میرداماد: تفاوت میان نسخه‌ها
P.motahari (بحث | مشارکت‌ها) جز ←جایگاه علمی |
P.motahari (بحث | مشارکت‌ها) جز ←آثار |
||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
== آثار == | == آثار == | ||
{{اصلی|فهرست آثار میرداماد}} | {{اصلی|فهرست آثار میرداماد}} | ||
[[سید محسن امین]] در [[اعیان الشیعه]]، نوزده اثر در حکمت، کلام، فقه و... را به او نسبت می‌دهد. به گفته امین، در آثار وی واژه‌ها و عبارت‌های مشکل وجود دارد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۹.</ref> ایزوتسو کتاب قبسات را | [[سید محسن امین]] در [[اعیان الشیعه]]، نوزده اثر در حکمت، کلام، فقه و... را به او نسبت می‌دهد. به گفته امین، در آثار وی واژه‌ها و عبارت‌های مشکل وجود دارد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۹.</ref> ایزوتسو کتاب قبسات را شاهکار علمی میرداماد خوانده است.<ref>ایزوتسو، در مقدمه قبسات، ص۱۱۵.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ ۳ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۰۴
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۹۹ توسط کاربر:P.motahari برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شده است. اگر بیش از پنج روز از آخرین ویرایش مقاله میگذرد میتوانید برچسب را بردارید. در غیر این صورت، شکیبایی کرده و تغییری در مقاله ایجاد نکنید. |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | میر برهان‌الدین محمدباقر بن محمد حسینی استرآبادی |
| لقب | میرداماد • معلم ثالث |
| تاریخ وفات | ۱۰۴۱ق |
| محل دفن | نجف |
| شهر وفات | نجف |
| خویشاوندان سرشناس | محقق کرکی |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | حسین بن عبدالصمد حارثی |
| شاگردان | ملا صدرا • سید احمد عاملی • سلطان العلماء |
| تألیفات | القبسات•تقویم الایمان•الرواشح السماویه |
میر برهان‌الدین محمدباقر بن محمد حسینی استرآبادی (درگذشت ۱۰۴۱ق)، مشهور به میرداماد، فیلسوف و شاعر شیعی دوره صفویه و معاصر شیخ بهائی که به معلم ثالث نیز شهرت یافته است. اثر فلسفی مهم وی، کتاب قبسات و شاگرد برجسته او، ملاصدرا است. میرداماد به زبان فارسی و عربی شعر می‌سرود و تخلص شعری او اشراق بود.
زندگی‌نامه
میر محمدباقر میرداماد در ۹۶۹یا ۹۷۰ق[۱] به دنیا آمد. پدر او شمس‌الدین استرآبادی داماد محقق کرکی و ازاین‌رو به داماد مشهور بود. به‌جهت همین، محمدباقر هم میرداماد شهرت یافت.[۲] استادالبشر[۳] و معلم ثالث[۴] از دیگر القاب او است.
میرداماد سال‌ها در مشهد به تحصیل علوم عقلی و نقلی اشتغال داشت[۵] و به تحقیق در آثار فلسفی گذشتگان به ویژه کتاب شفا و اشارات ابن سینا می‌پرداخت و سپس مدتی در قزوین و چندگاهی در کاشان و سرانجام در اصفهان ساکن شد.[۶]
وی به فارسی و عربی نیز شعر می‌سرود و «اشراق» تخلص می‌کرد. او نزد شاه عباس صفوی جایگاهی ممتاز داشت.[۷]
میرداماد در اواخر عمرش همراه شاه صفی صفوی برای زیارت عتبات، به عراق سفر کرد[۸] و در سال ۱۰۴۱ق بین کربلا و نجف درگذشت و در نجف به خاک سپرده شد.[۹]
جایگاه علمی
میرداماد فیلسوف، فقیه، ریاضی‌دان، ادیب و رجالی بود.[۱۰] به‌گفته مرتضی مطهری، به‌طور دقیق، معلوم نیست که نزد چه استادانی فلسفه را فراگرفته است.[۱۱]
ایزوتسو اسلام‌شناس و قرآن‌پژوه ژاپنی، او را عالمی جامع دانسته است که بر تمام دانش‌های متداول اسلامی، همچون فلسفه، کلام، طبیعیات، ریاضیات، فقه، اصول، حدیث و تفسیر تسلط کامل داشته است. به‌گفته وی، فلسفه میرداماد هم بر برهان عقلی مبتنی بود و هم بر کشف و شهود.[۱۲] سید محسن امین از وی با عناوین فیلسوف، ریاضی‌دان و متخصص در علوم غریبه یاد کرده است.
