جرعه‌ای از دریا (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | سید موسی شبیری زنجانی |
| موضوع | شیعه؛ مقالات، شخصیت‌شناسی و کتابشناسی |
| سبک | ارائه خاطرات و داستان‌های واقعی |
| زبان | عربی و فارسی |
| تعداد جلد | چهار جلد |
| تعداد صفحات | جلد۱، ۶۱۶صفحه؛ جلد۲، ۷۲۲صفحه؛ جلد۳، ۷۵۰صفحه؛ جلد۴، ۶۸۰صفحه. |
| قطع | وزیری |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسه کتابشناسی شیعه |
| محل نشر | قم |
| تاریخ نشر | ۸۹-۹۸ |
| وبسایت ناشر | http://al-athar.ir/ |
جرعه‌ای از دریا کتابی چهار جلدی اثر سید موسی شبیری زنجانی از مراجع تقلید شیعه است که شامل کتابشناسی، مقالات، شخصیت‌شناسی، تعلیقات و گفتارهای شفاهی وی می‌باشد.
هر جلد از کتاب جرعه‌ای از دریا در سه فصل شامل آثار عربی، آثار فارسی و طریقیات تألیف شده است. آثار عربی و فارسی، شامل مقالات و تعلیقات شبیری زنجانی بر برخی کتاب‌هاست. طریقیات نیز شامل مطالبی است که وی در بین راه اقامه نماز از منزل تا حرم حضرت معصومه(س) بیان کرده است. همچنین در این کتاب به معرفی عالمان و بزرگان شیعه از طریق نقل داستان‌های واقعی از زندگی آنها پرداخته شده است.
این کتاب توسط انتشارات مؤسسه کتابشناسی شیعه در سال ۱۳۸۹ش به چاپ رسیده و چندین بار نیز تجدیدچاپ شده است. این کتاب در بخش دین در شاخه کلیات اسلام، برگزیده سی‌امین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است.
جایگاه و اهمیت
کتاب جرعه‌ای از دریا مجموعه‌ای از مقالات، مباحث شخصیت شناسی و کتابشناسی شیعه، تعلیقات و گفتارهایی از سید موسی شبیری زنجانی از مراجع تقلید شیعه است. این کتاب به معرفی شخصیت‌ها و کتاب‌های علما و بزرگان شیعه پرداخته است. این کتاب توسط انتشارات مؤسسه کتابشناسی شیعه به چاپ رسیده است.[۱]
همچنین بنا به اعلام دبیرخانه سی‌امین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، کتاب جرعه‌ای از دریا در بخش دین در شاخه کلیات اسلام، برگزیده سی‌امین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران دانسته شده است.[۲] به گفته رضا مختاری، مدیر مؤسسه کتابشناسی شیعه، جلد اول کتاب جرعه‌ای از دریا، تاکنون ۷ بار چاپ شده و مورد استقبال فراوان قرار گرفته است، حتی فضلای نجف پیشنهاد دادند که به عربی هم ترجمه شود.[۳]
مختاری درباره اهمیت کتاب چنین گفته است: از آنجا که سید موسی از اول طلبگی به همراه پدرش سید احمد شبیری زنجانی، با بزرگان حوزه علمیه قم، از شاگردان و همراهان عبدالکریم حائری یزدی، کسانی چون سید محمد حجت کوه‌کمری، سید صدرالدین صدر، سید احمد خوانساری و امام خمینی معاشرت داشته، خاطرات او دارای اهمیت است.[۴] گفته شده، این کتاب را بعضی از بزرگان حوزه، مانند سید علی سیستانی و سید علی خامنه‌ای از مراجع تقلید شیعه، مطالعه کردند و ملاحظاتی درباره بعضی مطالب آن داشته‌اند که در جلد چهارم منعکس شده است. همچنین جعفر سبحانی، از مراجع تقلید شیعه، هم بارها پیگیر انتشار این کتاب بوده و مطالبی راجع به کتاب بیان کرده است.[۵]
به باور مدیر انتشارات مؤسسه کتابشناسی شیعه، کتاب جرعه‌ای از دریا، پر مخاطب‌ترین و پرفروش‌ترین کتاب مؤسسه کتابشناسی شیعه در دوره‌های مختلف نمایشگاه کتاب تهران بوده است.[۶]
نویسنده
سید موسی شبیری زنجانی، (زاده ۱۰ اسفند سال ۱۳۰۶ش)[۷] در حوزه علمیه نجف در درس‌های خارج فقه سید عبدالهادی شیرازی و سید محسن طباطبائی حکیم و سید ابوالقاسم خویی شرکت کرده است.[۸] وی در حوزه علمیه قم در درس خارج فقه و خارج اصول نزد سید صدرالدین صدر، سید حسین طباطبایی بروجردی و سید محمد محقق داماد شرکت کرده است.[۹] به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر سید موسی شبیری زنجانی، وی تدریس در حوزه را از دهه ۱۳۴۰ش در قم آغاز کرده است.[۱۰] همچنین گفته شده، وی یکی از هفت فقیهی است که جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، پس از درگذشت محمدعلی اراکی، از مراجع تقلید شیعه، در سال ۱۳۷۳ش، تقلید از آنها را جایز شمرده و آنها را دارای شرایط مرجعیت دانسته است.[۱۱]
محتوا
کتاب جرعه‌ای از دریا، در چهار جلد به چاپ رسیده که هر چهار جلد شامل آثار عربی، آثار فارسی و طریقیات است.[۱۲]
آثار عربی
آثار عربی شامل مقالات و تعلیقات شبیری زنجانی است که تعلیقات همان تعلیقات وی بر کتاب‌های دیگران است.[۱۳] شبیری هنگام مطالعه کتاب‌ها هر نظر و ملاحظه‌ای داشته باشد آن را در حاشیه صفحات یادداشت و کتاب‌ها را تصحیح می‌کند بدون اینکه هدف و غرض اول وی تعلیقه‌نویسی بوده باشد و مؤسسه یادداشت‌های وی را بر برخی کتب تراجم و رجال به شکل کنونی تنظیم کرده است.[۱۴]
این فصل شامل مقالاتی از جمله: سند زیارت عاشورا، المنهج الصحیح فی تحقیق الکافی، الحاشیة علی رسالة عدیمة النظیر فی احوال ابی‌بصیر، الحاشیة علی اجازة السید حسن الصدر للشیخ آقابزرگ، الحاشیة علی تکملة أمل الآمل، الحاشیة علی الکرام البررة، الحاشیة علی نقباء البشر و الحاشیة علی الکافی.[۱۵]
آثار فارسی
چینش مقالات و مصاحبه‌ها در این فصل به ترتیب تاریخ تألیف و نشر است. عناوین این مقالات عبارتند از: مؤلف تبصرة‌العوام، فهرست شیخ منتجب‌الدین، قاموس الرجال و صاحب آن، ابوالعباس نجاشی و عصر وی، چشمه‌هایی از فضایل میرزای بزرگ شیرازی، ابعاد شخصیت شیخ مرتضی انصاری، لزوم ارزیابی سندی احادیث کتاب کافی، حاشیه بر مکارم الآثار، حاشیه بر دو گفتار سید محمدعلی روضاتی، حاشیه بر دومین دو گفتار، حاشیه بر احوال محقق حلی، حاشیه بر زندگانی سردار کابلی و حاشیه بر نخبگان علم و عمل ایران.[۱۶]
از آقای آسید عبدالکریم اردبیلی این قضیه را شنیدم: مرحوم آشیخ محمدرضا آل‌یس از مراجع تقلید عرب بود. یک وقت پولی به دست آشیخ محمدرضا رسید. ایشان چون می‌دانست طلبه‌های درس‌خوان در درس آقای خویی شرکت می‌کنند، برای آنکه پول به دست طلبه‌های درس‌خوان برسد و از طرفی آقای خویی ترویج شود، پول را نزد آقای خویی فرستاد. آقای خویی هم آن را به نام آشیخ محمدرضا آل‌یس تقسیم کرد. در این قضیه هر دو عالم جانب تقوا را رعایت کرده بودند.[۱۷]
طریقیات
طریقیات، مجموعه حکایات و مطالبی است که شبیری زنجانی بیشتر در بین راه یا در جلسات انس بیان فرموده است.[۱۸] شبیری زنجانی در ایام سلامت و عدم بیماری، برای اقامه نماز جماعت، مسیر منزل تا حرم حضرت معصومه(س) و بالعکس را پیاده می‌پیموده[۱۹] و در طول مسیر، طلاب از ایشان پرسش می‌کرده‌اند.[۲۰] وی هم به پرسش‌های آنها پاسخ می‌داد و یا خود ابتدائا مطالبی بیان کرده است.[۲۱] از آنجا که این نکات در مسیر رفت و برگشت به نماز جماعت در مدرسه فیضیه و حرم حضرت معصومه(س) و منزل یا در جلسات محفل انس بیان شده،[۲۲] نام «طریقیات» بر آن نهاده شده است.[۲۳]
همچنین این فصل، خاطرات و نکاتی اخلاقی است که شبیری زنجانی از بزرگانی همچون: بروجردی، امام خمینی، آقابزرگ تهرانی، مرتضی حائری یزدی، سید صدرالدین صدر، سید احمد فهری زنجانی، میرزا احمد کفایی، عبدالحسین فقیهی رشتی، میرزا عبدالله مجتهدی، ملاعلی معصومی همدانی و... نقل کرده است.[۲۴]
پانویس
- ↑ انتشار کتاب جرعه‌ای از دریا و استقبال فضلای نجف، پایگاه خبری شفقنا.
- ↑ برگزیدگان سی‌امین دوره جایزه کتاب سال معرفی شدند، پایگاه خبری همشری آنلاین.
- ↑ انتشار کتاب جرعه ای از دریا و استقبال فضلای نجف، پایگاه خبری شفقنا.
- ↑ انتشار کتاب جرعه‌ای از دریا و استقبال فضلای نجف، پایگاه خبری شفقنا.
- ↑ انتشار کتاب جرعه‌ای از دریا و استقبال فضلای نجف، پایگاه خبری شفقنا.
- ↑ از «دیوان امیرالمومنین(ع)» تا کتاب پرفروش «جرعه‌ای از دریا»، خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا).
- ↑ زندگی‌نامه، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.
- ↑ زندگی‌نامه، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.
- ↑ زندگی‌نامه، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.
- ↑ زندگی‌نامه، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.
- ↑ «۱۳۷۳: سال معرفی مراجع تقلید شیعیان»، سایت تاریخ ایرانی.
- ↑ انتشار کتاب جرعه ای از دریا و استقبال فضلای نجف، پایگاه خبری شفقنا.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۴-۱۵.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، چاپ چهارم، ۱۳۹۴ش، ج۲، ص۱۴-۱۵.
- ↑ جرعه‌ای از دریا، سایت راسخون.
- ↑ جرعه‌ای از دریا، سایت راسخون.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۴ش، ج۲، ص۶۸۰.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۸ش، ج۴، ص۲۲-۲۳.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا،۱۳۹۳ش، ج۳، ص۲۲-۲۳.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، چاپ چهارم، ۱۳۹۴ش، ج۲، ص۱۴-۱۵.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا،۱۳۹۳ش، ج۳، ص۲۲-۲۳.
- ↑ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۴-۱۵؛ شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۸ش، ج۴، ص۲۲-۲۳.
- ↑ جرعه‌ای از دریا، سایت راسخون.
- ↑ جرعه‌ای از دریا، سایت راسخون.
منابع
- «۱۳۷۳: سال معرفی مراجع تقلید شیعیان»، سایت تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۱۱ فروردین ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۲۱ آبان ۱۴۰۳ش.
- زندگی‌نامه، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی، تاریخ بازدید: ۲۱ آبان ۱۴۰۳ش.
- انتشار کتاب جرعه ای از دریا و استقبال فضلای نجف، پایگاه خبری شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ بهمن ۱۳۹۹ش، بازدید: ۲۱ آبان ۱۴۰۳ش.
- جرعه‌ای از دریا، سایت راسخون،تاریخ درج مطلب: ۱۳ تیرماه ۱۳۹۷ش، بازدید: ۲۲ آبان ۱۴۰۳ش.
- برگزیدگان سی‌امین دوره جایزه کتاب سال معرفی شدند، پایگاه خبری همشری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۴ بهمن ۱۳۹۱ش، بازید: ۲۱ آبان ۱۴۰۳ش.
- از «دیوان امیرالمومنین(ع)» تا کتاب پرفروش «جرعه‌ای از دریا»، خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، تاریخ درج مطلب: ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ش، بازدید: ۲۱ آبان ۱۴۰۳ش.
- شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا، جلد اول، قم، مؤسسه کتابشناسی شیعه، چاپ اول، ۱۳۸۹ش.