خانه حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها
تمیزکاری |
|||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
به گزارش [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] در کتاب [[الکافی (کتاب)|کافی]]، [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نماز خواندن در خانه فاطمه(س) را افضل از نماز در [[روضة النبی|روضة‌النبی]] شمرده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۵۶.</ref> همچنین [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] هر روز در خانه فاطمه(س) نماز می‌خواند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۳.</ref> | به گزارش [[محمد بن یعقوب کلینی|کلینی]] در کتاب [[الکافی (کتاب)|کافی]]، [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نماز خواندن در خانه فاطمه(س) را افضل از نماز در [[روضة النبی|روضة‌النبی]] شمرده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۵۶.</ref> همچنین [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] هر روز در خانه فاطمه(س) نماز می‌خواند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۳.</ref> | ||
==سکونت امام علی و حضرت زهرا در نزدیکی پیامبر== | ==سکونت امام علی و حضرت زهرا در نزدیکی پیامبر== | ||
ابن‌سعد مورخ | ابن‌سعد مورخ قرن سوم، از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل کرده که امام علی(ع) پس از[[ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)| ازدواج با فاطمه(س)]]، خانه‌ای را که کمی از خانهٔ پیامبر دور بود، آماده کرد. پیامبر به آنها گفت می‌خواهد دخترش نزدیک خانه خودش ساکن شود. فاطمه(س) از پیامبر خواست با [[حارثه بن نعمان]] صحبت کند تا در خانه او ساکن شوند.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۳۲.</ref> حارثه برخی از خانه‌های خود را به پیامبر داده بود تا با [[همسران پیامبر(ص)|همسرانش]] در آن زندگی کند.<ref>عاملی، الصحیح من سیرة الإمام علی(ع)، ۲۰۰۹م، ج۳، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref> ازاین‌رو، پیامبر گفت که از گفتن این مطلب به او خجالت می‌کشد. حارثه از این موضوع اطلاع یافت، خانه‌اش را به پیامبر هدیه داد و گفت که پذیرفتن مال او توسط پیامبر، محبوب‌تر از نپذیرفتن ایشان است.<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۳۲.</ref> این مطلب در منابع دیگر نیز نقل شده است.<ref>ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۸۷؛ ابن‌حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۲۶۴.</ref> | ||
براساس نقل برخی منابع شیعه، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] خواست خانه‌ای را آماده کند تا پس از ازدواج به آنجا بروند. علی(ع) گفت در نزدیکی خانه پیامبر خانه‌ای جز خانه حارثة بن نعمان نیست. پیامبر گفت که حارثه برخی خانه‌هایش را به او بخشیده و خجالت می‌کشد به او بگوید. حارثه از داستان اطلاع یافت و نزد پیامبر آمد و خانه‌اش را به او بخشید. به این ترتیب، علی(ع) و فاطمه(س) به خانه حارثه رفتند.<ref>طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ۱۳۹۰ق، ص۷۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۱۱۳.</ref> | براساس نقل برخی منابع شیعه، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] از [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] خواست خانه‌ای را آماده کند تا پس از ازدواج به آنجا بروند. علی(ع) گفت در نزدیکی خانه پیامبر خانه‌ای جز خانه حارثة بن نعمان نیست. پیامبر گفت که حارثه برخی خانه‌هایش را به او بخشیده و خجالت می‌کشد به او بگوید. حارثه از داستان اطلاع یافت و نزد پیامبر آمد و خانه‌اش را به او بخشید. به این ترتیب، علی(ع) و فاطمه(س) به خانه حارثه رفتند.<ref>طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ۱۳۹۰ق، ص۷۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۱۱۳.</ref> | ||
نسخهٔ ۱۰ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۴
خانه حضرت فاطمه(س) خانه‌ای متصل به مسجدالنبی که محل سکونت امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) بود. به گفته برخی عالمان شیعه همچون صدوق، قبر حضرت فاطمه در این خانه است. فضیلتی که برای این خانه برشمرده‌اند این است که خدا در واقعه سَدُّالاَبواب، فرمان داد، درِ همه خانه‌های متصل به مسجدالنبی بسته شود و تنها اجازه داد درِ این خانه به مسجد باز بماند.
در حدیثی از امام صادق(ع) آمده است نماز خواندن در این خانه فضیلتی بیشتر از نماز خواندن در روضة‌النبی دارد. برخی عالمان شیعه گفته‌اند در واقعه هجوم به خانه حضرت فاطمه(س) که موجب شهادت او شد، به همین خانه حمله شد.
این خانه، در زمان حکومت عبدالملک بن مروان یا ولید بن عبدالملک برای توسعه مسجدالنبی تخریب شد و اکنون به همراه حجره‌ای که پیامبر در آن دفن شده، در ضریحی قرار دارد.
خانه دیگری هم به امام علی(ع) نسبت داده‌اند که در نزدیکی قبرستان بقیع بوده است و برخی گفته‌اند واقعه هجوم به خانه حضرت زهرا(س)، در این خانه اتفاق افتاده است.
فضیلتِ خانه فاطمه
در خصوص فضیلتِ خانه حضرت فاطمه، احادیثی در منابع شیعه ذکر شده است.[۱] همچنین این خانه مرتبط است با ماجرای سَدُّالابواب که فضیلتی انحصاری برای علی(ع) شمرده می‌شود.[۲] سَدُّالاَبواب (یا مسدود کردن درها) به واقعه‌ای می‌گویند که طی آن، پیامبر اسلام دستور داد درِ همه خانه‌ها به مسجدالنبی مسدود شود و درِ خانه امام علی(ع) را استثنا کرد.[۳] به گفته ابن‌کثیر، (۷۰۱-۷۷۴ق) مورخ اهل‌سنت، این دستورِ پیامبر به فرمان خدا صورت گرفت.[۴]
به گزارش کلینی در کتاب کافی، امام صادق(ع) نماز خواندن در خانه فاطمه(س) را افضل از نماز در روضة‌النبی شمرده است.[۵] همچنین امام جواد(ع) هر روز در خانه فاطمه(س) نماز می‌خواند.[۶]
سکونت امام علی و حضرت زهرا در نزدیکی پیامبر
ابن‌سعد مورخ قرن سوم، از امام باقر(ع) نقل کرده که امام علی(ع) پس از ازدواج با فاطمه(س)، خانه‌ای را که کمی از خانهٔ پیامبر دور بود، آماده کرد. پیامبر به آنها گفت می‌خواهد دخترش نزدیک خانه خودش ساکن شود. فاطمه(س) از پیامبر خواست با حارثه بن نعمان صحبت کند تا در خانه او ساکن شوند.[۷] حارثه برخی از خانه‌های خود را به پیامبر داده بود تا با همسرانش در آن زندگی کند.[۸] ازاین‌رو، پیامبر گفت که از گفتن این مطلب به او خجالت می‌کشد. حارثه از این موضوع اطلاع یافت، خانه‌اش را به پیامبر هدیه داد و گفت که پذیرفتن مال او توسط پیامبر، محبوب‌تر از نپذیرفتن ایشان است.[۹] این مطلب در منابع دیگر نیز نقل شده است.[۱۰]
براساس نقل برخی منابع شیعه، پیامبر از امام علی(ع) خواست خانه‌ای را آماده کند تا پس از ازدواج به آنجا بروند. علی(ع) گفت در نزدیکی خانه پیامبر خانه‌ای جز خانه حارثة بن نعمان نیست. پیامبر گفت که حارثه برخی خانه‌هایش را به او بخشیده و خجالت می‌کشد به او بگوید. حارثه از داستان اطلاع یافت و نزد پیامبر آمد و خانه‌اش را به او بخشید. به این ترتیب، علی(ع) و فاطمه(س) به خانه حارثه رفتند.[۱۱]
وجود دری در خانه برای ورود به مسجد
.jpg)
خانه‌ای که حارثه به پیامبر هدیه داد[۱۲] در شرقِ مسجدالنبی، هم‌ردیف دیگر حجره‌های پیامبر و در وسط آنها قرار داشت.[۱۳] این خانه را کوچک توصیف کرده‌اند.[۱۴] برخی محققان تولد فرزندان حضرت فاطمه را در این خانه دانسته‌اند.[۱۵] همچنین نقل شده که امام سجاد(ع) نیز در این خانه متولد شد.[۱۶]
