پرش به محتوا

باب الحوائج (لقب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
Mahdi1382 (بحث | مشارکت‌ها)
Mahdi1382 (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۲: خط ۲:


== باب‌الحوائج لقب کیست؟ ==
== باب‌الحوائج لقب کیست؟ ==
باب‌الحوائج در فرهنگ عمومی شیعیان درباره [[امام موسی کاظم علیه‎‌السلام|موسی بن جعفر(ع)]] امام هفتم شیعیان،<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> [[عباس بن علی(ع)]] از شهدای [[واقعه کربلا]]<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب‌الحوائج».</ref> و [[علی‌اصغر]] (فرزند [[امام حسین(ع)]] خردسال امام حسین(ع) که در [[واقعه کربلا]] شهید شد)<ref> محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.</ref> به کار می‌رود. [[محمدعلی غروی اردوبادی|محمدعلی اُردوبادی]] (درگذشته ۱۳۸۰ق) در کتاب حیاة ابی‌الفضل العباس به شهرت این لقب درباره حضرت عباس(ع) تصریح کرده است.<ref> اردوبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ۱۴۳۶ق، ص۱۳۳.</ref>آیت الله [[مجتبی کلهری تهرانی|مجتبی تهرانی]] مجتهد شیعی  افزون بر این سه حضرت رقیه را نیز باب الحوائج می‌داند.<ref>https://mojtabatehrani.com/ذکر-توسل-حضرت-رقیه-سلام-الله-علیها/</ref> باب‌الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به درگاهی اشاره دارد که در آن نیازها برآورده می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.</ref>
باب‌الحوائج در فرهنگ عمومی شیعیان درباره [[امام موسی کاظم علیه‎‌السلام|موسی بن جعفر(ع)]] امام هفتم شیعیان،<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».</ref> [[عباس بن علی(ع)]] از شهدای [[واقعه کربلا]]<ref> دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب‌الحوائج».</ref> و [[علی‌اصغر]] (فرزند [[امام حسین(ع)]] خردسال امام حسین(ع) که در [[واقعه کربلا]] شهید شد)<ref> محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.</ref> به کار می‌رود. [[محمدعلی غروی اردوبادی|محمدعلی اُردوبادی]] (درگذشته ۱۳۸۰ق) در کتاب حیاة ابی‌الفضل العباس به شهرت این لقب درباره حضرت عباس(ع) تصریح کرده است.<ref> اردوبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ۱۴۳۶ق، ص۱۳۳.</ref>آیت الله [[مجتبی کلهری تهرانی|مجتبی تهرانی]] مجتهد شیعی  افزون بر این سه حضرت رقیه را نیز باب الحوائج می‌داند.<ref>https://mojtabatehrani.com/ذکر-توسل-حضرت-رقیه-سلام-الله-علیها/ ؛ https://film.tebyan.net/film/356793/حضرت-رقیه-س-باب-الحوایج-حاج-اقا-مجتبی-تهرانی</ref> باب‌الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به درگاهی اشاره دارد که در آن نیازها برآورده می‌شود.<ref>انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.</ref>


== چرایی ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج ==
== چرایی ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج ==

نسخهٔ ‏۱۵ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۲۸

بابُ‌الحَوائِج، کسی که توسل به او باعث برآورده شدن حاجت‌ها می‌شود. باب‌الحوائج از القاب امام کاظم(ع)، حضرت عباس(ع) و علی‌اصغر(ع)‌ است چراکه برخی از شیعیان معتقدند توسل به این سه نفر باعث برآورده شدن حاجت‌ها می‌گردد.

باب‌الحوائج لقب کیست؟

باب‌الحوائج در فرهنگ عمومی شیعیان درباره موسی بن جعفر(ع) امام هفتم شیعیان،[۱] عباس بن علی(ع) از شهدای واقعه کربلا[۲] و علی‌اصغر (فرزند امام حسین(ع) خردسال امام حسین(ع) که در واقعه کربلا شهید شد)[۳] به کار می‌رود. محمدعلی اُردوبادی (درگذشته ۱۳۸۰ق) در کتاب حیاة ابی‌الفضل العباس به شهرت این لقب درباره حضرت عباس(ع) تصریح کرده است.[۴]آیت الله مجتبی تهرانی مجتهد شیعی افزون بر این سه حضرت رقیه را نیز باب الحوائج می‌داند.[۵] باب‌الحوائج به معنای درگاه نیازها است و مجازاً به درگاهی اشاره دارد که در آن نیازها برآورده می‌شود.[۶]

چرایی ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج

کاربرد باب‌الحوائج برای امام هفتم شیعیان ریشه حدیثی ندارد. بنا به گفته ابن‌شهرآشوب (درگذشته ۵۸۸ق) در کتاب مناقب آل ابی‌طالب امام کاظم(ع) پس از دفنش در مقبره قریش در بغداد از درِ ورودی به نام «باب تین» این در به «باب الحوائج» تغییر نام داد.

[۷]

همچنین به گفته ابن‌حجر هیتمی (درگذشته ۹۷۴ق) از علمای اهل‌سنت امام کاظم(ع) نزد عراقیان به باب قضاء الحوائج عندالله (درِ برآوردنِ نیازها نزد خدا) معروف بود.[۸] شبلنجی از علمای شافعی نیز علت ملقب شدن امام کاظم(ع) به باب‌الحوائج را برآورده‌شدن حاجات کسانی دانسته که به او متوسل می‌شوند.[۹] به نوشته دائرة المعارف تشیع، سنیان و شیعیان برای برآورده‌شدن حاجات، به قبر امام کاظم(ع) متوسل می‌شوند.[۱۰]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • ابن‌حجر هیتمی، الصواعق المحرقة فی الرد علی اهل البدع و الزندقة، مکتبة القاهرة، بی‌تا.
  • ابن‌شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، نجف، مطبعة الحیدریه، ۱۳۷۶ق.
  • اردوبادی، محمدعلی، حیاة ابی‌الفضل العباس، در موسوعة العلامة الاوردبادی، دار الکفیل، کربلا، ۱۴۳۶ق.
  • انوری، حسن، فرهنگ بزرگ سخن، تهران، انتشارات سخن، ۱۳۹۰ش.
  • دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه.
  • شبلنجی، مؤمن بن حسن، نور الابصار فی مناقب آل بیت النبی المختار صلی الله علیه و آله و سلم، قم، الشریف الرضی، بی‌تا.
  • شهیدی، عبدالحسین، «باب‌الحوائج»، در دایرة المعارف تشیع، ج۳، تهران، انتشارات حکمت، ۱۳۹۰ش.
  • محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۸۸ش.


  1. دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب الحوائج».
  2. دهخدا، لغت‌نامه، ذیل کلمه «باب‌الحوائج».
  3. محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۸.
  4. اردوبادی، حیاة ابی‌الفضل العباس، ۱۴۳۶ق، ص۱۳۳.
  5. https://mojtabatehrani.com/ذکر-توسل-حضرت-رقیه-سلام-الله-علیها/ ؛ https://film.tebyan.net/film/356793/حضرت-رقیه-س-باب-الحوایج-حاج-اقا-مجتبی-تهرانی
  6. انوری، فرهنگ سخن، ۱۳۹۰ش، ص۷۰۵.
  7. ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۶ق، ج۳، ص۴۳۸.
  8. ابن‌حَجَر هَیْتَمی، الصواعق المحرقة، مکتبة القاهرة، ص۲۰۳.
  9. شَبلَنجی، نور الابصار، الشریف الرضی، ص۳۳۱.
  10. شهیدی، «باب‌الحوائج»، ص۱۱.