سال ۱۳۷۵ هجری شمسی سالی کبیسه، برابر با بخشی از سال‌های ۱۴۱۶ و ۱۴۱۷ق و ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷م میلادی است. قتل‌عام بیش از صد نفر در کشتار قانا روستایی در جنوب لبنان به‌دست اسرائیل، از رویدادهای این سال است.
| ۱۵ - قرن ۱۴ هجری شمسی - ۱۳ | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
|---|---|
| جمهوری اسلامی ایران | سید علی خامنه‌ای |
| عراق | صدام حسین (حزب بعث) |
| آذربایجان | حیدر علی اف |
| بحرین | عیسی بن سلمان آل خلیفه |
| وقایع مهم | |
| کشتار بیش از صد نفر در قانا به‌دست اسرائیل | |
| تسلط طالبان بر افغانستان | |
| وفات‌ها | |
| سید علی بهشتی وَرَسی | |
| سید محمد حسینی همدانی | |
| سید مرتضی پسندیده | |
| عبدالجواد فلاطوری | |
در سال ۱۳۷۵ش، طالبان، گروه مسلح سلفی، بر افغانستان تسلط یافت و ایران مورد تحریم‌های آمریکا موسوم به «داماتو» قرار گرفت. در این سال، سران حزب شیعه «اسلام» در جمهوری آذربایجان و گروهی از شیعیان در بحرین بازداشت شدند.
در سال ۱۳۷۵ش، مجموعه تلوزیونی امام علی(ع) از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد و انجمن اسلامی اهل‌بیت تگزاس (IABA)، مؤسسه‌ای شیعی، در آمریکا تأسیس شد.
عالمانی چون سید محمد حسینی هَمِدانی، فقیه و مفسر شیعه و سید علی بهشتی وَرَسی، از رهبران مذهبی و سیاسی شیعه افغانستان در این سال درگذشتند.
وضعیت کلی
سال ۱۳۷۵ هجری شمسی سالی کبیسه، برابر با بخشی از سال‌های ۱۴۱۶ و ۱۴۱۷ق و ۱۹۹۶ و ۱۹۹۷م میلادی است. روز نخست سال ۱۳۷۵ش، چهارشنبه، ۱ فروردین و مصادف با ۳۰ شوال ۱۴۱۶ق و ۲۰ مارس ۱۹۹۶م است. روز پایانی این سال، پنجشنبه، ۳۰ اسفند و مطابق با ۱۰ ذی‌القعده ۱۴۱۷ق و ۲۰ مارس ۱۹۹۷م است.[۱]
اوضاع سیاسی
در سال ۱۳۷۹ش، در کشور ایران، نظام جمهوری اسلامی به رهبری سید علی خامنه‌ای حاکم بود. در این سال، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در ۱۵ مرداد، لایحه تحریم‌های ایران و لیبی موسوم به «داماتو» را امضا کرد.[یادداشت ۱][۲]
۳۰ فروردین. حمله اسرائیل به قانا در جنوب لبنان حمله خمپاره‌ای کرد، که منجر به کشتار ۱۰۶ نفر شد.[۳]
در سال ۱۳۷۵ش، فاروق لِغاری رئیس‌جمهور و بی‌نظیر بوتو نخست‌وزیر پاکستان بود. فاروق لغاری در ۲۷ آبان بی‌نظیر بوتو را از نخست‌وزیری برکنار کرد.[۴] گروه شیعه «حرکت جعفری» در این سال در انتخابات عمومی پاکستان، با حزب «مسلم لیگ» به رهبری نواز شریف ائتلاف کرد و «مسلم لیگ» پیروز انتخابات شد. یکی از دلایل پیروزی مسلم لیگ را، ائتلاف حرکت جعفری با این حزب دانسته‌اند.[۵] مرکز فرهنگی ایران در لاهورِ پاکستان در ۳۰ دی، به‌دست «سپاه صحابه» به آتش کشیده شد،[۶] که باعث شهید شدن سید محمدعلی رحیمی، مسئول خانه فرهنگ ایران در پاکستان شد.[۷]
در عراق، حزب بعث به ریاست‌جمهوری صدام حسین با گرایش‌های ضدشیعه[۸] حکومت می‌کرد.[۹] در ۵ مهر، طالبان، گروه مسلح سلفی، کنترل کابل پایتخت افغانستان را به‌دست گرفت و ملامحمدعمر رهبر طالبان حکومت شش نفره منصوب کرد.[۱۰]
در سال ۱۳۷۵ش، حیدر علی اف رئیس‌جمهور آذربایجان بود. در این سال، حاج علی‌اکرام علی‌اف، دبیرکل حزب «اسلام» در جمهوری آذربایجان، به همراه دو تن دیگر از اعضای شورای مرکزی آن دستگیر و به حبس محکوم شدند.[۱۱] اتهام آنها جاسوسی برای ایران اعلام شد.[۱۲]