خانه فاطمه(س) دارای دو در بود: یک در به سمت غرب که به داخل مسجد باز می‌شد. درِ دوم به سمت شرق بوده که به بیرون مسجد باز می‌شد.[۱۷]
خانه فاطمه(س) پشت خانه پیامبر (حجره عایشه) قرار داشت.[۱۸] میان این دو خانه روزنه‌ای بود[۱۹] که پیامبر از آنجا احوال دخترش را می‌پرسید.[۲۰] در شبی، مشاجره‌ای میان حضرت فاطمه و عایشه همسر پیامبر اتفاق افتاد که موجب ناراحتی فاطمه(س) شد. ایشان از پیامبر خواست این دریچه را ببندد و پیامبر نیز آن را بست.[۲۱]
خانه فاطمه(س) در زمان حکومت عبدالملک بن مروان (حکومت: ۶۵تا۸۶ق)[۲۲] یا ولید بن عبدالملک (حکومت: ۸۶ق تا۹۶ق)[۲۳] به منظور توسعه مسجد تخریب شد. این حجره بعدها به همراه حجره‌ای که پیامبر در آن دفن شده، در ضریحی قرار گرفتند.[۲۴] این ضریح که خانه حضرت زهرا(س) نیز در آن قرار داشت در سال ۱۳۹۷ش به‌درخواست رئیس‌جمهور چچن، برای زیارت وی باز شد و تصاویر داخل ضریح در رسانه‌ها منتشر گردید.[۲۵]
برخی عالمان شیعه این خانه را که در توسعه حرم در زمان بنی‌امیه بخشی از مسجد شد، محل دفن حضرت فاطمه(س) دانسته‌اند.[۲۶] همچنین برخی محققان گفته‌اند این خانه همان خانه‌ای است که در واقعه هجوم به خانه فاطمه(س) به آن تعدی شد.[۲۷]
خانه‌ای در نزدیکی بقیع
خانه دیگری برای امام علی(ع) نام برده‌اند که در سمت قبرستان بقیع بوده است.[۲۸] در کتاب الطبقات الکبری، از منابع تاریخی نوشته‌شده در قرن سوم، از خانه امام علی(ع) در نزدیکی بقیع نام آمده است.[۲۹] تعدادی این خانه را همان خانه حارثة بن نعمان دانسته‌اند[۳۰] که برای سکونتِ فاطمه(س) اهدا کرد.[۳۱] برخی گفته‌اند همین خانه بود که در واقعه هجوم به خانه فاطمه، به آن حمله شد.[۳۲]
پانویس
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۳، ج۴، ص۵۵۶.
- ↑ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، ج۳، ص۱۲۵.
- ↑ الصغیر، الامام علی علیه السلام سیرته وقیادته فی ضوء المنهج التحلیلی، ۲۰۰۲م، ج۱، ص۳۱.
- ↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۴۲.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۵۶.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۹۳.
- ↑ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۳۲.
- ↑ عاملی، الصحیح من سیرة الإمام علی(ع)، ۲۰۰۹م، ج۳، ص۱۳۲-۱۳۳.
- ↑ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۳۲.
- ↑ ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۸۷؛ ابن‌حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۲۶۴.
- ↑ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ۱۳۹۰ق، ص۷۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۱۱۳.
- ↑ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۳۳.
- ↑ طبسی، «گزارشی از خانه زهرا علیها السلام»، سایت حوزه.
- ↑ عاملی، مأساة الزهراء علیها السلام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۲۷۵.
- ↑ طبسی، «گزارشی از خانه زهرا علیها السلام»، سایت حوزه.