استادان
میرداماد از محضر اساتید متعددی استفاده کرده است که از جمه آنها شیخ عبدالعالی کرکی (پسر محقق کرکی) است که از او اجازه روایت نیز داشته است؛[۱۳] دیگر استاد او در علوم نقلی علی بن ابی الحسن عاملی است که در مشهد نزد او درس خوانده است.[۱۴] اساتید او در علوم عقلی ناشناخته هستند و تنها در کتاب تاریخ عالم آرای عباسی به فخرالدین استرابادی سماکی اشاره شده است.[۱۵]
- شیخ حسین عاملی (پدر شیخ بهائی)
- شیخ عبدالعالی کرکی (پسر محقق کرکی)[۱۶]
- سید نورالدین عاملی[۱۷]
- تاج الدین حسین صاعد طوسی
- فخرالدین استرآبادی سماکی.[۱۸]
شاگردان
- سلطان العلماء معروف به خلیفة السلطان.
- ملاصدرا[۱۹]
- شمس الدین گیلانی معروف به ملا شمسا.[۲۰]
- سید احمد عاملی (داماد و خاله زاده میرداماد)
- قطب الدین اشکوری (نویسنده کتاب محبوب القلوب)
- سید امیر فضل الله استرآبادی[۲۱]
آثار
سید محسن امین در اعیان الشیعه، نوزده اثر در حکمت، کلام، فقه و... را به او نسبت می‌دهد. به گفته امین، در آثار وی واژه‌ها و عبارت‌های مشکل وجود دارد.[۲۲] ایزوتسو کتاب قبسات را شاهکار علمی میرداماد خوانده است.[۲۳]
پانویس
منابع
- امین، محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
- الداماد، میرمحمدباقر، القبسات، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۷ش.
- مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۱۴، تهران: صدرا، ۱۳۷۷ش.
- محقق سبزواری، شرح المنظومه، تصحیح: حسن زاده آملی، تهران: نشر ناب، ۱۳۶۹-۱۳۷۹
- ترکمان، اسکندر بیگ، تاریخ عالم آرای عباسی، کتابفروشی تایید.
- قمی، شیخ عباس، الفوائد الرضویه، قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۵
- شیخ حر عاملی، امل الآمل، تحقیق: احمد حسینی، بغداد: مکتبة الاندلس
- افندی اصفهانی، عبدالله، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق: سید احمد حسینی، قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، طبقات العلما، اسماعیلیان، ج۵، ص۶۷.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، طبقات العلما، اسماعیلیان، ج۵، ص۶۷.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، طبقات العلما، اسماعیلیان، ج۵، ص۶۷.
- ↑ سبزواری، شرح‌المنظومه، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م، ج۲، ص۲۸۸.
- ↑ ترکمان، اسکندربیگ، تاریخ عالم آرای عباسی، ج ۱ ص۱۴۶
- ↑ محقق، در مقدمه قبسات، صص ۱۰-۱۱.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۹.
- ↑ قمی، الفوائدالرضویه، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۶۷۷.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، طبقات العلما، ج۵، اسماعیلیان، ص۶۸.
- ↑ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۱۴، ص۵۰۹.
- ↑ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۹ش، ج۱۴، ص۵۰۹.
- ↑ ایزوتسو، در مقدمه قبسات، ص۱۱۵.
- ↑ شیخ حر عاملی، امل الآمل،ج۱ ص۱۱۰.
- ↑ افندی اصفهانی، ریاض العلماء، ج۵ ص۴۳.
- ↑ ترکمان، تاریخ عالم‌آرای عباسی، ج۱ ص۱۴۶
- ↑ مدرس تبریزی، مقدمه قبسات، ص۶۶.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۹.
- ↑ ترکمان، تاریخ عالم‌آرای عباسی، ج۱ ص۱۴۶
- ↑ مدرس تبریزی، مقدمه قبسات، ص۶۶؛ امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۹.
- ↑ مطهری، مجموعه آثار، ج۱۴، ص۵۱۲.
- ↑ مطهری، مجموعه آثار، ج۱۴، ص۵۱۳.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ج۹، ص۱۸۹.
- ↑ ایزوتسو، در مقدمه قبسات، ص۱۱۵.