پرش به محتوا

تسبیحات حضرت زهرا(س): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
imported>Kheradmand
تسبیحات و تربت شهید: تکمیل مطلب و ارجاع به منبع اصلی (با کمک آن را اثبات کن)
imported>Kheradmand
تسبیحات و تربت شهید: تکمیل ترجمه روایت
خط ۲۱: خط ۲۱:
#[[محمد بن مسلم ثقفی کوفی]] نقل کرده است که امام باقر(ع) فرمود: تسبیح حضرت فاطمه (س) مصداق همان ذکر کثیر است که خدای متعال در قرآن به آن، فرمان داده است تا او را فراوان یاد کنیم.<ref>"تَسبيحُ فاطِمَةَ مِن ذِكرِ اللهِ الكَثيرِ الَّذي قالَ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ: اذْكُرُوا اللهَ ذِكْراً كَثِيراً." سوره احزاب، ۴۱. نوری، مستدرك الوسائل: ج ۵ ص ۳۶ ح ۵۳۰۵.</ref>
#[[محمد بن مسلم ثقفی کوفی]] نقل کرده است که امام باقر(ع) فرمود: تسبیح حضرت فاطمه (س) مصداق همان ذکر کثیر است که خدای متعال در قرآن به آن، فرمان داده است تا او را فراوان یاد کنیم.<ref>"تَسبيحُ فاطِمَةَ مِن ذِكرِ اللهِ الكَثيرِ الَّذي قالَ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ: اذْكُرُوا اللهَ ذِكْراً كَثِيراً." سوره احزاب، ۴۱. نوری، مستدرك الوسائل: ج ۵ ص ۳۶ ح ۵۳۰۵.</ref>
==تسبیحات و تربت شهید==
==تسبیحات و تربت شهید==
نقل شده است که [[حضرت‏ فاطمه(س)]] بعد از آنکه دستور تسبيحات معروف را از [[رسول اکرم(ص)]] دریافت کرد، در ابتدا، رشته ‏ای از پشم تابيده آماده کرد و به عدد تسبيحات به آن گره زد و با دست خويش آن را می‌چرخاند و تکبير و تسبيح و تحميد می گفت تا اينکه عمویش [[حمزة بن عبدالمطلب]] شهيد شد، پس حضرت فاطمه از تربت قبر او خاک برداشت و تسبيح ساخت و با آن تسبيح مي‏گفت، و مردم نيز چنان کردند و چون [[امام حسين(ع)]] شهيد شد، مردم از تربت او تسبيح ساختند و با آن به ذکر پرداختند.<ref>ان فاطمة عليها السلام كانت مسبحتها من خيط من صوف مفتل معقود عليه عدد التكبيرات، فكانت بيدها عليها السلام تديرها، تكبر وتسبح إلى أن قتل حمزة بن عبد المطلب عليه السلام، فاستعملت تربته وعملت التسابيح فاستعملها الناس. فلما قتل الحسين عليه السلام وجدد على قاتله العذاب عدل بالامر عليه، فاستعملوا تربته لما فيها من الفضل والمزية.[https://lib.eshia.ir/15107/1/150 الشیخ المفید، المزار، ج١، ص١٥٠. کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>[[مرتضی مطهری]] بعد از ذکر این واقعه تاریخی میگوید این عملکرد حضرت فاطمه(س) معنادار است یعنی  بر ارزش و اهمیت شهید دلالت میکند.<ref>مطهری، شهيد(قيام و انقلاب مهدى (ع) مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج٢٤، ص٤٧٤.</ref>
نقل شده است که [[حضرت‏ فاطمه(س)]] بعد از آنکه دستور تسبيحات معروف را از [[رسول اکرم(ص)]] دریافت کرد، در ابتدا، رشته ‏ای از پشم تابيده آماده کرد و به عدد تسبيحات به آن گره زد و با دست خويش آن را می‌چرخاند و تکبير و تسبيح و تحميد می گفت تا اينکه عمویش [[حمزة بن عبدالمطلب]] شهيد شد، پس حضرت فاطمه از تربت قبر او خاک برداشت و تسبيح ساخت و با آن تسبيح مي‏گفت، و مردم نيز چنان کردند و چون [[امام حسين(ع)]] شهيد شد، مردم از تربت او -که فضیلت بیشتری دارد- تسبيح ساختند و با آن به ذکر پرداختند.<ref>ان فاطمة عليها السلام كانت مسبحتها من خيط من صوف مفتل معقود عليه عدد التكبيرات، فكانت بيدها عليها السلام تديرها، تكبر وتسبح إلى أن قتل حمزة بن عبد المطلب عليه السلام، فاستعملت تربته وعملت التسابيح فاستعملها الناس. فلما قتل الحسين عليه السلام وجدد على قاتله العذاب عدل بالامر عليه، فاستعملوا تربته لما فيها من الفضل والمزية.[https://lib.eshia.ir/15107/1/150 الشیخ المفید، المزار، ج١، ص١٥٠. کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>[[مرتضی مطهری]] بعد از ذکر این واقعه تاریخی میگوید این عملکرد حضرت فاطمه(س) معنادار است یعنی  بر ارزش و اهمیت شهید دلالت میکند.<ref>مطهری، شهيد(قيام و انقلاب مهدى (ع) مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج٢٤، ص٤٧٤.</ref>