- ↑ طبری آملی، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۱۹۱.
- ↑ قائدان، درسنامه اماکن مذهبی مکه مکرمه و مدینه، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۷.
- ↑ قائدان، درسنامه اماکن مذهبی مکه مکرمه و مدینه، ۱۳۹۰ش، ص۱۷۷.
- ↑ الصغیر، الامام علی علیه السلام سیرته وقیادته فی ضوء المنهج التحلیلی، ۲۰۰۲م. ج۱، ص۳۱.
- ↑ سمهودی، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۲، ص۵۷.
- ↑ صبری باشا، موسوعة مرآة الحرمین الشریفین و جزیرة العرب، ۲۰۰۴م، ج۳، ص۲۶۲.
- ↑ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۱۱.
- ↑ سمهودی، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۲، ص۸۹.
- ↑ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۷ش، ص ۲۹۵.
- ↑ «تصاویری از گشودن درب خانه حضرت زهرا (س) برای اولین بار»، خبرگزاری مهر.
- ↑ شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۲.
- ↑ عاملی، مأساة الزهراء علیها السلام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۷۷؛ عابدی، «آتش در خانه وحی»، خبرگزاری مهر.
- ↑ سمهودی، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۲، ص۵۹.
- ↑ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۴۰.
- ↑ قزوینی، فاطمة الزهراء(ع) من المهد الی اللحد، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۱۵۷.
- ↑ گلی‌زواره قمشه‌ای، «اقامتگاه‌های حضرت فاطمه(س)»، پرتال جامع علوم انسانی.
- ↑ جوهری بصری، السقیفة و فدک، تهران، ص۷۲.
منابع
- ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
- ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبدالموجود، علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
- ابن‌سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق محمدعبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
- ابن‌شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب علیهم السلام، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.
- الصغیر، محمدحسین، الامام علی علیه السلام سیرته و قیادته فی ضوء المنهج التحلیلی، بی‌جا، مؤسسة العارف، ۲۰۰۲م.
- تصاویری از گشودن درب خانه حضرت زهرا (س) برای اولین بار خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱بهمن ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید:۲۱ مرداد ۱۴۰۲ش..
- جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش.
- جوهری بصری، احمد بن عبد العزیز، السقیفة و فدک، تحقیق و تصحیح محمدهادی امینی، تهران، مکتبة نینوی الحدیثة، بی‌تا.
- حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.
- سمهودی، علی بن عبدالله، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۲۰۰۶م،
- صبری باشا، ایوب، موسوعة مرآة الحرمین الشریفین و جزیرة العرب، ترجمه ماجده معروف، قاهره، دارالآفاق العربیة، ٢٠٠٤م.
- طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق.
- طبری آملی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، بعثت، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق..
- طبسی، محمدجواد، «گزارشی از خانه زهرا علیها السلام»، سایت حوزه، مجله مبلغان، شماره ۱۹، مرداد۱۳۸۰ش.
- عابدی، احمد، «آتش در خانه وحی»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۵ اسفند ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید:۲۱ مرداد ۱۴۰۲ش.
- عاملی، جعفرمرتضی، الصحیح من سیرة الإمام علی(ع)، بی‌جا، مرکز مطالعات اسلامی، ۲۰۰۹م.
- عاملی، جعفرمرتضی، مأساة الزهراء علیها السلام، بیروت، دارالسیرة، ۱۴۱۸ق.
- قائدان، اصغر، درسنامه اماکن مذهبی مکه مکرمه و مدینه منوره، تهران، مشعر، ۱۳۹۰ش.
- قزوینی، محمدکاظم، فاطمه الزهراء علیه السلام من المهد الی اللحد، قم، دار الانصار، ۲۰۰۶م،
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق و تصحیح علی‌اکبر غفاری، محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
- گلی‌زواره قمشه‌ای، غلامرضا، «اقامتگاه‌های حضرت فاطمه(س)»، مجله فرهنگ کوثر، شماره۶۹، ۱۳۸۶ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.