در فروردین/اردیبهشت این سال عیسی بن سلمان آل خلیفه، امیر وقت بحرین، فرمان تشکیل مجلس اعلای شئون اسلامی را صادر کرد،[۱۳] که مورد مخالفت عالمان شیعه بحرین قرار گرفت. دلیل مخالفت آنها، از میان رفتن استقلال و کنترل حوزه‌های دینی با تشکیل این مجلس بود.[۱۴] در ۱۴ اردیبهشت، دولت بحرین گروهی از شیعیان را به اتهام ارتباط با جناح نظامی «حزب‌الله بحرین» دستگیر و بازداشت کرد. پیش از این، «حرکت آزادگان بحرین» وجود چنین گروهی را رد کرده بود.[۱۵]
رویدادهای فرهنگی
- ۵ دی. آغاز به کار کتابخانه مجلس ایران، با عنوان «کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی»[۱۶]
- ۵ دی. ثبت قبرستان ابن‌بابویه، قبرستانی در شهر ری، به عنوان یکی از آثار ملی ایران[۱۷]
- شهریور/مهر. آغاز به کار مرکز آموزش اسلامی اورنج کانتی (IECOC)، سازمان غیرانتفاعی شیعه در کالیفرنیای آمریکا[۱۸]
- ۲ اسفند. تأسیس انجمن اسلامی اهل‌بیت تگزاس (IABA)، مؤسسه‌ای شیعی در آمریکا[۱۹]
- پخش سریال امام علی(ع)، به کارگردانی داود میرباقری از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران[۲۰]
- انتقال آکادمی علمی اسلام کُلن در آلمان به مرکز اسلامی هامبورگ[۲۱]
- برگزاری کنگره بزرگداشت حزین لاهیجی، شاعر، مورخ و فیلسوف شیعه قرن دوازدهم قمری در ایران[۲۲]
- برگزاری کنگره بزرگداشت مقدس اردبیلی، فقیه شیعه قرن دهم قمری، در قم و اردبیل[۲۳]
- تأسیس «مؤسسه فرهنگی درسهایی از قرآن» ۱۳۷۵ش برای جمع‌آوری و چاپ مجموعه گفتارهای محسن قرائتی در برنامه درسهایی از قرآن.[۲۴]
درگذشت‌ها
- ۸ مرداد. عبدالله فرادی، استاد خوشنویسی[۲۵]
- ۱۶ مرداد: بدرالدین محمد بن احمد بن یحیی (تولد: بهمن ۱۳۰۴ش)، آخرین امام و حاکم زیدی متوکلیان یمن، در لندن درگذشت و در مدینه دفن شد. او در ۱۳۴۱ش پس از درگذشت پدرش و در پی یک انقلاب مخالفان، به سلطنت رسید و یک هفته بعد به عربستان گریخت.[۲۶]
- مهر (ماه). سید علی بهشتی وَرَسی، از رهبران مذهبی و سیاسی شیعه افغانستان[۲۷]
- ۸ مهر. سید محمد حسینی هَمِدانی، فقیه و مفسر شیعه،[۲۸]
- ۲۲ آبان. سید مرتضی پسندیده، برادر امام خمینی و فعال سیاسی[۲۹]
- ۲۷ آذر. محمدتقی دانش‌پژوه محقق، کتابشناس و نسخه‌شناس[۳۰]
- ۹ دی. عبدالجواد فلاطوری، فیلسوف شیعه بنیان‌گذار کتابخانه شیعه دانشگاه کلن و آکادمی علوم اسلامی در آلمان[۳۱]
- ۱۷ دی. احمدعلی احمدی شاهرودی، فقیه شیعه[۳۲]
پانویس
- ↑ «تبدیل تاریخ شمسی به قمری و میلادی»، باحساب.
- ↑ «۴۰ سال ۴۰ روز، سال ۷۵»، تاریخ ایرانی.
- ↑ «مجزرة قانا»، الجزیرة؛ «تبدیل تاریخ از میلادی به شمسی»، باحساب.
- ↑ «Former President Farooq Leghari passes away»، dawncom.
- ↑ عارفی، شیعیان پاکستان، ۱۳۸۵ش، ص۴۵۰.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۲ش، ص۷۸۴.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۲ش، ص۸۲۵.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به کاظم، ارقام و آراء حول نظام البعث فی العراق، ۱۹۸۲م، ص۲۶۶.
- ↑ عودی، «صدام حسین»، ص۴۰۹ و ۴۱۰.
- ↑ پهلوان، افغانستان عصر مجاهدین و برآمدن طالبان، ۱۳۷۷ش، ص۲۱۷ و ۲۱۸؛ ؛ «تبدیل تاریخ از میلادی به شمسی و قمری»، باحساب.
- ↑ قلی‌زاده علیار، «آشنایی با شخصیت حاج علی اکرام علی یف»، وبگاه شبکه اطلاع‌رسانی دانا.
