ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد (کتاب): تفاوت میان نسخهها
ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۴:۳۹
، ۲ مارس ۲۰۲۳اصلاح لینک
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) (اصلاح لینک) |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
'''اِیضاح الفَوائِد فی شرح مُشکلات القَواعد''' یا '''ثبات الفوائد فی شرح اشکالات القواعد''' کتابی به زبان عربی نوشته [[محمد بن حسن حلی|فخرالمحققین]] در موضوع [[فقه]] است. ایضاح الفوائد، شرحی بر کتاب [[قواعد الاحکام]] علامه حلی(پدر فخرالمحققین) است. نگارش این کتاب به دستور [[علامه حلی]] بوده و در سال ۷۶۰ق به پایان رسیده است. | '''اِیضاح الفَوائِد فی شرح مُشکلات القَواعد''' یا '''ثبات الفوائد فی شرح اشکالات القواعد''' کتابی به زبان عربی نوشته [[محمد بن حسن حلی|فخرالمحققین]] در موضوع [[فقه]] است. ایضاح الفوائد، شرحی بر کتاب [[قواعد الاحکام]] علامه حلی(پدر فخرالمحققین) است. نگارش این کتاب به دستور [[علامه حلی]] بوده و در سال ۷۶۰ق به پایان رسیده است. | ||
به اعتقاد [[شیخ بهایی]] این کتاب در فقه بینظیر است. [[مرعشی نجفی|آیت الله مرعشی نجفی]] نیز بر آن مقدمه نوشته است. | به اعتقاد [[شیخ بهائی|شیخ بهایی]] این کتاب در فقه بینظیر است. [[سید شهابالدین مرعشی نجفی|آیت الله مرعشی نجفی]] نیز بر آن مقدمه نوشته است. | ||
ایضاح الفوائد در چهار جلد منتشر شده و در آن به موضوعات فقهی مانند [[طهارت]]، [[صلاة]]، [[خمس]]، [[صوم]]، [[حج]]، [[جهاد]]، [[متاجر]]، دِین، اَمانات، غصب، [[اجاره]]، [[خلع]]، [[ظهار]]، [[ایلاء]]، [[ | ایضاح الفوائد در چهار جلد منتشر شده و در آن به موضوعات فقهی مانند [[طهارت]]، [[نماز|صلاة]]، [[خمس]]، [[روزه|صوم]]، [[حج]]، [[جهاد]]، [[متاجر]]، دِین، اَمانات، غصب، [[اجاره]]، [[خلع]]، [[ظهار]]، [[ایلاء]]، [[سوگند|أیمان]]، [[نذر]]، عهود، [[کفاره|کفارات]]، [[ذبح شرعی|ذبح]]، [[اطعمه و اشربه]]، [[حد شرعی|حدود]] و [[دیه انسان|دیه]] پرداخته شده است. | ||
== نویسنده == | == نویسنده == | ||
[[محمد بن حسن حلی]] معروف به فخرالمحققین(متوفی۷۷۱ق) از علمای [[حوزه علمیه حله]] و فرزند [[علامه حلی]] است. وی در زمینه فقه، اصول و کلام آثاری همچون [[جامع الفوائد]]، [[تحصیل النجاة]]، [[شرح مبادیالاصول]] و [[شرح نهج المسترشدین]] را نوشته است.<ref>سبحانی، موسوعه طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۱۹۳؛ حسینی دشتی، معارف و معاریف، ۱۳۷۹ش، ج۷، ص۷۴۶.</ref> | [[محمد بن حسن حلی]] معروف به فخرالمحققین(متوفی۷۷۱ق) از علمای [[حوزه علمیه حله]] و فرزند [[علامه حلی]] است. وی در زمینه فقه، اصول و کلام آثاری همچون [[جامع الفوائد]]، [[تحصیل النجاة]]، [[شرح مبادیالاصول]] و [[شرح نهج المسترشدین]] را نوشته است.<ref>سبحانی، موسوعه طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۱۹۳؛ حسینی دشتی، معارف و معاریف، ۱۳۷۹ش، ج۷، ص۷۴۶.</ref> | ||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات(اشکالات) القواعد، در شرح کتاب [[قواعد الاحکام]] علامه حلی در چهار جلد به چاپ رسیده است.<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۱.</ref> ایضاح الفوائد به دستور [[علامه حلی]] نوشته شده و به عقیده [[آقابزرگ تهرانی]] تا اول کتاب [[نکاح]] در زمان حیات علامه نوشته شده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۶و ۴۹۷.</ref> فخرالمحقیین نگارش این کتاب را در [[سال ۷۶۰ هجری قمری|سال ۷۶۰ق]] به اتمام رساند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۶و ۴۹۷.</ref> | ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات(اشکالات) القواعد، در شرح کتاب [[قواعد الاحکام]] علامه حلی در چهار جلد به چاپ رسیده است.<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۱.</ref> ایضاح الفوائد به دستور [[علامه حلی]] نوشته شده و به عقیده [[آقابزرگ تهرانی]] تا اول کتاب [[نکاح]] در زمان حیات علامه نوشته شده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۶و ۴۹۷.</ref> فخرالمحقیین نگارش این کتاب را در [[سال ۷۶۰ هجری قمری|سال ۷۶۰ق]] به اتمام رساند.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۶و ۴۹۷.</ref> | ||
[[شیخ بهایی]] این کتاب را در بین کتب [[فقه استدلالی]] بیهمتا دانسته است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۶و ۴۹۷.</ref> نام این کتاب در ابتدا «ثبات الفوائد فی شرح اشکالات القواعد» بوده که بعدها به «ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد» تغییر یافت.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۶.</ref> [[سید شهابالدین مرعشی نجفی|آیت الله مرعشی نجفی]] بر این کتاب مقدمهای نوشته است.<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، بخش مقدمه، ص۳.</ref> | [[شیخ بهائی|شیخ بهایی]] این کتاب را در بین کتب [[فقه استدلالی]] بیهمتا دانسته است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۹۶و ۴۹۷.</ref> نام این کتاب در ابتدا «ثبات الفوائد فی شرح اشکالات القواعد» بوده که بعدها به «ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد» تغییر یافت.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۶.</ref> [[سید شهابالدین مرعشی نجفی|آیت الله مرعشی نجفی]] بر این کتاب مقدمهای نوشته است.<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، بخش مقدمه، ص۳.</ref> | ||
==محتوا و ساختار== | ==محتوا و ساختار== | ||
شیوه نگارش این کتاب براساس دو کلمه قوله (گفتهاست) و أقول (میگوییم) بوده و جلد اول و دوم این کتاب شرح جلد اول قواعد و جلد سوم و چهارم، شرح جلد دوم کتاب قواعدالاحکام است.<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۴.</ref> مباحث مطرح شده در این کتاب بدین شرح است: | شیوه نگارش این کتاب براساس دو کلمه قوله (گفتهاست) و أقول (میگوییم) بوده و جلد اول و دوم این کتاب شرح جلد اول قواعد و جلد سوم و چهارم، شرح جلد دوم کتاب قواعدالاحکام است.<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۴.</ref> مباحث مطرح شده در این کتاب بدین شرح است: | ||
'''جلد اول:''' [[طهارت]]، [[صلاة]]، [[زکات]]، [[خمس]]، [[صوم]]، [[اعتکاف]]، [[حج]]، [[جهاد]]، [[متاجر]].<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۱۰-۵۲۳.</ref> | '''جلد اول:''' [[طهارت]]، [[نماز|صلاة]]، [[زکات]]، [[خمس]]، [[روزه|صوم]]، [[اعتکاف]]، [[حج]]، [[جهاد]]، [[متاجر]].<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۱۰-۵۲۳.</ref> | ||
'''جلد دوم:''' دِین، [[اَمانات]]، غصب، [[اجاره]]، وقوف، قرض، [[رهن]]، حجر، ضمان، حواله، [[کفالت]]، صلح، [[ودیعه]]، [[عاریه]]، [[جعاله]]، [[مزارعه و مساقات|مزارعه]]، [[مزارعه و مساقات|مساقات]]، شرکت، [[وکالت]]، اقرار، [[وصیت|وصایا]].<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۲-۶۴۸.</ref> | '''جلد دوم:''' دِین، [[اَمانات]]، غصب، [[اجاره]]، وقوف، قرض، [[رهن]]، حجر، ضمان، حواله، [[کفالت]]، صلح، [[ودیعه]]، [[عاریه]]، [[جعاله]]، [[مزارعه و مساقات|مزارعه]]، [[مزارعه و مساقات|مساقات]]، شرکت، [[وکالت]]، اقرار، [[وصیت|وصایا]].<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۲-۶۴۸.</ref> | ||
'''جلد سوم:''' [[نکاح]]، [[طلاق خلع|خُلع]] ، [[ظهار]]، ایلاء، لعان، عتق، تدبیر، کتابة، [[استیلاد]].<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۲-۶۳۵.</ref> | '''جلد سوم:''' [[ازدواج|نکاح]]، [[طلاق خلع|خُلع]] ، [[ظهار]]، ایلاء، لعان، عتق، تدبیر، کتابة، [[ام ولد|استیلاد]].<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۳، ص۲-۶۳۵.</ref> | ||
'''جلد چهارم:''' اطعمه و اشربه، فرائض، [[قضاوت|قضاء]]، [[حد شرعی|حدود]]، جنایات و [[دیات]]، [[ | '''جلد چهارم:''' اطعمه و اشربه، فرائض، [[قضاوت|قضاء]]، [[حد شرعی|حدود]]، جنایات و [[دیه انسان|دیات]]، [[سوگند|أیمان]]، [[نذر]] و عهود، [[کفاره|کفارات]]، صید و [[ذبح شرعی|ذباحه]].<ref>فخرالمحققین، ایضاح الفوائد، ۱۳۸۷ش، ج۴، ص۲-۷۵۲.</ref> | ||
[[پرونده:صفحه اول نسخه خطی کتاب ایضاح الفوائد.jpg|150px|بندانگشتی|صفحه اول نسخه خطی کتاب ایضاح الفوائد]] | [[پرونده:صفحه اول نسخه خطی کتاب ایضاح الفوائد.jpg|150px|بندانگشتی|صفحه اول نسخه خطی کتاب ایضاح الفوائد]] | ||