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۴۰

نیایش

تسبیحات حضرت زهرا(س) ذکری شامل ۳۴ بار الله اکبر، ۳۳ بار الحمدلله و ۳۳ بار سبحان الله. بنابر روایات، این ذکر را پیامبر(ص) به حضرت زهرا(س) آموخت. در منابع حدیثی، روایات فراوانی درباره اهمیت تسبیحات حضرت زهرا(س) پس از نمازهای واجب روزانه آمده و جزو مشهورترین تعقیبات شمرده می شود و امام باقر(ع) آن را مصداق یاد خدا و ذکر کثیر دانسته است.

آموختن تسبیحات به حضرت زهرا

بر اساس روایتی که از زبان امیرالمومنین در منابع شیعی ثبت شده است، این ذکر را پیامبر به حضرت زهرا(س) آموزش داد. طبق این روایت، حضرت زهرا که از زیادی کارهای روزانه به سختی افتاده بود، قصد داشت از پدرش خادمی برای خانه بخواهد، اما پیامبر در پاسخ به درخواست وی، این تسبیح را به ایشان آموخت و آن را از هر خادمی بالاتر دانست و حضرت زهرا از آموختن این تسبیح خرسند شد.[۱]

شرایط و احکام تسبیحات

تسبیحات حضرت زهرا پس از هر نماز (واجب یا مستحب) مستحب است اما ذکر آن پس از نماز صبح مستحب موکد است.[۲] چنان که از متون روایی شیعه بر می‌آید گفتن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها شرایطی دارد:

  1. حفظ و رعایت ترتیب اذکار و تعداد هر ذکر؛ (اول الله‌اکبر ۳۴ بار، الحمدلله ۳۳ بار و بعد سبحان‌الله ۳۳ مرتبه)؛ جایز است ذکر سبحان الله جلوتر از ذکر الحمد لله گفته می‌شود، ولی بهتر آن است که ذکر الحمد لله جلوتر گفته شود.
  2. حضور قلب و توجه معنوی در هنگام تسبیح؛
  3. آغاز کردن ذکر تسبیح بلافاصله پس از پایان نماز و بدون بر هم زدن حالت نماز و انجام کاری دیگر؛
  4. رعایت موالات بین اجزای تسبیح به معنای فاصله نیانداختن بین اذکار و قطع نکردن تسبیح با کاری دیگر.[۳]

اهمیت تسبیحات در روایات

در منابع حدیثی، روایات متعددی در باب اهمیت تسبیحات حضرت زهرا نقل شده است:

  1. ابو هارون مکفوف می‌گوید: امام صادق(ع) به من فرمود:‌ ای ابو هارون، ما کودکان خود را همان‌گونه که به نماز فرمان می‌دهیم به تسبیح حضرت زهرا(س) نیز امر می‌کنیم. پس بر این ذکر مداومت کن. زیرا هر بنده‌ای بر آن مداومت کند، تیره‌بخت نمی‌شود.[۴]
  2. امام باقر(ع) فرمود: هر کس تسبیح حضرت زهرا(ع) را بگوید سپس طلب آمرزش کند آمرزیده خواهد شد. این تسبیح به زبان یک صد مرتبه است ولی در میزان عمل یک هزار تسبیح به شمار می‌رود، و شیطان را دور می‌کند، و خداوند رحمان را خشنود می‌سازد.[۵]
  3. از امام باقر(ع) روایت شده است: از جهت حمد و ذکر، خدا با چیزی بهتر از تسبیح حضرت فاطمه زهرا(س) عبادت نشده است. اگر عملی بهتر از آن بود، پیامبر خدا آن را به زهرا(س) عطا می‌کرد.»[۶]
  4. از امام صادق(ع) روایت شده است: هر کس پس از نماز واجب، با تسبیح فاطمه(س) صد بار به تسبیح خدا بپردازد، و به دنبال آن یک بار «لا اِلهَ اِلَّا اللَّه» بگوید، آمرزیده می‌شود.»[۷]
  5. در حدیث دیگری از آن حضرت روایت شده است: تسبیح فاطمه زهرا(س) هر روز بعد از هر نماز، از هزار رکعت نماز در هر روز، نزد خدا محبوب‌تر است.»[۸]
  6. از امام صادق(ع) روایت شده است: هر کس بعد از نماز واجب، پیش از آنکه پاهای خود را جفت کند (قبل از به هم خوردن حالت جلوس تشهد و سلام، تسبیح فاطمه زهرا(س) بگوید، خداوند او را می‌آمرزد.»[۹]
  7. محمد بن مسلم ثقفی کوفی نقل کرده است که امام باقر(ع) فرمود: تسبیح حضرت فاطمه (س) مصداق همان ذکر کثیر است که خدای متعال در قرآن به آن، فرمان داده است تا او را فراوان یاد کنیم.[۱۰]

