کتابخانه شیعه دانشگاه کلن
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| تأسیس | ۱۹۶۵م |
| کاربری | کتابخانه |
| مکان | شهر کلن در آلمان |
| مشخصات | |
| وضعیت | فعال |
| امکانات | کتابهای خطی و چاپی |
| معماری | |
| وبگاه | سایت کتابخانه دانشگاه کلن |
کتابخانه شیعه دانشگاه کُلن کتابخانه‌ای تخصصی در شهر کلن در کشور آلمان است که در حوزه شیعه و معارف شیعی فعالیت می‌کند. این کتابخانه را عبدالجواد فلاطوری (درگذشت: ۱۳۷۵ش) فیلسوف ایرانی مقیم آلمان، در سال ۱۹۶۵م تأسیس کرد. او ابتدا با سفر به ایران، حدود ۴۰۰۰ جلد کتاب تهیه کرد و به آلمان انتقال داد. فلاطوری پس از آن، طی سال‌ها با تهیه دیگر آثار شیعی در موضوعات گوناگون، تعداد کتاب‌ها را به بیش از ده‌هزار جلد رساند. بخشی از مخزن کتابخانه را نسخه‌های خطی تشکیل می‌دهد. پنجاهمین سالگرد تأسیس کتابخانه در سال ۱۳۹۷ش در آلمان برگزار شد.
اهمیت
کتابخانه شیعه کلن، نخستین کتابخانه تخصصی در اروپا در حوزه شیعه‌شناسی است که در سال ۱۹۶۵م به‌همت عبدالجواد فلاطوری در دانشگاه کلن در کشور آلمان تأسیس شد.[۱] ورنر دیم (Werner Diem) رییس گروه شرق‌شناسی دانشگاه کلن، این کتابخانه تخصصی در دنیای غرب را کتابخانه بزرگی توصیف کرده که پس از تأسیس، به قبله‌گاه دانش‌پژوهان مبدل گشت.[۲] اولریش ماتس (Ulrich Matthes) رییس دانشگاه کلن هم درباره این کتابخانه گفته که یکی از کتابخانه‌های مهم شیعه در خارج از ایران است.[۳] این مجموعه، دارای نسخه‌هایی خطی است که عمده آنها را فلاطوری و دیگر مسلمانان و ایرانیان مقیم آلمان، جمع‌آوری و به کتابخانه اهدا کردند.[۴]
تأسیس
شروع کار کتابخانه کلن از سال ۱۹۴۹م با خرید مقداری کتاب از سوی پروفسور اِروین گِرَف، آغاز شد[۵] و تصمیم‌گیری درباره اختصاص‌یافتن آن به موضوع شیعه و اسلام، از سوی رییس وقت بخش مطالعات شرقی دانشگاه کلن در سال ۱۹۷۶م اتخاذ گردید.[۶] سال تأسیس رسمی کتابخانه، ۱۹۶۵م است[۷] و فلاطوری با همکاری مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه کلن و با حمایت‌های دکتر اِروین گِرَف و دکتر ولفگانگ واگنر (Wolfgang Wagner)، این کتابخانه تخصصی را پایه‌گذاری نمود و در اولین گام، ۴۰۰۰ جلد کتاب از شهرهای مشهد، اصفهان و تهران جمع‌آوری و به آلمان منتقل کرد.[۸] کتابهای تهیه‌شده، ابتدا در دو اتاق در میان قفسه‌ها و کارتن‌ها جمع گردید و بعدها با تهیه دیگر کتاب‌ها در زمینه‌های مختلف معارف شیعی مخصوصاً شیعه اثناعشری شامل موضوعاتی چون تفسیر قرآن، فقه و اصول فقه، فلسفه و کلام، عرفان و اخلاق به بیش از ده‌هزار جلد رسید که در فاصله سال‌های ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۵م فراهم شده است.[۹]
ضرورت تأسیس
به‌گفته پژوهشگران، عوامل بنیان‌گذاری چنین کتابخانه‌ای در آلمان از سوی عبدالجواد فلاطوری، این موارد بوده است:
- وجود کتابخانه‌های عمومی و تخصصی فراوان در آلمان و نبود کتابخانه‌ای مختص شیعه
- برگزاری بزرگترین نمایشگاه کتاب جهان در فرانکفورت آلمان
- علاقه اندیشمندان آلمانی به مطالعه شرق‌شناسی و شناخت آموزه‌های اسلام و شیعه به‌نسبت دیگر کشورهای اروپایی
- حضور میلیون‌ها مسلمان سنی‌مذهب و دسترسی به منابع و عدم دسترسی شیعیان به منابع شیعی.[۱۰]
همایش شیعه‌پژوهی
همایش دو روزه شیعه‌پژوهی در آلمان، همزمان با پنجاهمین سالگرد تأسیس کتابخانه، روزهای ۲۶ و ۲۷ مهر سال ۱۳۹۷ش در دانشگاه کلن برگزار شد. این همایش با همکاری مشترک دانشگاه کلن و رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در آلمان برنامه‌ریزی شده بود.[۱۱]
پانویس
- ↑ رحمتی، «گزارشی از کتابخانه شیعه کلن»، ص۸۹.
- ↑ رحمتی، «گزارشی از کتابخانه شیعه کلن»، ص۹۲.
- ↑ رحمتی، «گزارشی از کتابخانه شیعه کلن»، ص۹۲.
- ↑ «نگهداری دیوان حافظ در کتابخانه شیعی دانشگاه کلن»، خبرگزاری ایکنا.
- ↑ تخصصی آلمان در حوزه علوم اسلامی کدامند؟»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «همایش شیعه‌پژوهی در آلمان»، سایت همشهری‌آنلاین.
- ↑ «کتابخانه شیعه دانشگاه کُلن»، سایت کتابخانه آستان قدس حسینی.
- ↑ «کتابخانه شیعه دانشگاه کُلن»، سایت کتابخانه آستان قدس حسینی.
- ↑ «همایش شیعه‌پژوهی در آلمان»، سایت همشهری‌آنلاین.
- ↑ رحمتی، «گزارشی از کتابخانه شیعه کلن»، ص۹۰.
- ↑ «همایش شیعه‌پژوهی در آلمان»، سایت همشهری‌آنلاین.
منابع
- رحمتی، فاطمه، گزارشی از کتابخانه شیعه کلن، کتابهای اسلامی پاییز ۱۳۸۰ - شماره ۶.
- کتابخانه شیعه دانشگاه کُلن، سایت کتابخانه آستان قدس حسینی، تاریخ انتشار: ۱۳۹۵/۰۶/۰۱.
- کتابخانه‌های تخصصی آلمان در حوزه علوم اسلامی کدامند؟، خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۹۸ش.
- نگهداری دیوان حافظ در کتابخانه شیعی دانشگاه کلن، خبرگزاری ایکنا، تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۳۹۷ش.
- همایش شیعه‌پژوهی در آلمان، سایت همشهری‌آنلاین، تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۷ش.