مدرسه علمیه آخوند (نجف)
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| بنيانگذار | آخوند خراسانی |
| تأسیس | مدرسه بزرگ: ۱۳۲۱ق مدرسه متوسط: ۱۳۲۶ق مدرسه کوچک: ۱۳۲۸ق |
| کاربری | مدرسه • آموزشی |
| مکان | نجف |
| نام‌های دیگر | مدرسه بزرگ: مدرسه امام حسین(ع) |
| مشخصات | |
| مساحت | مدرسه بزرگ: ۷۰۰ مترمربع مدرسه متوسط: ۴۲۰ مترمربع مدرسه کوچک: ۲۱۰ مترمربع |
| وضعیت | فعال |
| امکانات | کتابخانه |
| معماری | |
| معمار | ؟ |
مدرسه علمیّه آخوند به سه مدرسه بزرگ، متوسط و کوچک در شهر نجف گفته می‌شود که آخوند ملا محمدکاظم خراسانی، در دوران مرجعیت خویش، اقدام به ساخت آنها کرد.
آخوند خراسانی
ملا محمدکاظم خراسانی (۱۲۵۵-۱۳۲۹ق)، معروف به آخوند خراسانی از مراجع تقلید و اصولیان امامی قرن چهاردهم قمری، مؤلف کتاب کفایة الاصول و از حامیان نهضت مشروطه ایران بود. آخوند خراسانی در طول عمر خود شاگردان و مجتهدان بسیاری تربیت کرد. او به سال ۱۳۲۹ق در ۷۴ سالگی درگذشت.[۱]
مدرسه بزرگ
مدرسه بزرگ یا کُبْریٰ در محله الحویش نجف قرار دارد.[۲] آخوند خراسانی این مدرسه را در سال ۱۳۲۱ق با کمک مالی فرد خیّری با نام آستان قلی‌بیک، وزیر بزرگ سلطان عبدالاحد بخاری در زمینی به مساحت ۷۰۰ مترمربع خریداری کرد و آن را احداث کرد.[۳] بنای مدرسه در اواخر قرن چهاردهم (سال ۱۳۸۵ق) به دلیل فرسودگی، با همت شیخ نصرالله خلخالی و یکی از نیکوکاران ایرانی و از اهالی تهران به نام حاج علی سیاهپوشان بازسازی شد. در این بازسازی، منزل سیدکاظم سیدسلمان در قسمت شمال‌شرقی مدرسه خریداری و به فضای مدرسه افزوده شد.[۴]
مدرسه آخوند در سه طبقه با یک حیاط مربع شکل دارای مدرس بزرگ و کتابخانه بوده و سر درِ ورودی، راهروها و سر درِ اتاق‌ها با کاشی‌های فیروزه‌ای تزیین شده است. این مدرسه بارها در دوران حکومت صدام مورد حمله نیروهای بعثی قرار گرفت اما امروزه از مدارس فعال نجف بوده و به مدرسه امام حسین(ع) شهرت دارد.[۵]
مدرسه متوسط
مدرسه متوسط یا وُسْطیٰ، دومین مدرسه منتسب به آخوند خراسانی است. این مدرسه ۳۳ حجره دارد و مساحت آن ۴۲۰ مترمربع است.[۶] این مدرسه را آستان قلی‌بیک در دو طبقه در محله براق در کوچه آل اعسم برابر خان بزرگ، در سال ۱۳۲۶ق ساخت[۷] که دارای تزئینات و کاشی‌کاری و کتابخانه‌ای بیش از هزار جلد کتاب است.[۸] عالمانی مانند سید حسن بجنوردی و محمدباقر کمره‌ای مدتی در آن ساکن بودند.[۹]
مدرسه کوچک
مدرسه کوچک یا صُغریٰ واقع در محله البُراق. این مدرسه ۱۲ حجره دارد و در سال ۱۳۲۸ق ساخته شد.[۱۰] بانی آن حاج فیض‌الله بخارایی خزانه‌دار وزیر جان میرزا بود که به دستور شیخ خراسانی اقدام به ساخت آن کرد. مساحت این مدرسه ۲۱۰ مترمربع در یک طبقه بوده و در نزدیکی خانه شریعت اصفهانی قرار دارد.[۱۱]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ کفایی، مرگی در نور زندگانی آخوند خراسانی،۱۳۵۹ش.
- ↑ آل‌محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۳۷.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۹.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۹؛ انصاری قمی، موقوفات ایرانیان در عراق (۱ - نجف اشرف)، ۱۳۷۳ش.
- ↑ انصاری قمی، موقوفات ایرانیان در عراق (۱ - نجف اشرف)، ۱۳۷۳ش.
- ↑ مدارس دینی و حوزه‌های علمیه، پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- ↑ آل‌محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۳۸.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۴۱.
- ↑ کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
- ↑ مدارس دینی و حوزه‌های علمیه، پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- ↑ نجف کانون تشیع، ۱۳۸۳ش، ص۱۴۳و۱۴۴؛ کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
منابع
- انصاری قمی، محمدرضا، موقوفات ایرانیان در عراق، وقف میراث جاویدان، بهار ۱۳۷۳ش، شماره ۵.
- جمعی از نویسندگان، نجف کانون تشیع، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۳ش.
- کفایی، عبدالحسین، مرگی در نور زندگانی آخوند خراسانی، تهران، زوار، ۱۳۵۹ش.
- مدارس دینی و حوزه‌های علمیه، شبکة الامام علی(ع)، پایگاه رسمی آستان قدس علوی.
- مدرسه آخوند خراسانی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی.