حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

| تأسیس = قرن ۲ق

| کاربری = [[زیارتگاه]]

| بازسازی = دفتر [[آیت‌الله سیستانی]] و [[ستاد بازسازی عتبات عالیات]]

حرم عسکریین در دوره‌های مختلف بازسازی و مرمت شده است. در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش قسمت‌هایی آن در انفجار تروریستی [[تخریب حرم عسکریین|تخریب]] شد. پس از این حملات، ستاد بازسازی عتبات و دفتر آیت‌الله سیستانی به ترتیب بارگاه و [[ضریح]] این دو امام را بازسازی کردند.

به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]]، خانه‌ای که امامین عسکریین در آن دفن بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از بیرون خانه، قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده [[محمد سماوی نجفی|محمد سماوی]] (۱۲۹۲-۱۳۷۰ق)، [[ناصرالدوله حمدانی]] (حکومت ۳۲۳-۳۵۶ق) از حاکمان [[آل حمدان]] را نخستین کسی دانسته است که در این خانه تعمیراتی انجام داد و در سال ۳۲۸ق بر قبر  دو امام قبه‌ای بنا کرد.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> پس از آن تعمیرات و بازسازی‌هایی مختلفی در حرم عسکریین انجام شده است. [[معزالدوله دیلمی]]<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۲۱.</ref> و [[عضدالدوله دیلمی]]<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۲۴.</ref> از حاکمان [[آل بویه]] (حکومت ۳۲۲-۴۴۸ق)، [[ارسلان بساسیری]] (درگذشت ۴۵۱ق)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۴۴.</ref> سلطان برکیارق (درگذشت ۴۹۸ق) از پادشاهان سلجوقی،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۴۷-۳۴۸.</ref> احمد الناصر لدین‌الله، المستنصر بالله خلیفه عباسی (۵۷۵–۶۲۲ق)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۵۰.</ref> [[سلطان حسن جلایری]] (درگذشت ۷۷۶ق)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۷۷.</ref>[[شاه سلطان حسین صفوی|سلطان حسین صفوی]] (حکومت ۱۱۰۵-۱۱۳۵ق)<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۷۹-۳۸۰.</ref> از شاهان صفوی، احمدخان دُنبُلی،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۸۶.</ref> حسنقلی‌خان دنبلی (درگذشت ۱۲۹۷ش)،<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۹۳.</ref> [[ناصرالدین شاه قاجار]] (حکومت ۱۲۶۴ـ۱۳۱۳ق) و [[سید محمدحسن شیرازی|میرزای شیرازی]] (۱۲۳۰-۱۳۱۲ق)<ref>صحتی سردرودی، گزیده سیمای سامرا، ۱۳۸۸ش، ص۶۷.</ref> از افرادی بودند که به دستور آنها حرم عسکریین تعمیر یا بازسازی شده است.

[[پرونده:تخریب دوم حرم عسکریین.jpg|thumb|300px|تخریب حرم عسکریین(ع) بر اثر انفجارهای تروریستی]]

حرم عسکریین در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش در عملیات‌های تروریستی گروه‌های تکفیری منفجر شد که به تخریب آن انجامید. این اقدام واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت. در این بمب‎‌گذاری، گنبد حرم با پوشش آجری و طلاکاریش و همچنین تزئینات کاشی‌کاری در دیوارهای آن، فرو ریخت اما پایه‌های گنبد، بدنه اصلی و دیوارها، سالم باقی ماند.<ref> خامه‌یار، تخریب زیارتگاه‎ های اسلامی در کشورهای عربی، ۱۳۹۳ش، ص۲۹ و ۳۰.</ref>.  [[ستاد بازسازی عتبات عالیات]] ایران طی سال‌های ۱۳۸۹ش تا ۱۳۹۴ش حرم را بازسازی کرد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13990903001105 «تخریب و بازسازی حرم امامین عسکریین(ع) در ۲ دهه اخیر+فیلم و عکس»]</ref> در این بازسازی گنبد حرم با بیش از ۲۳ هزار خشت، طلاکاری شد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13990903001105 «تخریب و بازسازی حرم امامین عسکریین(ع) در ۲ دهه اخیر+فیلم و عکس»]</ref> همچنین، ساخت ضریح جدید آن زیر نظر سید جواد شهرستانی نماینده آیت‌الله سیستانی در ایران انجام شد.<ref>[http://qom.irib.ir/-/ساخت-ضریح-مطهر-اماین-عسکریین «ساخت ضریح مطهر امامین عسکریین»]، صداوسیمای مرکز قم.</ref>

حرم عسکریین از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است:

*گنبد: گنبد حرم عسکریین یک هزار و ۲۰۰ متر مربع مساحت دارد و بزرگترین گنبد‌ حرم‌های امامان شیعه است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13990903001105 «تخریب و بازسازی حرم امامین عسکریین(ع) در ۲ دهه اخیر+فیلم و عکس»]</ref>

*گلدسته‌ها: در دو طرف گنبد، دو گلدسته قرار دارد که قسمت‌های بالای آنها طلاکاری شده است.

*رواق‌ها: از طریق درهایی از طلا و نقره به روضه وصل می‌شوند. سقف و دیوار آنها آینه‌کاری شده است.

*قمی، شیخ عباس، الفوائد الرضویة فی أحوال علماء المذهب الجعفریة، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش.

*محلاتی، ذبیح‌الله، مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، قم، المکتبة الحیدریة، ۱۳۸۴ش/۱۴۲۶ق.

*خامه‌‎یار، احمد، تخریب زیارت‌گاه‌‎های اسلامی در کشورهای عربی، قم، دارالاعلام لمدرسة اهل‌‎البیت(ع)، ۱۳۹۳ش.

*صحتی سردرودی، محمد، گزیده سیمای سامرا سینای سه موسی، مشعر، تهران، ۱۳۸۸ش.

  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد