پرش به محتوا

محمدتقی آملی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
imported>Mashg
imported>Mashg
خط ۹۵: خط ۹۵:


==تالیفات==
==تالیفات==
# حاشیه بر ''[[منظومه]]'' [[ملاهادی سبزواری]]
# درر الفوائد یا غرر الفرائد؛<ref>آقابزرگ تهرانی٬ الذریعه إلى تصانيف الشيعة٬ ۱۴۰۳ق٬ ج۱۴ ٬ ص۹۰</ref>حاشیه بر ''[[منظومه]]'' [[ملاهادی سبزواری]]<ref>امین٬ اعیان الشیعه٬ ۱۴۰۳ق٬ ج۱۰ ٬ ص ۲۳۵</ref>
# حاشیه بر ''[[شرح اشارات]]'' [[ابن سینا]]
# حاشیه بر ''الاشارات'' [[ابن سینا]]
# حاشیه بر ''[[مکاسب]]'' [[شیخ انصاری]]
# حاشیه بر ''[[مکاسب]]'' [[شیخ انصاری]]
# شرح [[عروه الوثقی]]، کتاب الصّلوه (تقریرات [[میرزای نائینی]])<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۱۵.</ref>
# کتاب الصّلوه؛ (تقریرات [[میرزای نائینی]])در سه جلد.
# رساله‌ای در رضاع؛<ref>آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشيعة٬ ۱۴۳۰ق٬ ج۱۳ ٬ ص۲۶۸</ref>
# اثبات صانع از ماترياليسم تا ايده‏‌آليسم؛ مطبوع در سال ۱۳۷۱
# حيات جاويد؛ در اخلاق دو جلد مطبوع.
# خداشناسی؛ مطبوع است.
# مصباح الهدى في شرح العروة الوثقى؛ یک جلد که چاپ شده است.
# تعليقه بر المكاسب؛ دو جلد مطبوع است.
# رسالة في قاعدة لا ضرر؛<ref> امين، مستدركات أعيان الشيعة٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۶ ٬ ص۲۵۹ (۶مورداخیر).</ref>


==جایگاه علمی==
==جایگاه علمی==

نسخهٔ ‏۱۵ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۲۱

اطلاعات کلی
ناممحمد تقی آملی
زادروز۱۲ ذی‌القعده ۱۳۰۴ق
محل زندگیتهران
اطلاعات علمی
استادانآقا ضیاء عراقی؛سید ابوالحسن اصفهانی؛میرزای نائینی
آثارحاشیه بر منظومه ، حاشیه بر شرح اشاراتو...


شیخ محمّدتقی آملی (۱۳۰۴-۱۳۹۱ق/۱۸۸۷-۱۹۷۱م)، فقیه امامی و از فیلسوفان شیعه در قرن ۱۴ شمسی در نجف از محضر استادانی چون میرزای نایینی، و آقا ضیاء عراقی و سید ابوالحسن اصفهانی علم آموخت و به تهران بازگشت و به تحقیق و تدریس مشغول شد و در تهران درگذشت.

ولادت و درگذشت

محمد تقی آملی فرزند مولا محمد آملی، در ۱۲ ذی‌القعده سال ۱۳۰۴ق در تهران متولد شد.

آملی شنبه ۲۹ شوال سال ۱۳۹۱ق برابر با ۲۷ آذر ۱۳۵۰ش در تهران درگذشت و در حرم امام رضا(ع)، در مقبره میرزا حسین فقیه سبزواری به خاک سپرده شد.[۱]

تحصیلات

محمدتقی آملی تحصیل را در مدسه خازن الملک تهران آغاز کرد. ده ساله بود که برخی کتاب های مهم ادبیات عرب چون سیوطی و جامی را تمام را کرد. سپس به تکمیل اندوخته‌های فقهی و اصولی پرداخت و به علوم ریاضی و نیز فلسفه و حکمت روی آورد و به سال ۱۳۴۰ش به نجف اشرف عزیمت نمود.وی در سال ۱۳۵۳ به تهران بازگشت و به تدریس و تربیت نفوس پرداخت.[۲]

اساتید

  • شیخ محمد هادی طالقانی؛ نزد او علم معانی و نیز کتاب اللمعة الدمشقیه را آموخت.[۳]
  • سید جلیل؛ آملی نام این استادش را همین گونه ثبت کرده است که نزد وی درس مطول را فرا گرفت. آملی او را خلاق معانی بیان توصیف کرده است.[۴]
  • شیخ عبدالحسین هزار جریبی؛ استاد دروس ریاضی و هیئت بود.[۵]
  • شیخ رضا نوری مازندرانی؛ آملی علم فقه و اصول چون کتاب الرسائل و المکاسب شیخ انصاری را نزد وی خوانده است.[۶]
  • آقاشیخ محمد آملی (۱۲۶۳-۱۳۳۶)؛ آملی قسمتی از دروس معقول و منقول را نزد پدرش که خود از فیلسوفان به شمار می‌رفت، تحصیل کرد.
  • میرزا حسن کرمانشاهی
  • شیخ عبدالنبی نوری؛ آملی از نیز علم آموخت و از وی اجازه اجتهاد گرفت.[۷]

