صدقه واجب: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۹ سپتامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۴:۵۵

صدقه واجب، اموالی که باید به قصد قربت با شرایطی خاصی در راه خدا پرداخت شود. در قرآن به صدقات واجب اشاره شده است. زکات، کفارات و خمس مصادیق صدقات واجب معرفی شده‌اند.

معنا

به زکات مال، زکات فطره، کفّارات، صدقه نذری و دادن بخشی از قربانی در حج تمتع یا معادل آن به فقیر^[۱] صدقات واجب گفته می‌شود.^[۲] به اعتقاد برخی مفسران^[۳] در دو آیه از قرآن واژه صدقه در معنای واجب آن به کار رفته است.^[۴] در متون فقهی به صورت متعدد از واژه صدقه واجب به معنای زکات استفاده شده است.^{[نیازمند منبع]}

احکام

پرداخت آشکار صدقات واجب، مستحب دانسته شده است.^[۵]دادن صدقه واجب به سادات حرام است مگر آنکه فرد صدقه دهنده سید باشد.^[۶]

موارد مصرف صدقات

مصرف صدقات واجبه برای فقرا نمونه مشترک میان همه اقسام آن است با این تفاوت که در کفارات مصرف آن برای فقرا باید به صورت اطعام (ترجمه:غذا دادن) آنان باشد^[۷] اما در زکات فطره و زکات مال به نظر برخی فقها می‌توان به جای پرداخت مورد زکات پول آن را به فقیر داد.^[۸] بر این اساس در زکات برخلاف کفارات نیاز نیست مبلغی که قرار است به فقیر داده شود صرفا جهت اطعام وی باشد.^[۹]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

انصاری، مرتضی، کتاب الزکاة، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق.
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مصحح: فضل‌الله یزدی طباطبایی، تهران، ناصرخسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، مصحح: عباس قوچانی/ علی آخوندی، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
هاشمی‌شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، چاپ اول، ج۱، ۱۳۸۲ش؛ ج۲، ۱۳۸۴ش؛ ج۵، ۱۳۹۲ش.
«آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند»، استفتاء از آیت الله مکارم و سیستانی؛ پایگاه اینترنتی هدانا، تاریخ انتشار: ۳۰-۰۱-۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.
«آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد»؛ استفتاء از آیت الله مکارم شیرازی، پایگاه اینترنتی هدانا، تاریخ انتشار: ۱۹-۰۶-۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.
«آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد»، استفتاء از آیت الله مکارم شیرازی؛ پایگاه اینترنتی هدانا، تاریخ انتشار: ۱۹-۰۶-۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.
«مصرف قربانی حج تمتع»، پایگاه آیت الله سیستانی، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.

↑ «مصرف قربانی حج تمتع».
↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۵، ص۳۱۶ ـ۳۱۷؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۶۵؛ شیخ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۰.
↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۶۴؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۳۶۰.
↑ سوره توبه، آیه ۱۰۳ و ۶۰.
↑ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۸، ص۱۳۲؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۵۵۵.
↑ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۱۴۵؛ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۴۰۶، ۴۱۱، ۴۱۳، ۵۰۵ و ۵۳۹.
↑ «آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند».
↑ «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد».
↑ «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد».

[1] «مصرف قربانی حج تمتع».

[2] نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۵، ص۳۱۶ ـ۳۱۷؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۶۵؛ شیخ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۰.

[3] طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۶۴؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۳۶۰.

[4] سوره توبه، آیه ۱۰۳ و ۶۰.

[5] نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۸، ص۱۳۲؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۵۵۵.

[6] هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۱۴۵؛ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۴۰۶، ۴۱۱، ۴۱۳، ۵۰۵ و ۵۳۹.

[7] «آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند».

[8] «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد».

[9] «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد».

