آیه ۷۸ سوره مائده
 | |
| مشخصات آیه | |
|---|---|
| واقع در سوره | سوره مائده |
| شماره آیه | ۷۸ |
| جزء | ۶ |
| اطلاعات محتوایی | |
| مکان نزول | مدینه |
| موضوع | لعن بنیاسرائیل |
آیه ۷۸ سوره مائده به کفرورزی گروهی از بنیاسرائیل و لعنت آنان توسط حضرت داوود(ع) و حضرت عیسی(ع) اشاره دارد.[۱] این آیه و آیات پس از آن، با هدف هشدار به اهل کتاب و پرهیز تقلیدهای از معتصبانه، به سرنوشت شوم گذشتگان آنان اشاره میکند.[۲] نام حضرت داود(ع) و حضرت عیسی(ع) در آیه بهدلیل شهرت و جایگاه آنان در میان پیامبران پس از حضرت موسی(ع) ذکر شده است.[۳]
﴿لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَلَى لِسَانِ دَاوُدَ وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذَلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ ٧٨﴾ [مائده:78] ﴿از میان فرزندان اسرائیل آنان که کفر ورزیدند به زبان داوود و عیسی بن مریم مورد لعنت قرار گرفتند این [کیفر] به خاطر آن بود که عصیان ورزیده و [از فرمان خدا] تجاوز میکردند ٧٨﴾
در این آیه و آیات بعد از آن چهار عامل لعن بنیاسرائیل ذکر شده است: نافرمانی، تعدی و تجاوز مستمر، نهیناپذیری و گرایش به کافران و مشرکان و پذیرش ولایت آنان.[۴] مفسران در تعیین مصادیق این گناهان دیدگاههای متفاوتی ارائه کردهاند:
- شیخ طبرسی، با استناد به روایتی از امام باقر(ع)، لعن را ناظر به مسخ اصحاب سبت در زمان حضرت داوود(ع) و کفرورزی پیروان حضرت عیسی(ع) پس از نزول مائده آسمانی میداند.[۵] وی در تفسیر جوامع الجامع از مسخ برخی اصحاب عیسی(ع) و تبدیل آنان به خوک یاد کرده است.[۶]
- جوادی آملی، فساد گروهی از بنیاسرائیل در زمان حضرت داود(ع) و نیز اتهام ناروا به حضرت مریم(س) را از عوامل لعن ذکر میکند.[۷] در تفسیر تسنیم به نقل از برخی مفسران آمده است که پس از بشارت حضرت داود(ع) و حضرت عیسی(ع) به نبوت پیامبر اکرم(ص)، مخالفان دعوت پیامبر(ص) مورد لعنت قرار گرفتند.[۸]
علی بن ابراهیم قمی، مفسر امامی، با استناد به روایتی از امام صادق(ع)، شیعیانی را که وارد دستگاههای حکومتی سلاطین شده و از آنان پیروی میکنند، از مصادیق این آیه و آیات بعد دانسته است.[۹]
پانویس
- ↑ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ۱۳۸۷ش، ج۵، ص۱۹۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۴۲.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۳۵۷.
- ↑ جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۹۱ش، ج۲۳، ص۳۹۹ و ۴۰۰.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۳۵۷.
- ↑ طبرسی، جوامع البیان،۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۴۶.
- ↑ جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۹۱ش، ج۲۳، ص۳۹۷.
- ↑ جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ۱۳۹۱ش، ج۲۳، ص۳۹۸.
- ↑ قمی، تفسير القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۷۶.
منابع
- جوادی آملی، عبدالله، تسنیم، تفسیر قرآن کریم، قم، اسراء، چاپ سوم، ۱۳۹۱ش.
- رضایی اصفهانی، محمدعلی، تفسیر قرآن مهر، قم، پژوهشهای تفسیر و علوم قرآن، چاپ اول، ۱۳۸۷ش.
- طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، تصحیح: ابوالقاسم گرجی، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح: فضلالله یزدی طباطبایی، هاشم رسولی، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
- قمی، علی بن ابراهیم، تفسير القمی، تصحیح، طیّب موسوى جزائرى، قم، دار الكتاب، چاپ سوم، ۱۳۶۳ش.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامیة، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش.