راهپیمایی روز قدس (آیین)
 عکسی از راهپیمایی روز قدس در تهران | |
| اطلاعات آیین | |
|---|---|
| زمانبرگزاری | جمعه پایانی ماه رمضان |
| مکان برگزاری | خیابانها و میادین شهرها |
| گستره جغرافیایی | سراسر جهان |
| اشیاء و نمادها | پرچم • تصویر رهبران مقاومت اسلامی |
| مؤسسه وابسته | ستاد مرکزی انتفاضه و روز جهانی قدس |
| آیینهای مهم | |
| سینهزنی • افطاری • تشییع جنازه • تعزیه خوانی سایر آیینها | |
راهپیمایی روز قدس، جنبشی نمادین در حمایت از فلسطین در مقابله با اشغالگری اسرائیل است که هر ساله در آخرین جمعهٔ ماه رمضان برگزار میشود. این مراسم با ابتکار امام خمینی و از سوی جمهوری اسلامی ایران مطرح شده و برخی از علمای دینی شیعه شرکت در آن را واجب شرعی میدانند.
راهپیمایی روز قدس در بیش از ۹۰ کشور ازجمله ایران، فلسطین، ترکیه و برخی کشورهای غیراسلامی برگزار میشود. البته برخی دولتهای غربی با استناد به مبارزه با یهودیستیزی، محدودیتهایی برای برگزاری آن اعمال میکنند.
اهمیت و جایگاه
امام خمینی در ۱۶ مرداد سال ۱۳۵۸ش در پیامی خطاب به مسلمانان، آخرین جمعه در ماه رمضان را روز قدس نامید و از مسلمانان و دولتهای اسلامی خواست برای کوتاه کردن دست دولت اسرائیل و پشتیبانان آن به هم بپیوندند.[۱] به گفته سید علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، گرامیداشت روز جهانی قدس، موجب میشود ملت فلسطین، احساس تنهایی نکنند و بتوانند مقاومت کنند.[۲] او، راهپیمایی روز قدس را به صفبندی در مقابل باطل تشبیه کرده و آن را اقدامی بینالمللی معرفی میکند.[۳]
حسین نوری همدانی[۴] و ناصر مکارم شیرازی[۵] از مراجع تقلید شیعه، شرکت در راهپیمایی روز قدس را واجب شرعی میدانند. از نظر مکارم شیرازی، راهپیمایی روز قدس، کمهزینهترین راه مقابله با رژیم صهیونیستی است.[۶] در این مراسم مسئولان کشوری از جمله رئیسجمهور شرکت میکنند.[۷] در کشورهای غربی، بهدلیل اینکه جمعه روز کاری است، مراسم روز قدس در شنبه یا یکشنبه برگزار میشود.[۸]
مراسم و نمادها
در مراسم روز جهانی قدس، پوسترها و پرچمهای مختلفی از پرچم فلسطین و حامیان آن همچون حزبالله لبنان و انصارالله یمن و نیز چهرههای شاخص محور مقاومت پخش میشود. از اقدامات دیگر این مراسم میتوان به حمل تابوت رژیم صهیونیستی یا آتش زدن پرچم اسرائیل اشاره کرد.[۹] در این راهپیمایی، شعارهایی در حمایت از فلسطین و محکومیت اشغالگری صهونیستها سر داده میشود.[۱۰] عموماً در پایان مراسم راهپیمایی روز قدس، یک بیانیه یا قطعنامه در حمایت از آرمان فلسطین قرائت میشود.[۱۱]
در ایران، ستادی با عنوان «ستاد مرکزی انتفاضه و روز جهانی قدس» برای برگزاری مراسم روز قدس در شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، تأسیس شده است.[۱۲] در راهپیمایی روز جهانی قدس، رویدادهای فرهنگی و هنری نیز اجرا میشود که میتوان به جشنواره بینالمللی کاریکاتور روز جهانی قدس اشاره کرد.[۱۳] همچنین همزمان با روز قدس، جشنوارههای تولید فیلم و نقاشی دیواری در برخی کشورها همچون مالزی برگزار میشود.[۱۴]
گستره جغرافیایی
بر اساس گزارشهای خبری، مراسم راهپیمایی روز قدس در بیش از ۹۰ کشور جهان[۱۵] از جمله فلسطین، مالزی، هند، سنگاپور، اندونزی، ترکیه، آمریکا، کانادا، نروژ، آذربایجان، سودان، انگلیس، بحرین، بوسنی و هرزگوین، تونس، پاکستان، استرالیا، آلمان، رومانی، کویت، اسپانیا، آفریقای جنوبی، سوئد، ونزوئلا، آلبانی، یمن، یونان،[۱۶] برزیل[۱۷] و اتریش برگزار میشود.[۱۸] در کشور ایران، این مراسم در شهرهای مختلف برگزار میشود.[۱۹] در مقابل، بسیاری از کشورهای عربی نسبت به برگزاری رسمی راهپیمایی در این روز، دیدگاه منفعلانهای داشتهاند.[۲۰] روزنامه الاخبار در خبری مدعی شد که از سوی عربستان به دیگر کشورهای عربی توصیه شده بود تا از برگزاری راهپیمایی روز قدس جلوگیری به عمل آید.[۲۱] همچنین خبرهایی از مخالفت طالبان با برگزاری این مراسم در افغانستان منتشر شد.[۲۲] همچنین برخی کشورهای غیراسلامی چون آلمان، با ادعای جلوگیری از یهودیستیزی، از برگزاری راهپیمایی روز قدس جلوگیری کردهاند.[۲۳]
تأثیرات و پیامدها
یکی از تأثیرات راهپیمایی روز قدس، جلب توجه رسانهها به سوی این واقعه و مسائل مربوط به فلسطین است.[۲۴] رسانهها، این مراسم را در کشورهای اسلامی و غیراسلامی پوشش میدهند.[۲۵]
توجه به موضوع فلسطین
پس از آنکه رسانهها به موضوع روز قدس و موضوعات مربوط به فلسطین پرداختند، توجه بیشتری از سوی حقوقدانان در سراسر جهان به این مسئله جلب شد. تحقیقات نشان میدهد که توجه حقوقدانانی از کشورهای اسپانیا، انگلیس، بلژیک و سوئد به موضوعات فلسطین، پس از برگزاری مراسمات روز قدس، رشد داشته است. راهپیمایی دفاع از حقوق فلسطینیان از سوی فعالان حقوق بشری در سراسر جهان، موجب شده بود تا سازمانهای مردم نهاد در کشورهای غیراسلامی، توجه ویژهای به این موضوع داشته باشند[۲۶] تا جایی که در برخی کشورهای غیراسلامی، راهپیمایی روز قدس با حضور اکثریت غیرمسلمانان اجرا میشود.[۲۷]
پانویس
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۲۶۷.
- ↑ «بیانات در خطبههای نماز جمعه»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنهای.
- ↑ اندیشه، «روز قدس از منظر مقام معظم رهبری و پاسخ به شبهات روز قدس»، ۱۳۹۸ش، ص۱۲۴.
- ↑ «حکم شرکت نکردن در مراسم روز جهانی قدس چیست؟»، اسلامکوئیست.
- ↑ «شرکت در راهپیمایی روز قدس وجوب شرعی دارد»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «شرکت در راهپیمایی روز قدس وجوب شرعی دارد»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «گزارش ایسنا از راهپیمایی روز قدس در تهران»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «مراسم روز قدس در لندن»، سایت بیبیسی.
- ↑ «گزارش ایسنا از راهپیمایی روز قدس در تهران»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «نخستین راهپیمایی روز قدس در «ریودوژانیرو» با حضور صدها نفر»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «گزارش ایسنا از راهپیمایی روز قدس در تهران»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «رئیس ستاد انتفاضه و روز جهانی قدس منصوب شد»، خبرگزاری برنا.
- ↑ «بیانیه هیئت داوران اولین جشنواره…»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «برگزاری ۲ رویداد فرهنگی به مناسبت روز جهانی قدس در مالزی»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «حاشیهنگاری خبرنگاران ایسنا از روز قدس ۱۴۰۱»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «جهان و روز جهانی قدس»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «نخستین راهپیمایی روز قدس در «ریودوژانیرو» با حضور صدها نفر»، خبرگزاری مهر.
- ↑ ابراهیمی، «تولدی دوباره»، ۱۳۸۱ش، ص۱۶.
- ↑ «گزارش ایسنا از راهپیمایی روز قدس در تهران»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «یوم القدس العالمی.. إیران تأخذ بزمام المبادرة من العرب»، دوت مصر.
- ↑ «تلاش عربستان برای جلوگیری از برگزاری مراسم روز جهانی قدس»، خبرگزاری صدا و سیما.
- ↑ «طالبان از بزرگداشت روز جهانی قدس جلوگیری کردند»، پارس تودی.
- ↑ «یهودستیزی؛ درخواست ممنوعیت تظاهرات روز قدس در آلمان»، یورنیوز.
- ↑ رویوران، «روز قدس، راهبردی برای حل بحران»، ۱۳۸۹ش، ص۳۳–۳۶.
- ↑ «حضور ۵۰۰۰ رسانه خارجی برای پوشش راهپیمایی روز قدس در ایران…»، سایت خبرگزاری العالم.
- ↑ رویوران، «روز قدس، راهبردی برای حل بحران»، ۱۳۸۹ش، ص۳۳–۳۶.
- ↑ «نخستین راهپیمایی روز قدس در «ریودوژانیرو» با حضور صدها نفر»، خبرگزاری مهر.
منابع
- ابراهیمی، فاطمه، «تولدی دوباره»، مجله حکمت سینوی، شماره ۱۸، فروردین ۱۳۸۱ش.
- اندیشه، هاشم، «روز قدس از منظر مقام معظم رهبری و پاسخ به شبهات روز قدس»، مجله مبلغان، شماره ۲۳۹، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۸ش.
- رجبی، محمد و دوستار، رضا، «اهداف و کارویژههای «روزِ قدس» در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)»، مجله بصیرت و تربیت اسلامی، شماره ۵۷، تابستان ۱۴۰۰ش.
- رویوران، حسین، «روز قدس، راهبردی برای حل بحران»، مجله پاسدار اسلام، شماره ۳۴۵، شهریور ۱۳۸۹ش.
- امام خمینی، سید روحالله، صحیفه امام، تهیه و تنظیم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
- «برگزاری ۲ رویداد فرهنگی به مناسبت روز جهانی قدس در مالزی»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۶ فرودین ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «برگزیدگان دومین جشنواره بینالمللی کاریکاتور روز جهانی قدس معرفی شدند»، سایت هنرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۷ شهریور ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «بیانات در خطبههای نمازجمعه»، در سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنهای، تاریخ درج مطلب: ۱۶ فروردین ۱۳۷۰ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «بیانیه هیئت داوران اولین جشنواره بینالمللی کاریکاتور روز جهانی قدس + اسامی برندگان»، خبرگزاری ابنا، تاریخ درج مطلب: ۱۵ مهر ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «بیش از ۵۰۰۰ رسانه خارجی تظاهرات روز جهانی قدس را در شهرهای مختلف ایران پوشش میدهند.»، سایت العالم، تاریخ درج مطلب: ۱۸ خرداد ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «تلاش عربستان برای جلوگیری از برگزاری مراسم روز جهانی قدس»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «جهان و روز جهانی قدس»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۱۰ مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «حاشیهنگاری خبرنگاران ایسنا از روز قدس ۱۴۰۱»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «حکم شرکت نکردن در مراسم روز جهانی قدس چیست؟»، اسلامکوئیست، تاریخ درج مطلب: بیتا، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «رئیس ستاد انتفاضه و روز جهانی قدس منصوب شد»، خبرگزاری برنا، تاریخ درج مطلب: ۱۰ اسفند ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «سخنرانی سید حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان، در روز جهانی قدس»، سایت مقاومت اسلامی لبنان، تاریخ درج مطلب: ۱۱ مرداد ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «شرکت در راهپیمایی روز قدس وجوب شرعی دارد»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۴ مرداد ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «شرکت در راهپیمایی روز قدس واجب است»، سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: ۲۴ مرداد ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «طالبان از بزرگداشت روز جهانی قدس جلوگیری کردند»، پارس تودی، تاریخ درج مطلب: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «علل مخالفت برخی دولتهای اسلامی در برگزاری مناسب مراسم روز جهانی قدس در کشورهایشان چیست؟»، سایت قدسنا، تاریخ درج مطلب: ۱ خرداد ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «گزارش ایسنا از راهپیمایی روز قدس در تهران»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۸ فروردین ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «محدودیتها و موانع برگزاری روز جهانی قدس در خارج از کشور»، سایت قدسنا، ۳۰ خرداد ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «مراسم روز قدس در لندن»، سایت بیبیسی فارسی، تاریخ درج مطلب: ۲۰ خرداد ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «نخستین راهپیمایی روز قدس در «ریودوژانیرو» با حضور صدها نفر»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۸ فروردین ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «یوم القدس العالمی.. إیران تأخذ بزمام المبادرة من العرب»، دوت مصر، تاریخ درج مطلب: ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۵م، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
- «یهودستیزی؛ درخواست ممنوعیت تظاهرات روز قدس در آلمان»، یورنیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
| وقایع |  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| آیینها | |||||
| عبادات |
| ||||
| احکام روزه | یوم الشک • روزه مسافر • افطار • سحری • مبطلات روزه • مد طعام • کفاره روزه • روزهخواری • بقای بر جنابت • کفاره جمع • رؤیت هلال | ||||
| مناسبتها | |||||
| وابسته | آیه روزه • حدیث صوموا تصحوا • استهلال • خطبه شعبانیه • زکات فطره • نماز عید • عید فطر • ستاد استهلال • آیه ۱۸۵ سوره بقره • روزه پیشواز | ||||