آیه ۲۷ سوره اسراء اهل تبذیر را برادران شیاطین[۱] و شیطان را نیز با وصف ناسپاسی نسبت به خدا توصیف کرده است.

مشخصات آیه
واقع در سورهاسراء
شماره آیه۲۷
جزء۱۵
اطلاعات محتوایی
آیات مرتبطآیه ۲۶ سوره اسراء


آیه ۲۷ به لحاظ محتوایی در ادامه آیه ۲۶ است که دستور داده است حقوق خویشاوندان و مستمندان را بده ولی تبذیر نکن.[۲] در واقع آيه ۲۷ توضیح می‌دهد که چون تبذیرکنندگان برادران شیطان هستند و شیطان نیز مخلوقی ناسپاس نسبت به خدا است پس مؤمنان نیز نباید اهل تبذیر باشند.[۳]

﴿إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا ۝٢٧ [اسراء:27]

﴿چرا که اسرافکاران برادران شیطانهایند و شیطان همواره نسبت به پروردگارش ناسپاس بوده است ۝٢٧

مترجمان فاسی در ترجمه این آیه چند گونه رفتار کرده‌اند؛ برخی تبذیر را ترجمه نکرده و تعبیر تبذیرکنندگان را در ترجمه ذکر کرده‌اند،[۴] برخی تبذیر را به اسراف ترجمه کرده‌‌اند،[۵] مترجمانی نیز عبارت‌هایی مثل اتلاف،[۶] ریخت‌وپاش،[۷] زیاده‌روی،‌[۸] ولخرجی،[۹] ریخت‌و‌پاش مال در راه حرام و باطل،[۱۰] و مانند آن را به کار برده‌اند.

مغنیه در التفسیر الکاشف، معنای تبذیر را قرار دادن و صرف كردن مال در جايى كه نبايد صرف شود (خواه اين مال اندک باشد و خواه زياد) دانسته است.[۱۱] به عقیده مکارم شیرازی اگر مال و دارایی را در موردش مصرف شود، تبذیر نیست، هرچند زیاد باشد.[۱۲] بحرانی در تفسیر البرهان، پیرامون معنای تبذير تعبیر دیگری به‌کار برده و گفته است: اگر مالی در غیر طاعت الهی مصرف شود، مصداق تبذیر است.[۱۳]

به‌گفته مکارم شیرازی، تعبير اخوان شیاطین (برادران شیطان‌ها) دو وجه دارد؛ یعنی یا به خاطر همراهی اسراف‌کاران با شیطان‌ است؛[۱۴] که توان، نیرو، هوش و استعداد خود را برای فريب دادن بندگان به کار برده و کفران نعمت نموده است، و اسراف‌کاران نیز با هدردادن نعمت‌های الهی، کفران نعمت کرده‌اند.[۱۵] یا به این دلیل است که اسراف‌کاران به‌خاطر گناه تبذیر در جهنم هم‌نشین شیطان خواهند بود.[۱۶]

به‌گفته علامه طباطبایی، دلیل اینکه کلمه شيطان در ابتدای آیه به صورت جمع (شياطين) و در پایان آیه به صيغه مفرد (شيطان) آورده شده آن است که ابتدا با کلمه شیاطین هر اسراف كننده‌‏اى را برادر شيطان خويش دانسته و همه اسراف‌‏كاران را برادران شيطان‌ها معرفی کرده است و سپس با آوردن کلمه شیطان، ابلیس (پدر شيطان‌ها) و يا جنس شيطان را متذکر شده است.[۱۷]

پانویس

  1. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۲، ص۸۵.
  2. طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق،‌ ج۱۳، ص۸۲.
  3. طباطبائی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۳، ص۸۲.
  4. مکارم شیرازی؛ استادولی، ترجمه آیه ۲۷ سوره اسراء.
  5. آیتی؛ الهی قمشه‌ای، ترجمه آیه ۲۷ سوره اسراء.
  6. ابراهیمی، ترجمه آیه ۲۷ سوره اسراء.
  7. حداد عادل؛ مجتبوی، ترجمه آیه ۲۷ سوره اسراء.
  8. ارفع، ترجمه آیه ۲۷ سوره اسراء.
  9. انصاریان، ترجمه آیه ۲۷ سوره اسراء.
  10. مشکینی، ترجمه آیه ۲۷ سوره اسراء.
  11. مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۵، ص۳۸-۳۹.
  12. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۲، ص۸۸.
  13. بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۵۲۳.
  14. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۲، ص۸۸.
  15. قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۴۵.
  16. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۲، ص۸۸.
  17. طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق،‌ ج۱۳، ص۸۲.

منابع