اصول التشیع عرض و دراسة (کتاب)

از ویکی شیعه
اصول التشیع عرض و دراسة
اطلاعات کتاب
نویسندهسید هاشم معروف الحسنی (درگذشت ۱۹۸۴م)
موضوعشیعه‌شناسی
زبانعربی
اطلاعات نشر
ناشردارالتعارف للمطبوعات
محل نشربیروت
تاریخ نشر۱۴۲۷ق


اُصولُ الّتشَیُع عَرضٌ و دَراسَة کتابی است درباره معرفی شیعه به زبان عربی اثر سید هاشم معروف الحسنی (درگذشت: ۱۹۸۴م) نویسنده و اهل لبنان. نویسنده، انگیزه خود از نگارش این کتاب را، پاسخ به تهمتهایی بیان می‌کند که در برخی کتاب‌های صوفیه به مذهب تشیع مطرح شده است. در این کتاب، اصول و مبانی تفکر شیعه با ذکر دلیل‌های عقلی و نقلی و نیز سخن فیلسوفان اسلامی معرفی شده است. تاریخ و پیدایش شیعه، عقاید شیعه، فرقه‌های شیعه و نیز قرآن، شفاعت، زیارت قبور ائمه(ع) نزد شیعه از جمله مسائل مطرح‌شده در این کتاب است.

این کتاب در قم و بیروت منتشر شده است.

پدیدآورنده

نویسنده کتاب اصول التشیع عَرضٌ و دَراسَة سید هاشم معروف الحسنی (۱۹۸۴-۱۹۱۹م) روحانی و پژوهش‌گر شیعه اهل لبنان است. او آثاری در فقه، تاریخ، فرق، سیره ائمه(ع) و حدیث نگاشته است. عقیدة الشیعة الامامیة، تاریخ الفقه الجعفری، بین التصوف و التشیع، کتاب‌های الشیعة بین الاشاعرة و المعتزلة، الانتفاضات الشیعیة عبر التاریخ، سیرة المصطفی(ص) و سیرة الائمة الاثنی عشر از جمله آثار او است.[۱]

اهمیت و انگیزه نگارش

معروف الحسنی انگیزه خود را از تألیف کتاب اصول التشیع، پاسخ به کینه‌ورزی‌ها و نیز تهمت‌ها و شبهاتی ذکر می‌کند که در آثار صوفیان، علیه مذهب شیعه مطرح شده است.[۲] به گفته او در میان آثار اهل تصوف و کتاب‌هایی که درباره تصوف نوشته شده، اندیشه‌هایی به شیعه نسبت داده شده که ساختگی است. از جمله اینکه در این منابع، شیعه به گونه‌ای معرفی شده که گویا مذهبی خارج از دین اسلام است. به عنوان مثال عبدالقادر گیلانی از بزرگان صوفیه در کتابش مسائل اعتقادی و فقهی‌ای را به شیعه نسبت داده و شیعه را به‌سان یهود دانسته است.[۳]

محتوا

نویسنده کتاب اصول التشیع عرض و دراسة، مبانی و اصول تفکر شیعه را با ذکر دلیل‌های عقلی و نقلی و نیز کلام فیلسوفان اسلامی برشمرده است.[۴] مسائل مطرح شده در این کتاب عبارت‌اند از:

تاریخ و منشأ پیدایش تشیع، دیدگاه شیعه در خصوص مسائل پس از رحلت پیامبر(ص)، ادله جانشینی امام علی(ع)، صفات ثبوتی و سلبی خداوند، نبوت، امامت، معاد و مسائل مربوط به آن از جمله برانگیخته شدن انسان‌ها از دیدگاه ایرانیان باستان، مانوی‌ها و مذاهب هندی، معادباوری در ادیان الهی، جایگاه قرآن نزد شیعه، شفاعت نزد شیعه، بخش‌هایی از تاریخ امامان معصوم(ع)، اندیشه شیعه درباره امامان معصوم(ع)، دلیل‌های احکام شرعی نزد شیعه (قرآن،سنت، اجماع و عقل)، بررسی فرقه‌های منتسب به شیعه و دیدگاه شیعه درباره زیارت قبور ائمه(ع).[۵] کتاب با تعریف شیعه در لغت و اصطلاح آغاز شده است و شیعه را در اصطلاح کسی دانسته که ولایت علی(ع) و فرزندانش را پذیرفته و به امامتشان اقرار کرده است. [۶]مطلب پایانی کتاب درباره دیدگاه شیعه نسبت به زیارت قبور ائمه است و این که زیارت قبورشان مصداق محبت به آنان و پیروی از سیره پیامبر و بزرگداشت عترت پیامبر است و این از بزرگترین حقوقی است که امت در قبالِ پیامبر(ص) دارد همانگونه که در حدیث ثقلین همه را دعوت به مراجعه به قرآن و عترت کرده تا گرفتار گمراهی نشوند.[۷]

چاپ و نشر

کتاب اصول التشیع، در سال ۱۴۱۴ق در انتشارات دارالکتاب الاسلامی در قم[۸] و نیز در سال ۱۴۲۷ق در انتشارات دارالتعارف للمطبوعات در بیروت چاپ شده است.[۹]

پانویس

  1. امین، مستدرکات اعیان الشیعة، ۱۴۱۶-۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۴۸.
  2. معروف الحسنی، اصول التشیع عرض و دراسة، ۱۴۲۷ق، ص۱۳.
  3. معروف الحسنی، اصول التشیع عرض و دراسة، ۱۴۲۷ق، ص۱۵-۱۳.
  4. معروف الحسنی، اصول التشیع عرض و دراسة، ۱۴۲۷ق، ص۱۱.
  5. معروف الحسنی، اصول التشیع عرض و نقد، ۱۴۲۷ق، ص۳۰۳-۲۹۹.
  6. معروف حسنی،اصول التشیع، ۱۴۰۷ق، ص۲۷.
  7. معروف الحسنی، اصول التشیع عرض و نقد، ۱۴۲۷ق، ص۲۹۶.
  8. معروف الحسنی، اصول التشیع عرض و دراسة، ۱۳۹۶ش، شناسنامه کتاب.
  9. معروف الحسنی، اصول التشیع عرض و دراسة، ۱۴۲۷ق، شناسنامه کتاب.

منابع

  • امین، حسن، مستدرکات اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۱۶-۱۴۰۸ق.
  • معروف الحسنی، سید هاشم، اصول التشیع عرض و دراسة، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۲۷ق.
  • معروف الحسنی، سید هاشم، اصول التشیع عرض و دراسة، قم، دارالکتاب الاسلامی ۱۳۹۶ش.