عجالة المعرفة فی اصول الدین (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | محمد بن سعید بن هبةالله راوندی |
| موضوع | کلام |
| زبان | عربی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | آل البیت |
| تاریخ نشر | ۱۴۱۹ق |
عِجالَةُ المَعرِفَة فی اُصولِ الدّین کتابی به زبان عربی در علم کلام تألیف محمد بن سعید بن هبةالله راوندی عالم شیعه قرن۷قمری. مؤلف در چهار فصل کتاب با روشی نو و تازه به اثبات اصول دین پرداخته است.
مؤلف کتاب
ظهیرالدین ابی الفضل محمد بن سعید به هبةالله راوندی فرزند قطب راوندی است. برای او در کتب رجالی، تألیفاتی شمرده‌اند.[۱]
روش تألیف
روش نو و ابداعیِ نویسنده مبتنی بر اصل «حاجت» و «نیاز» است. از آنجا که هر انسانی در وجود خود به وجود دیگری احساس فقر و نیاز می‌کند و خداوند هم در قرآن به آن اشاره کرده است،[۲] انبیا هم با کتب و شرایع و راهنمایی‌هایشان رفع این نقص را مطلوب توصیف کرده‌اند و همگان را به سوی کمال فرا می‌خوانند.
او در این کتاب به گونه‌ای عمل کرده که همه مطالب آن از پیچیدگی آراسته بوده و با وجود اختلاف در موضوع و مباحث، همگی دارای ارتباط به هم هستند و خواننده، مطالب کتاب را همچون حلقه‌هایی به هم پیوسته می‌بیند.[۳]
محتوا
مؤلف در مقدمه به بیان روش خود در اثبات عقاید دینی پرداخته است و سپس در چهار فصل به مباحث کلامی می‌پردازد.
- فصل اول: در اثبات وجود صانع و صفات ثبوتیه و صفات سلبیه
- فصل دوم: در اثبات نبوت و ویژگی‌ها و لوازم آن
- فصل سوم: در بحث امامت و تعیین شرایط امامان و اثبات غیبت امام دوازدهم. در پایان هم درباره معاد بحث می‌کند.
- فصل چهارم: در بحث عدل و وعد و وعید و دیگر شئون معاد.[۴]
آغاز کتاب اقامه دلیل بر احتیاج همه هستی به صانع است زیرا که همه اجزاء هستی متغیر و هر متغیری نیازمند و محتاج است[۵] و با حدیثی از پیامبر(ص) پایان یافته که فرموده است: «يَموتُ الرَّجُلُ عَلى ما عاشَ عَلَيهِ ، و يُحشَرُ عَلى ما ماتَ عَلَيهِ» ترجمه: آدمى آن گونه كه زندگى كرده است، مى‌ميرد و بر همان حالى كه مرده است، برانگيخته مى‌شود. [۶]
نسخه و چاپ
تنها نسخه‌ای که برای چاپ اثر از آن استفاده کرده‌اند، نسخه‌ای است که در ضمن مجموعه‌ای بنام «الدستور» در دانشگاه تهران نگهداری می‌شود.[۷]
چاپ هم با تحقیق سید محمدرضا جلالی در مؤسسه آل البیت در بیروت به سال ۱۴۱۹ق بوده است.
پانویس
- ↑ راوندی، عجالة المعرفة، ۱۴۱۹ق، ص۸-۱۵.
- ↑ یا أَیهَا النَّاسُ، أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَی اللَّهِ، وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِی الْحَمِیدُ سورة فاطر (۳۵) الآیة (۱۵) و قوله تعالی: وَ اللَّهُ الْغَنِی، وَ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ سورة محمّد (۴۷) الآیة (۳۸).
- ↑ راوندی، عجالة المعرفة، ۱۴۱۹ق، ص۱۷و۱۸.
- ↑ راوندی، عجالة المعرفة، ۱۴۱۹ق، ص۱۸و۱۹.
- ↑ راوندی، عجالة المعرفة، ۱۴۱۹ق، ۱۹۹۸م، ص۳۰.
- ↑ راوندی، عجالة المعرفة، ۱۴۱۹ق، ۱۹۹۸م، ص۴۵.
- ↑ راوندی، عجالة المعرفة، ۱۴۱۹ق، ص۲۱و۲۲.
منابع
- راوندی، محمد بن سعید، عجالة المعرفة فی اصول الدین، بیروت، مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۹ق.