ابنمعتوق موسوی
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| دین | اسلام |
| مذهب | امامیه |
| زادروز | ۱۰۲۵ق |
| محل زندگی | بصره |
| اطلاعات علمی | |
| آثار | دیوان |
شهابالدین بن سعید موسوی حُوَیزی (۱۰۲۵-۱۰۸۷ق) مشهور به ابنمَعتوق، شاعر شیعی خوزستانی است که شهرتش بیشتر به دلیل سرودن مدایحی در ستایش اهلبیت(ع)، به ویژه علی بن ابیطالب(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) است.[۱] دیوان او شامل ۵۲ مدح، ۴ مرثیه و چند قطعه کوتاه دیگر است؛[۲] از این میان، تنها دو قصیده در مدح پیامبر(ص)، یک قصیده در مدح علی(ع) و یک قصیده در رثای حسین(ع) (سرایش: محرم ۱۰۸۲ق) است.[۳] برخی پژوهشگران احتمال دادهاند که سایر مدیحههای وی درباره امامان شیعه از میان رفته است.[۴]
ابنمعتوق اشعاری در ستایش خاندان سید علیخان، مناسبتهای مذهبی و ملی (نوروز، عید فطر، عید قربان) و تبریک پیروزیهای آنان بر اعراب سروده شده است.[۵] او گاهی اشعار خود را برای والیان در شهرهای دیگر میفرستاد.[۶]
اشعار ابنمعتوق به دلیل لطافت و زیبایی، حتی در میان اعراب سُنی نیز شهرت یافته است. دیوان او توسط فرزندش و به فرمان سید علیخان گردآوری شد[۷] و بارها در مصر، بیروت، اسکندریه و نجف به چاپ رسیده است.
ابنمعتوق در بصره پرورش یافت[۸] و از جوانی به شعر علاقهمند بود و طبعی روان و ذوق شعری قوی داشت، اما تا حدود سال ۱۰۵۵ق[۹] اشعار خود را گردآوری نکرده بود؛[۱۰] در آن سال به سید علیخان، والی صفوی بصره، پیوست.[۱۱]
پانویس
- ↑ امینی، اعلام الحویزة، ۱۴۰۴ق، ص۸؛ هاشمی، جواهر الادب فی ادبیات و انشاء لغة العرب، ۱۳۹۸ق، ص۴۷۰؛ اسکندری، الوسیط فی الاداب العربی و تاریخه، ۱۹۱۶م، ص۳۱۶؛ نک: دیوان ابنمعتوق، ۱۸۸۵م، ص۱۶.
- ↑ نک: دیوان ابنمعتوق، جاهای مختلف.
- ↑ نک: دیوان ابنمعتوق، ۱۸۸۵م، ص۶ -۱۹و ص۲۱۳-۲۱۶، جاهای مختلف.
- ↑ مقدمه بر دیوان ابنمعتوق، ص۳.
- ↑ دیوان ابنمعتوق، ۱۸۸۵م، ص۸۶، ۱۰۶، ۱۳۴، ۱۴۳، ۲۰۸، جاهای مختلف.
- ↑ نک: دیوان ابنمعتوق، ۱۸۸۵م، ص۲۰۷.
- ↑ مقدمه بر دیوان ابنمعتوق، ص۵.
- ↑ امینی، الغدیر، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۳۱۶؛ هاشمی، جواهر الادب فی ادبیات و انشاء لغة العرب، ۱۳۹۸ق، ص۴۶۹؛ اسکندری، الوسیط فی الاداب العربی و تاریخه، ۱۹۱۶م، ص۳۱۵.
- ↑ مقدمه بر دیوان ابنمعتوق، ص۳؛ دیوان ابنمعتوق، ۱۸۸۵م، ص۲۶.
- ↑ مقدمه بر دیوان ابنمعتوق، ص۳.
- ↑ هاشمی، جواهر الادب فی ادبیات و انشاء لغة العرب، ۱۳۹۸ق، ص۴۶۹.
منابع
- ابنمعتوق، شهاب الدین، دیوان شعر، به کوشش سعید شرتونی، بیروت، ۱۸۸۵م.
- اسکندری، احمد و مصطفی غنانی، الوسیط فی الاداب العربی و تاریخه، قاهره، ۱۹۱۶م.
- امین، سید محسن، اعیان الشیعة، به کوشش حسن امین، بیروت، ۱۴۰۳ق / ۱۹۸۳م.
- امینی، عبدالحسین، الغدیر، به کوشش حسن ایرانی، بیروت، ۱۳۸۷ق / ۱۹۶۷م.
- امینی، م، اعلام الحویزة، تهران، ۱۴۰۴ق.
- معتوق بن شهاب الدین، مقدمه بر دیوان ابنمعتوق.
- هاشمی، احمد، جواهر الادب فی ادبیات و انشاء لغة العرب، بیروت، ۱۳۹۸ق /۱۷۸م.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: دایرة المعارف بزرگ اسلامی
- دیوان ابنمعتوق