تسبیحات و تربت شهید

نقل شده است که حضرت‏ فاطمه(س) بعد از آنکه دستور تسبيحات معروف را از رسول اکرم(ص) دریافت کرد، در ابتدا، رشته ‏ای از پشم تابيده آماده کرد و به عدد تسبيحات به آن گره زد و با دست خويش آن را می‌چرخاند و تکبير و تسبيح و تحميد می گفت تا اينکه عمویش حمزة بن عبدالمطلب شهيد شد، پس حضرت فاطمه از تربت قبر او خاک برداشت و تسبيح ساخت و با آن تسبيح مي‏گفت، و مردم نيز چنان کردند و چون امام حسين(ع) شهيد شد، مردم از تربت او -که فضیلت بیشتری دارد- تسبيح ساختند و با آن به ذکر پرداختند.[۱۱]مرتضی مطهری بعد از ذکر این واقعه تاریخی میگوید این عملکرد حضرت فاطمه(س) معنادار است یعنی بر ارزش و اهمیت شهید دلالت میکند.[۱۲]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • اکبری، محمود، «احکام و نکته‌هایی درباره حضرت زهرا»، مجله مبلغان، قم، معاونت تبلیغ و آموزشهای کاربردی حوزه علمیه قم، شهریور ۱۳۸۲ش، شماره۴۴.
  • حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، تحقیق وتصحیح وتذییل : الشیخ عبد الرحیم الربانی الشیرازی، بیروت،‌ دار إحیاء التراث العربی، الطبعة الخامسة، ۱۴۰۳ق-۱۹۸۳م.
  • صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، محقق علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
  • صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمه محمد رضا انصاری محلاتی، قم، نشرنسیم کوثر، چاپ اول، ۱۳۸۲ش.
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران و قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش.
  • النوري الطبرسي (المحدّث النوري) الشيخ حسين، مستدرك الوسائل، مؤسسة آل البيت عليهم السلام لإحياء التراث، قم


  1. صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۲۰.
  2. اکبری، «احکام و نکته‌هایی درباره حضرت زهرا»، ص۴۱.
  3. اکبری، «احکام و نکته‌هایی درباره حضرت زهرا»، ص۴۱.
  4. صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۳۱۵.
  5. صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۸۲ش، ص۳۱۵.
  6. حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، ح۱، ج۴، ص۱۰۲۴.
  7. حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب۷، حدیث۳، ج۴، ص۱۰۲۱.
  8. حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۹، حدیث۲، ج۴، ص۱۰۲۴.
  9. حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۰۳ق، ابواب تعقیب، باب ۷، حدیث۴، ج۴، ص۱۰۲۲.
  10. "تَسبيحُ فاطِمَةَ مِن ذِكرِ اللهِ الكَثيرِ الَّذي قالَ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ: اذْكُرُوا اللهَ ذِكْراً كَثِيراً." سوره احزاب، ۴۱. نوری، مستدرك الوسائل: ج ۵ ص ۳۶ ح ۵۳۰۵.
  11. ان فاطمة عليها السلام كانت مسبحتها من خيط من صوف مفتل معقود عليه عدد التكبيرات، فكانت بيدها عليها السلام تديرها، تكبر وتسبح إلى أن قتل حمزة بن عبد المطلب عليه السلام، فاستعملت تربته وعملت التسابيح فاستعملها الناس. فلما قتل الحسين عليه السلام وجدد على قاتله العذاب عدل بالامر عليه، فاستعملوا تربته لما فيها من الفضل والمزية.الشیخ المفید، المزار، ج١، ص١٥٠. کتابخانه مدرسه فقاهت
  12. مطهری، شهيد(قيام و انقلاب مهدى (ع) مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج٢٤، ص٤٧٤.