علی پهلوانی تهرانی

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از علی پهلوانی)
علی سعادت‌پرور
اطلاعات فردی
نام کاملعلی پهلوانی تهرانی
لقبسعادت‌پرور
تاریخ تولد۱۳۰۵ ش
محل زندگیتهران، قم
تاریخ وفات۱۳۸۳ش
محل دفنحرم حضرت معصومه(س)
شهر وفاتقم
خویشاوندان
سرشناس
حسن پهلوانی تهرانی (برادر)
اطلاعات علمی
استادانامام خمینیآیت‌الله بروجردیعلامه طباطبایی و …
شاگردانمحمدحسین رخشاد • محمدباقر تحریری و…
محل تحصیلقم
تألیفاتجمال آفتاب • جلوه نور • ظهور نور • فروغ شهادت • پاسداران حریم عشق • نور هدایت • سر الاسراء • رسائل عرفانی • راز دل • ثمرات حیات
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسیحمایت از ملی شدن صنعت نفت • صدور بیانیه در حمایت از امام خمینی


علی پهلوانی تهرانی (۱۳۰۵۱۳۸۳ش) معروف به علی سعادت‌پرور عارف شیعه که نزد سید محمدحسین طباطبائی مراحل سیر و سلوک را طی نمود. وی شاگردانی زیادی تربیت کرد. برای سعادت‌پرور ویژگی‌های اخلاقی مانند زهد و ارادت به امام زمان(ع) ذکر شده است. سعادت‌پرور همچنین در امور سیاسی مانند ملی شدن صنعت نفت با رهبری سید ابوالقاسم کاشانی و محمد مصدق و نیز در مبارزات انقلاب اسلامی فعالیت داشت. او در سال ۱۳۸۳ش در قم درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.

سعادت‌پرور، آثار متعدد در مباحث عرفانی همچون جمال آفتاب، سرالاسراء و نور هدایت تألیف کرد.

جایگاه علمی و عرفانی

علی پهلوانی تهرانی معروف به (علی سعادت‌پرور) در ۱۳۰۵ش در تهران متولد شد. او دروس مقدماتی مانند جامع المقدمات و نصاب الصبیان را نزد شیخ حسین زاهد و سیوطی، مغنی، معالم، قوانین و شرح لمعه را نزد علی‌اکبر برهان آموخت.[۱] بعد از ورود به قم در سال ۱۳۶۴ق[۲] مکاسب و کفایه را پیش سید محمدباقر سلطانی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی خواند. وی در درس خارج فقه و اصول، آیت‌الله بروجردی و امام خمینی و تفسیر و فلسفه علامه طباطبایی شرکت کرد.[۳]

سعات‌پرور به خاطر ویژگی‌های اخلاقی‌اش، مورد توجه علما بود.[۴] علامه طباطبایی برخی از افراد را برای سیر و سلوک به او ارجاع می‌داد.[۵] محمدتقی مصباح یزدی نیز او را برای استادی سیر و سلوک معرفی می‌کرد.[۶] آیت‌الله بهجت بعد از شنیدن خبر کسالت سعادت‌پرور برای شفای او صدقه نذر کرد.[۷]

سعادت‌پرور از دوران طلبگی با با آیت‌الله خامنه‌ای در مدرسه حجتیه رابطه صمیمی داشت.[۸] خامنه‌ای درباره او گفته است:

«علی پهلوانی ۸۰ سال زندگی خود را با طهارت و پاکیزگی واقعی گذراند و زهد، تقوا و بی‌رغبتی به دنیا به معنای حقیقی کلمه در این مرد وجود داشت».[۹]

حسین مظاهری (هم‌حجره‌ای او) درباره‌اش گفته است: من در مدرسه علمیه حجتیه انجام مکروه یا ترک مستحبی را از وی ندیدم.[۱۰]

به گفته سعادت‌پرور چون در انجام دستورات سیر و سلوک جدّیت داشته، مراحلی که بقیه افراد در چند سال طی می‌کنند را در شش ماه طی کرده است.[۱۱]

سیر و سلوک

پهلوانی در نوجوانی در تهران از راهنمایی‌های اخلاقی محمدحسین زاهد استفاده می‌کرد.[۱۲] هر هفته پیاده به همراه او به زیارت امام‌زاده داود و گاهی هم به مقبره شیخ صدوق می‌رفت.[۱۳] بعد از مهاجرت به قم در جلسات اخلاقی برخی از شاگردان میرزا جواد ملکی تبریزی شرکت می‌کرد. از سال ۱۳۷۲ق وارد جلسات عرفانی علامه طباطبایی شد.[۱۴] از او نقل شده که در مدت ۳۰ سال که شاگردی علامه طباطبایی را می‌کرده فقط دو مرتبه در جلساتش حاضر نشده است.[۱۵] او تا زمان حیات علامه طباطبایی از قبول شاگرد تربیتی امتناع ورزید (اگرچه علامه به این کار مایل بودند).[۱۶] ولی بعد از وفات استادش، عمر خویش را وقف تربیت شاگردان نمود.[۱۷] محمدحسین رخشاد و محمدباقر تحریری از شاگردان او بودند.[نیازمند منبع]