- ↑ جباری، شیعیان جمهوری آذربایجان، ۱۳۸۹ش، ص۱۴۰.
- ↑ «النشأة»، المجلس الاعلی للشئون الاسلامیة.
- ↑ انصاری بویری احمدی، شیعیان بحرین، ۱۳۹۱ش، ص۹۸.
- ↑ انصاری بویری احمدی، شیعیان بحرین، ۱۳۹۱ش، ص۱۹۲ و ۱۹۳.
- ↑ «اساسنامه کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی»، وبگاه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
- ↑ بقعه شیخ صدوق قطب گردشگری جنوب تهران، خبرگزاری شبستان.
- ↑ "about us", Islamic Educational Center of Orange County California.
- ↑ "Brief History", Islamic Ahlul Bayt Association؛ «تبدیل تاریخ میلادی به شمسی»، باحساب.
- ↑ محدثی، فرهنگ غدیر، ۱۳۹۲ش، ص۳۰۹.
- ↑ «Abdoldjavad Falaturi»، Blog-Portal: Religionen & Dialog - Religions & Dialogue.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۲ش، ص۴۱۳.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۲ش، ص۴۳۰.
- ↑ آشنایی با مؤسسه فرهنگی درسهایی از قرآن، ص۳۰.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۲ش، ص۳۱۴.
- ↑ تاریخ الیمن المعاصر، قاهره، ۱۹۹۰م، ص۱۶۰-۱۶۲.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۲۶۲.
- ↑ «حسین همدانی سید محمد»، سایت دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ «پسندیده سید مرتضی»، سایت دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۲ش، ص۶۶۹.
- ↑ «زندگینامه: عبدالجواد فلاطوری»، سایت همشهری آنلاین.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۲ش، ص۷۱۸.
یادداشت
- ↑ بر اساس این لایحه، شرکت‌های خارجی که در طول یک‌سال دست‌کم ۴۰ میلیون دلار در بخش نفت و گاز ایران و لیبی سرمایه‌گذاری می‌کردند، مشمول تحریم‌های آمریکا می‌شدند.
منابع
- «۴۰ سال ۴۰ روز، سال ۷۵»، تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۲۳ دی ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «اساسنامه کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی»، وبگاه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- انصاری بویراحمدی، علی، شیعیان بحرین (اکثریت مظلوم)، برای مجمع جهانی شیعه‌شناسی، قم، آشیانه مهر، ۱۳۹۱ش.
- بقعه شیخ صدوق قطب گردشگری جنوب تهران، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب: ۲ فروردین ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «پسندیده سید مرتضی»، سایت دانشنامه جهان اسلام، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- پهلوان، چنگیز، افغانستان عصر مجاهدین و برآمدن طالبان، تهران، نشر قطره، ۱۳۷۷ش.
- «تبدیل تاریخ شمسی به قمری و میلادی»، باحساب، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- جباری، ولی، شیعیان جمهوری آذربایجان، قم، شیعه‌شناسی، ۱۳۸۹ش.
- حائری، علی، روزشمار شمسی، مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۸۲ش.
- «حسین همدانی سید محمد»، سایت دانشنامه جهان اسلام، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «زندگینامه: عبدالجواد فلاطوری»، سایت همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مهر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- عارفی، محمداکرم، شیعیان پاکستان، قم، شیعه‌شناسی، ۱۳۸۵ش.
- عودی، ستار، «صدام حسین»، دانشنامه جهان اسلام، ج۲۹، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی.
- قلی‌زاده علیار، جواد، «آشنایی با شخصیت حاج علی اکرام علی یف»، سایت شبکه اطلاع‌رسانی دانا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ اسفند ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۱۳ بهمن ۱۴۰۰ش.
- کاظم، فواد، ارقام و آراء حول نظام البعث فی العراق، بی‌جا، مرکز الاسلامی للابحاث السیاسیه، ۱۹۸۲م.
- ناصری داوودی، عبدالمجید، مشاهیر تشیع در افغانستان، قم، نشر المصطفی، ۱۳۹۰ش.
- «مجزرة قانا»، الجزیرة، تاریخ درج مطلب: ۱۷ آوریل ۲۰۱۷م، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، نشر معروف، قم، ۱۳۹۲ش.
- «النشأة»، المجلس الاعلی للشئون الاسلامیة، تاریخ بازدید: ۱۳ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «Abdoldjavad Falaturi»، Blog-Portal: Religionen & Dialog - Religions & Dialogue، ۱۰ مارس ۲۰۱۹، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
- "about us", Islamic Educational Center of Orange County California, تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- "Brief History", Islamic Ahlul Bayt Association, تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.
- "Lebanon marks 24th anniversary of Qana massacre by Israeli regime", abna, April 18, 2020, تاریخ بازدید: ۱۳ اسفند ۱۴۰۰ش.