجف درگذشت و در حرم علی بن ابیطالب(ع) دفن شد.
معرفی کلی
شیخ عباس قمی کتاب تحفة الاحباب را در سال ۱۳۳۱ق در قم نوشته و در مقدمه اثر، این رساله را مختصری در ترجمه مشاهیر از اصحاب رسول خدا(ص) و اصحاب معروف ائمه(ع) معرفی می‌کند که از منابع معتبر به‌دست آورده و تلاش کرده در کمال ایجاز و اتقان آن را بنگارد. قمی تصریح می‌کند که بعضی از مشاهیر اصحاب از منافقان و مخالفان را هم ذکر نموده و به‌ترتیب حروف الفبا آورده است.[۱]
محتوا
قمی ضمن شرح حال رجال حدیث و علمای فِرَق مختلفه اسلامی، از شیعه، سنی، زیدی، فطحی، واقفی، ناووسی و... را به ترتیب حروف الفبا آورده و لطایف و سخنان حکمت‌آمیزی هم نقل کرده است.[۲] ابان بن ابی عیاش از اصحاب امام سجاد و صادقین علیهم السلام نخستین کسی است که کتاب با او شروع شده است . ابان راوی کتاب سلیم بن قیس است که هنگام وفاتش کتابش را به او سپرده است. [۳] یونس بن یعقوب بجلی دهنی نیز آخرین کسی است که محدث قمی کتابش را بنام او پایان داده است. وی خواهر زاده معاویة بن عمار است و شیخ طوسی او را ثقه دانسته است.[۴]
نسخه خطی و چاپ
نسخه خطی تحفة الاحباب به‌خط محمد بن محمود حسینی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی موجود بوده و تاریخ کتابت آن چهارشنبه ۱۷ جمادی‌الثانی ۱۳۳۲ق است.[۵]
این کتاب با تحقیق جعفر حسینی، محمد آخوندی و علی محدث‌زاده در سال‌های ۱۳۶۹ و ۱۳۷۰ش در دار الکتب الاسلامیه در تهران منتشر شد.[۶]
پانویس
منابع
- قمی، عباس، تحفة الاحباب فی نوادر آثار الاصحاب، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
- کنگره بزرگداشت، محدث ربانی، نور مطاف، قم، ۱۳۸۹ش.