امامزاده سید سلطان‌محمد

امامزاده سید سلطان‌محمد

نماز عید فطر در امامزاده پیرچوگان
نام	سید سلطان‌محمد
کنیه	محمد عابد
مدفن	هرمزگان
پدر	امام کاظم(ع)
مادر	ام‌احمد
فرزند(ان)	ابراهیم مجاب
امامزادگان مشهور
عباس بن علی • زینب کبری • فاطمه معصومه • سید محمد • شاهچراغ • سیده نفیسه سایر امامزادگان

امامزاده سید سلطان‌محمد مشهور به پیرچوگان زیارتگاهی در استان هرمزگان است. این امامزاده، به محمد عابد، برادر مادری احمد بن موسی مشهور به شاه‌چراغ، منسوب است. برخی از پژوهشگران با استناد به گزارش‌های دفن محمد عابد در شیراز، مزار مشهور به او در رودان را متعلق به فردی هم‌نام او می‌دانند.

بنای این زیارتگاه در سال ۱۳۷۶ش مورد بازسازی وسیع قرار گرفت و به یک شبستان بزرگ و چند اتاق مجهز شد. برگزاری مراسمات مذهبی در این امامزاده، از جمله فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی آن است. پیرچوگان یکی از قطب‌های گردشگری استان هرمزگان به حساب می‌آید. براساس گزارش‌ها، هر ساله به ویژه در ایام نوروز، بیش از یک و نیم میلیون نفر به زیارت این امامزاده می‌روند.

جایگاه و اهمیت

نمای هوایی از مجموعه امامزاده سید سلطان‌محمد

امامزاده سید سلطان‌محمد مشهور به پیرچوگان یکی از مهمترین زیارت‌گاه‌ها و مشهورترین امامزاده‌های استان هرمزگان در ایران به شمار می‌رود. این امامزاده در دهستان رهدار، روستای زیارت پیرچوگان، بخش مرکزی رودان، با فاصله ۱۲۰ کیلومتری از بندرعباس قرار دارد. براساس گزارش‌های سال ۱۴۰۱ش، هر ساله بیش از یک و نیم میلیون زائر و گردشگر به‌ویژه در تعطیلات نوروز به این امامزاده مراجعه می‌کنند. وجود این امامزاده در روستای پیرچوگان، باعث شده است تا این روستا در سال‌های ۱۳۸۹ش و ۱۳۹۱ش به عنوان یکی از ۱۰ منطقه بزرگ گردشگری ایران معرفی شود.

در این امامزاده، مراسمات مذهبی همچون قرائت ادعیه و زیارات، مراسم شب‌های قدر، عزاداری ماه محرم و جاماندگان اربعین برگزار می‌شود.

نسب و زندگانی امامزاده

گفته شده سید سلطان‌محمد، فرزند امام کاظم(ع) است. وی برای ملاقات با امام رضا(ع) که در آن زمان در مرو ساکن بود، به مرو عزیمت کرد اما در میانه راه مورد تعقیب نیروهای بنی‌عباس قرار گرفت و سرآخر به روستای رودکان (رودان)، گریخت و در آنجا به شهادت رسید. مردم محلی نام «پیرچوگان» را بر این امامزاده گذاشته‌اند که به معنای «بزرگ منطقه چوگان» است. بر اساس گزارش محمدمهدی بحرالعلوم در کتاب مزارات فرزندان بلافصل ائمه، محمد بن موسی کاظم مشهور به محمد عابد، برادر مادری احمد بن موسی بود و مادرش ام‌احمد نام داشت. پسر وی ابراهیم مجاب، از امامزادگان مشهور و محترم نزد شیعه است. سید محمد را به سبب عبادت بسیارش، عابد نامیده‌اند. درباره زندگانی او اطلاع زیادی در منابع منعکس نشده است و برخی منابع او را همراه احمد بن موسی گزارش کرده‌اند که دست به قیام زد. برای محمد عابد، مکان‌های دفن بسیاری گزارش کرده‌اند که مشهورترین آنها در شیراز است. بر اساس آنچه اجماع مورخان در دفن محمد عابد در شیراز خوانده می‌شود، بحرالعلوم بر این باور است که مزار مشهور در رودان هرمزگان، نمی‌تواند مدفن او باشد و باید شخصی هم‌نام او در آنجا دفن شده باشد.

تاریخچه بنا و معماری

امامزاده پیرچوگان پیش از بازسازی

تجدید بنای امامزاده سید سلطان‌محمد از سال ۱۳۷۶ش آغاز شد. در اواخر سال ۱۳۷۶ش بنای قدیمی امامزاده تخریب و ﺷﺒﺴﺘﺎنی ﺑﻪ ﻣﺘﺮﺍﮊ ۱.۳۵۰ ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ طراحی و ساخته شد. برای این بنا، دو گلدسته، چهار سالن و چهار اتاق اداری طراحی شده بود. ارتفاع گلدسته‌های این مجموعه ۳۰ متر است. در کنار این امامزاده، فضای کمپ زائران و گردشگران به مساحت ۱۵.۰۰۰ مترمربع طراحی شده است. در مجموع فضای بقعه در زمینی به مساحت ۴۰ هزار مترمربع قرار گرفته است.