ویژگی‌های اخلاقی

برای پهلوانی ویژگی‌های اخلاقی ذکر کرده‌اند که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

  • پایبندی به شریعت: او در تمام شئون زندگی به ظواهر دینی مقید بود و شاگردان را نیز به مطالعه و عمل به رساله توضیح‌المسائل سفارش می‌کرد.[۱۸]
  • عشق و ارادت به امام زمان(عج): به گفته محمدتقی مصباح یزدی و حسین مظاهری علی سعادت‌پرور از همان دوران نوجوانی علاقه زیادی به امام زمان(عج) داشت و در برپایی جلسات برای معرفی ایشان خیلی تلاش می‌کرد[۱۹] حتی مراسم دعای کمیل و دعای ندبه را در مدرسه حجتیه راه‌اندازی کرد.[۲۰]
  • زهد و ساده‌زیستی: وی زاهدانه می‌زیست. به گفته خودش: فقط از شهریه طلبگی برای خرج زندگی‌اش استفاده می‌کرد[۲۱] و در بین دوستانش به (شیخ علی زاهد) معروف بود.[۲۲]
  • نظم و انضباط: در زندگی شخصی و سیر و سلوک منظم بود و از شاگردان بی‌نظم ناراحت می‌شد و می‌گفت: اگر کسی در امور مادی منظم نباشد نمی‌تواند در معنویات موفق شود.[۲۳]
  • شهرت‌گریزی: با هر چیزی که موجب شهرتش می‌شد مخالف بود تا جایی که مانع انتشار عکس‌های خودش می‌شد و می‌گفت: نمی‌خواهم کسی مرا بشناسد.[۲۴]
  • احترام به پدر و مادر: پدرش را در جوانی از دست داده بود اما مرتب سر مزار او می‌رفت و برایش قرآن می‌خواند.[۲۵] برای دیدار مادرش ماهی یا دو ماه یکبار از قم به تهران می‌رفت.[۲۶]

فعالیت سیاسی

سعادت‌پرور در زمان نخست‌وزیری مصدق در مجامع سیاسی طلاب تهران حضور داشت[۲۷] و با سید ابوالقاسم کاشانی مرتبط بود.[۲۸] او به همراه عده‌ای از روحانیان قم مانند سید عبدالله جعفری از طریق نامه‌نگاری بارها به هویدا نخست‌وزیر محمدرضا پهلوی نسبت به امور جاری کشور تذکراتی می‌دادند.[۲۹]

سعادت‌پرور از کسانی بود که در نامه‌ای سرگشاده به وزیر پهلوی نسبت به تبعید امام خمینی به ترکیه اعتراض کرده و خواستار آزادی او شدند.[۳۰] همچنین از اساتیدی بود که در طوماری مرجعیت امام خمینی را امضا کرد.[۳۱] در حمله رژیم پهلوی به فیضیه کتک خورد.[۳۲] سعادت‌پرور با امام خمینی رابطه عمیقی داشت.[۳۳] همچنین با آیت‌الله خامنه‌ای (رهبر ایران) نیز رابطه صمیمی داشت و از رهبری او حمایت می‌کرد.[۳۴] و به دوستانش سفارش می‌کرد در مسائل سیاسی طوری عمل کنید که نظام اسلامی تضعیف نشود.[۳۵]وی کسانی که با انقلاب اسلامی ارتباط نداشتند یا مخالف بودند را برای سیر و سلوک نمی‌پذیرفت.[۳۶]

تألیفات

شرح عرفانی حدیث معراج

سعادت‌پرور کتاب‌هایی با محوریت سیر و سلوک تألیف کرده است:

درگذشت

علی سعادت‌پرور در ۱۲ شوال ۱۴۲۵ق مطابق با ۵ آذر ۱۳۸۳ش درگذشت. آیت‌الله بهجت بر جنازه او نماز خواند و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.[۴۵] سید علی خامنه‌ای رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به مناسبت وفات او پیام تسلیت فرستادند.[۴۶] رهبر جمهوری اسلامی در این پیام او را نمونه‌ای از صفا و اخلاص معرفی کرد[۴۷] در مراسم وفاتش برخی از شخصیت‌های حوزوی مانند جوادی آملی، حسن‌زاده، امینی، مصباح یزدی، سبحانی شرکت کردند.[۴۸]

آثار تولیدشده درباره سعادت‌پرور

دربارهٔ زندگی و شخصیت عرفانی سعادت‌پرور آثاری تولید شده است:

  • تک‌نگاری‌ها: چندین کتاب درباره زندگی عرفانی سعادت‌پرور نوشته شده است ازجمله سبوی عشق، ناگفته‌های عارفان (دفتر سوم و چهارم)، پند سعادت، یاد استاد، سلوک سعادت، عید وصال، همای سعادت.
  • مستند طریق سعادت: مصاحبه با تعدادی از شاگردان سعادت‌پرور.[۴۹]
  • نرم‌افزار گنج سعادت: تولید مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

مراکز مرتبط

همچنین براکز مختلفی درباره سیره عرفانی وی تأسیس شده است از جمله:

  • مرکز تخصصی اخلاق و معنویت آیت‌الله سعادت‌پرور.
  • مؤسسه فقهی معارفی برهان.
  • مؤسسه فرهنگی پژوهشی اندیشۀ سعادت: با مدیریت ابوالفضل سعادت‌پرور (فرزند)
  • انتشارات آفتاب فطرت.
  • مؤسسه فرهنگی هنری جلوه نور علوی(ع).

