کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران

از ویکی شیعه
کتابخانه تخصصی تاریخ
اطلاعات اوليه
بنيانگذارآیت‌الله سیستانی
تأسیس۱۳۷۴ش
کاربریکتابخانه
مکانقم
مشخصات
وضعیتفعال
امکاناتکتاب‌های تاریخی در دو گرایش اسلام و ایران
معماری
وبگاهhttp://historylib.com


کتابخانه تخصّصی تاریخ اسلام و ایران، از کتابخانه‌های تخصصی در شهر قم که با تکیه بر دو گرایش اسلام و ایران، در راستای تقویت و فعال کردن بحث‌ها و مطالعات تاریخی راه‌اندازی شده است. کتب کتابخانه تخصصی تاریخ به دوره‌های تاریخی و مناطق جغرافیایی تقسیم شده است.

کلیات

این کتابخانه با توجه به خلأ پژوهش در زمینه‌های تاریخی، در سال ۱۳۷۴ش تأسیس شد. نیت بنیان‎گذاران این کتابخانه، در حوزه فرهنگ و تاریخ اسلام و ایران و پیوند دادن رویدادها و وقایع تاریخی آن بوده است. این مجموعه، وابسته به دفتر آیت‌الله سیستانی است که با نظارت سید جواد شهرستانی و مدیریت رسول جعفریان اداره می‌شود.[۱]

منابع کتابخانه

یکی از نقاط قوت کتابخانه، منابع فراوان آن است.[۲] این کتابخانه با حدود چهار هزار جلد کتاب افتتاح گردید، درسال ۱۳۹۸ش آمار کتب کتابخانه بیش از ۲۲۴هزار جلد کتاب عنوان شده است[۳] که امروزه به ۲۶۲۳۶۴ عنوان کتاب در ۱۰۶ موضوع و ۶۳۵۰۱ نسخه دیجیتال می‌رسد.[۴]

علاوه بر خریدهای روزانه و خرید سالانه از نمایشگاه بین‌المللی کتاب، چندین کتابخانه شخصی خریداری و آثار تاریخی آن‎ها تفکیک شده و در کتابخانه قرار داده شده است.[۵] علاوه بر کتاب، مجلات تاریخی یا شبه تاریخی نیز مورد توجه بوده و بخش مجلات مشتمل بر شمار فراوانی مجله فارسی و عربی است.[۶]

موضوعات کتاب‌‎ها

کتاب‎هایی که در این کتابخانه تخصصی فراهم آمده در موضوعات زیر است:

  • سیره انبیا و پیامبر اسلام
  • سیره امامان
  • تاریخ اسلام
  • تاریخ ایران
  • تراجم عمومی
  • تراجم تک‌نگاری
  • تاریخ دولت‌های اسلامی
  • خلافت و دولت
  • تاریخ‌نگاری و فلسفه تاریخ
  • تاریخ و فرهنگ تمدن اسلامی
  • تاریخ علوم
  • جغرافیای ایران و کشورهای اسلامی
  • تاریخ ادبیات عرب
  • تاریخ ادبیات فارسی
  • جنبش‌ها و انقلاب‌ها
  • سفرنامه‌ها
  • مجموعه‌ها (شامل مجموعه مقالات و یادنامه‌ها)
  • کتاب‎شناسی‌ها و فهرست‌های نسخ خطی
  • آثار هنری (مجموعه عکس‌های مربوط به ایران و سایر کشورها).[۷]

کتاب ها و مجلات کتابخانه تاریخ علاوه بر منابع و مآخذ تاریخی، شامل موضوعات مرتبط، مانند علوم سیاسی، علوم اجتماعی، علوم دینی اسلام، تاریخ و کلام سایر ادیان، ادبیات، جغرافیا و هنر و به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی، آلمانی، ترکی، اردو و ... می‌باشد.

خرید کتاب از کشورهای عربی

حضور مستمر در نمایشگاه‌های بین المللی سوریه، شارجه، کویت، بحرین، بیروت، ریاض، مصر و مراکش باعث شده، منابع عربی کتابخانه در زمینه‌های مختلف به روز و غنی باشد. همچنین طی سفرهای مختلف، کتاب‌های فراوانی از شهرهای مکه، مدینه و جده برای کتابخانه خریداری شده است. با این وجود بخش قابل توجهی از خریدهای کتابخانه، از کتاب‌هایی است که از عراق خریداری شده است.[۸]

سیستم کتابخانه

سیستم تقسیم کتب به روش خاصی است که طی آن دوره‌های تاریخی و مناطق به صورت جغرافیایی تقسیم شده و به علاوه مباحث حاشیه‌ای نیز بر اساس شعبه‌های شناخته شده علم تاریخ تقسیم‌بندی شده است. در این تقسیم‌بندی، موضوعات مهم و کلان، اصل قرار گرفته و از پرداخت به موضوعات ریز و جزئی خودداری شده است.[۹]

بخش‌ها

کتابخانه در مکانی به مساحت ۷۲۰ متر مربع و شامل این بخش‌ها است:

  • مخزن کتابخانه که در زیرزمین قرار دارد.
  • طبقه فوقانی که امور ورود کتاب‌ها و فهرست‌‎نویسی و اصلاحات در آن انجام می‌پذیرد. مجلات نیز در این طبقه جای دارد.
  • سالن مطالعه نیز در دو بخش خواهران و برادران موجود است.

مخزن کتابخانه بسته است و کتاب‌ها از طریق کتابداران ارائه می‌شود. کتاب‌ها سالی یک بار چک شده و در صورت نیاز، اصلاح و یا تعمیر می‌شود.[۱۰]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. رفوآ، معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام، ۱۳۸۶ش.
  2. «معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران»، سایت کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران.
  3. «معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران»، سایت کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران.
  4. «سها، سامانه جستجوی یکپارچه نرم افزار سنا»، سایت سها.
  5. هاشمی، معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام، ۱۳۸۵ش.
  6. شرافت، آشنایی با کتابخانه‌های تخصصی قم، ۱۳۸۸ش.
  7. رفوآ، معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام، ۱۳۸۶ش.
  8. هاشمی، معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام، ۱۳۸۵ش.
  9. شرافت، آشنایی با کتابخانه‌های تخصصی قم، ۱۳۸۸ش.
  10. رفوآ، معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام، ۱۳۸۶ش.

منابع

  • شرافت، امیرحسین، آشنایی با کتابخانه‌های تخصصی قم، کتاب ماه، فروردین ۱۳۸۸.
  • کاظمینی، ص، کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام، قم ۱۳۷۴ش، تاریخ معاصر ایران، زمستان ۱۳۷۶ - شماره ۴.
  • رفوآ، شبنم، معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، اطلاع‌یابی و اطلاع رسانی، بهمن ۱۳۸۶ - شماره ۴.
  • هاشمی، محمد سرور، معرفی کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، سخن تاریخ، زمستان ۱۳۸۵ - شماره ۱.

پیوند به بیرون