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-#تغییر_مسیر [[زکات]]
+{{احکام}}
+{{مقاله توصیفی فقهی}}
+'''صدقه واجب'''، اموالی که باید به [[قصد قربت]] با شرایطی خاصی در راه خدا پرداخت شود. در [[قرآن]] به صدقات واجب اشاره شده است. [[زکات]]، [[کفاره|کفارات]] و [[خمس]] مصادیق صدقات واجب معرفی شده‌اند.
+==معنا==
+به زکات مال، [[زکات فطره]]، [[کفاره|کفّارات]]، صدقه نذری و دادن بخشی از [[قربانی|قربانی]] در [[حج تمتع]] یا معادل آن به [[فقیر]]<ref>[https://www.sistani.org/persian/book/51/167/ «مصرف قربانی حج تمتع».]</ref> صدقات واجب گفته می‌شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۵، ص۳۱۶ ـ۳۱۷؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۶۵؛ شیخ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۰.</ref> به اعتقاد برخی [[تفسیر قرآن|مفسران]]<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۶۴؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۳۶۰.</ref> در دو [[آیه]] از [[قرآن]] واژه [[صدقه]] در معنای [[واجب]] آن به کار رفته است.<ref>سوره توبه، آیه ۱۰۳ و ۶۰.</ref> در متون فقهی به صورت متعدد از واژه صدقه واجب به معنای زکات استفاده شده است.{{مدرک}}
+==احکام==
+پرداخت آشکار صدقات واجب، [[مستحب]] دانسته شده است.<ref>نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۸، ص۱۳۲؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۵۵۵.</ref>دادن صدقه واجب به [[سید|سادات]] [[حرام]] است مگر آنکه فرد صدقه دهنده سید باشد.<ref>هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۱۴۵؛ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۴۰۶، ۴۱۱، ۴۱۳، ۵۰۵ و ۵۳۹.</ref>
+===موارد مصرف صدقات===
+مصرف صدقات واجبه برای فقرا نمونه مشترک میان همه اقسام آن است با این تفاوت که در [[کفاره|کفارات]] مصرف آن برای [[فقیر|فقرا]] باید به صورت اطعام (ترجمه:غذا دادن) آنان باشد<ref>[http://hadana.ir/آیا-پرداخت-پول-کفاره-کفایت-می-کند/ «آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند».]</ref> اما در [[زکات فطره]] و [[زکات]] مال به نظر برخی فقها می‌توان به جای پرداخت مورد زکات پول آن را به فقیر داد.<ref>[http://hadana.ir/آیا-می-توان-معادل-پولی-زکات-را-داد/ «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد».]</ref> بر این اساس در زکات برخلاف کفارات نیاز نیست مبلغی که قرار است به فقیر داده شود صرفا جهت اطعام وی باشد.<ref>[http://hadana.ir/آیا-می-توان-معادل-پولی-زکات-را-داد/ «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد».]</ref>
+==پانویس==
+{{پانویس اصلی}}
+==منابع==
+* انصاری، مرتضی، کتاب الزکاة، قم، کنگره جهانی بزرگداشت  شیخ اعظم انصاری، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
+* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق.
+* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مصحح: فضل‌الله یزدی طباطبایی، تهران، ناصرخسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
+* نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، مصحح: عباس قوچانی/ علی آخوندی، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
+* هاشمی‌شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی،  چاپ اول، ج۱، ۱۳۸۲ش؛ ج۲، ۱۳۸۴ش؛ ج۵، ۱۳۹۲ش.
+* [http://hadana.ir/آیا-پرداخت-پول-کفاره-کفایت-می-کند/ «آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند»، استفتاء از آیت الله مکارم و سیستانی؛ پایگاه اینترنتی هدانا، تاریخ انتشار: ۳۰-۰۱-۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.]
+* [http://hadana.ir/آیا-می-توان-معادل-پولی-زکات-را-داد/ «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد»؛ استفتاء از آیت الله مکارم شیرازی، پایگاه اینترنتی هدانا، تاریخ انتشار: ۱۹-۰۶-۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.]
+* [http://hadana.ir/آیا-می-توان-معادل-پولی-زکات-را-داد/ «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد»، استفتاء از آیت الله مکارم شیرازی؛ پایگاه اینترنتی هدانا، تاریخ انتشار: ۱۹-۰۶-۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.]
+* [https://www.sistani.org/persian/book/51/167/ «مصرف قربانی حج تمتع»، پایگاه آیت الله سیستانی، تاریخ بازدید: ۱۵-۰۴-۱۳۹۷ش.]
+{{وجوهات شرعی}}
+[[رده:احکام فقهی]]
+[[رده:اصطلاحات فقهی]]
+[[رده:وجوهات شرعی]]