پانویس

  1. دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۲۰.
  2. سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ج ۱، ص۱۶.
  3. سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ج ۱، ص۱۶.
  4. دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۲۴.
  5. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۷.
  6. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۱.
  7. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۸.
  8. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۸۵.
  9. سخنان مقام معظم رهبری درباره مقام عرفانی آیت‌الله شیخ علی پهلوانی + فیلم.
  10. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۷.
  11. دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۲۴.
  12. سعادت‌پرور، پندنامه سعادت، ۱۳۸۵ش، ص۶.
  13. دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۱۹.
  14. سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ج ۱، ص۱۶.
  15. میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۳۴.
  16. دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۳۳–۳۴؛ میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۷۸.
  17. میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۳۹.
  18. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۲۶
  19. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۳۹-۲۴۰
  20. میر رکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱، ص۳۵.
  21. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۷۸.
  22. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۴.
  23. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۴۱ و ۱۱۷.
  24. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۹۱.
  25. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۵۳.
  26. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۲۷.
  27. خواجه‌سروی، خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی، ۱۳۸۵ش، ص۸۸–۸۹.
  28. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۲.
  29. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۹۱.
  30. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۲۹۳.
  31. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۲.
  32. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۳۸.
  33. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۳ و ۱۷۴.
  34. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۱۸۷.
  35. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۹۳.
  36. میررکنی بنادکی، یاد استاد، ۱۴۰۱ش، ص۸۳.
  37. سعادت‌پرور، جمال آفتاب، ۱۳۸۵ش، ص۱۸–۲۰.
  38. سعادت‌پرور، جلوه نور، ۱۳۸۵ش، ص۷.
  39. سعادت‌پرور، ظهور نور، ۱۳۸۷ش، ص۲۴–۲۵.
  40. سعادت‌پرور، نور هدایت، ۱۳۸۶ش، ص۱۱.
  41. سعادت‌پرور، پاسداران حریم عشق، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۷.
  42. سعادت‌پرور، فروغ شهادت، ۱۳۸۸ش، ص۶–۸.
  43. سعادت‌پرور، راز دل، ۱۳۸۳ش، ص۸–۹.
  44. سعادت‌پرور، رسائل عرفانی، ۱۳۹۰ش، ص۱۱.
  45. سعادت‌پرور، پندنامه سعادت، ۱۳۸۵ش، ص۱۸.
  46. دفتر تبلیغات، سبوی عشق، ۱۳۸۳ش، ص۷–۸
  47. «پیام تسلیت در پی درگذشت عالِم عامل و عارف پارسا حجّت‌الاسلام والمسلمین شیخ علی آقای پهلوانی‌تهرانی»
  48. مستند طریق سعادت: دقیقه ۳:۴۰ تا ۵:۲۰
  49. مستند طریق سعادت

منابع

  • خواجه‌سروی، غلامرضا، خاطرات آیت‌الله مهدوی کنی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
  • دفتر تبلیغات، سبوی عشق، قم، دفتر تبلیغات، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
  • سعادت‌پرور، علی، پاسداران حریم عشق، تهران، احیاء کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۸ش.
  • سعادت‌پرور، علی، پندنامه سعادت، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.
  • سعادت‌پرور، علی، جلوه نور، تهران، احیاء کتاب، چاپ پنجم، ۱۳۸۵ش.
  • سعادت‌پرور، علی، راز دل، تهران، احیاء کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.
  • سعادت‌پرور، علی، رسائل عرفانی، قم، تشیع، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
  • سعادت‌پرور، علی، ظهور نور، تهران، احیاء کتاب، چاپ پنجم، ۱۳۸۷ش.
  • سعادت‌پرور، علی، فروغ شهادت، تهران، احیاء کتاب، چاپ سوم، ۱۳۸۸ش.
  • سعادت‌پرور، علی، نور هدایت، تهران، احیاء کتاب، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
  • سعادت‌پرور، علی، جمال آفتاب، تهران، احیاء کتاب، چاپ سوم، ۱۳۸۲ش.
  • میررکنی بنادکی، حمدرضا، یاد استاد، تهران، فیض فرزان، چاپ اول، ۱۴۰۱ش.
  • نورمحمدی، محمدجواد، ناگفته‌های عارفان (دفتر چهارم)، قم، آفتاب خوبان، چاپ اول، ۱۳۹۵ش.
  • نورمحمدی، محمدجواد، ناگفته‌های عارفان (دفتر سوم)، قم، آفتاب خوبان، چاپ اول، ۱۳۸۵ش.