در نجف اشرف از محضر استادانی زیر علم آموخت:

آملی از سید ابو تراب خوانسارینجفی و شیخ اسدالله زنجانی اجازه روایت دریافت کرده است.[۹]

شاگردان

بازگشت به تهران

آملی به تهران بازگشت و به تالیف و تدریس مشغول شد. وی فقیهی گوشه نشین بود. از پذیرفتن مسئولیت و ریاست گریزان بود و تا پایان زندگی نیز از نوشتن رساله فتوایی خودداری کرد. جمعی از فقهای فاضل از محضرش بهره می‌بردند و بسیار گرامی‌اش می‌داشتند. وی در تهران درگذشت.[۱۰]

تالیفات

  1. درر الفوائد یا غرر الفرائد؛[۱۱]حاشیه بر منظومه ملاهادی سبزواری[۱۲]
  2. حاشیه بر الاشارات ابن سینا
  3. حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری
  4. کتاب الصّلوه؛ (تقریرات میرزای نائینی)در سه جلد.
  5. رساله‌ای در رضاع؛[۱۳]
  6. اثبات صانع از ماترياليسم تا ايده‏‌آليسم؛ مطبوع در سال ۱۳۷۱
  7. حيات جاويد؛ در اخلاق دو جلد مطبوع.
  8. خداشناسی؛ مطبوع است.
  9. مصباح الهدى في شرح العروة الوثقى؛ یک جلد که چاپ شده است.
  10. تعليقه بر المكاسب؛ دو جلد مطبوع است.
  11. رسالة في قاعدة لا ضرر؛[۱۴]

جایگاه علمی

برخی از اندیشوران درباره مقام فقهی و فلسفی محمد تقی آملی، اظهار نظر کرده‌ و او را ستوده‌اند. مرتضی مطهری، آملی را مدرّس منقول و معقول در تهران شمرده و افزوده است: مهم‏ترين اثر عقلى او حاشيه بر شرح منظومه حکیم سبزوارى و مهم‏ترين اثر نقلی‌‏اش شرحى است استدلالى بر عروة الوثقى.[۱۵] علامه شعرانی شاگردان خود را برای تقلید به وی ارجاع می‌داد.[۱۶]

جستارهای وابسته

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • آقابزرگ تهرانی، محمدحسن٬الذريعة إلى تصانيف الشيعة٬ بیروت٬ دار الأضواء٬ چ۳ ٬ ۱۴۰۳ق.
  • آقابزرگ تهرانى، محمدحسن٬ طبقات أعلام الشيعة٬ بيروت‏٬ دار إحياء التراث العربي‏٬ چ۱ ٬ ۱۴۳۰ق.
  • سازمان اوقاف، «مختصری از شرح احوال و آثار استاد محمدتقی آملی»، معارف اسلامی، س ۱، شم ۲، اسفند ۱۳۴۵، ص۵۴.
  • عابدی، یحیی، زندگی نامه مرحوم آیت الله شیخ محمد تقی آملی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، ۱۳۸۰ش
  • مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران، ۱۳۵۴، ۲/۶۱۸.
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار (۱۴): خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران: صدرا، ۱۳۷۷ش.
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران و قم، انتشارات صدرا، ۱۳۹۰ش
  • حسن زاده آملی، حسن٬ در آسمان معرفت، قم٬ تشیع٬ ۱۳۷۶ش.
  • امین٬ محسن٬ اعیان الشیعه٬ بیروت٬ دار التعارف للمطبوعات‏٬ چ۱ ٬ ۱۴۰۳ق.

پیوند به بیرون

  1. عابدی، ص۹۲
  2. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۱۲ -۲۱۰
  3. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۰۴
  4. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۰۴
  5. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۰۴
  6. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۰۸
  7. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۱۰
  8. مطهری، مجموعه آثار، ج۱۴، ص۵۳۸؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۱۵.
  9. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۱۶-۲۱۳
  10. دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۲۱۵.
  11. آقابزرگ تهرانی٬ الذریعه إلى تصانيف الشيعة٬ ۱۴۰۳ق٬ ج۱۴ ٬ ص۹۰
  12. امین٬ اعیان الشیعه٬ ۱۴۰۳ق٬ ج۱۰ ٬ ص ۲۳۵
  13. آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشيعة٬ ۱۴۳۰ق٬ ج۱۳ ٬ ص۲۶۸
  14. امين، مستدركات أعيان الشيعة٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۶ ٬ ص۲۵۹ (۶مورداخیر).
  15. مطهری، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج۱۴ ص۵۳۸۔۵۳۹.
  16. حسن زاده آملی، در آسمان معرفت، ۱۳۷۶ش٬ ص ۲۱۶