پرش به محتوا

حق‌الناس: تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۶: خط ۶:


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
در [[دین اسلام]] حقوق به حق‌الناس و  حق‌الله تقسیم می‌شوند.<ref> نگاه کنید به ابن‌شعبه، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۲۵۵.</ref> مراد از حق‌الناس، حقوق مردم بر ذمه انسان است که در مقابلِ حقوق خدا بر ذمه(عهده){{یاد|ذمه به معنای تعهد به ادای چیزی یا انجام عملی است.بهجت، محمدتقی، توضیح المسائل، قم: شفق، ۱۳۸۰. طریحی، مجمع البحرين، ج ۶، ص۶۶.}} انسان قرار می‌گیرد.<ref> نگاه کنید به عاملی، الاصطلاحات الفقهیه، ۱۴۱۳ق، ص۷۱.</ref> حق‌الناس‌ها به نوعی حق‌الله محسوب می‌شوند؛<ref> نگاه کنید به شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۴۳؛ موسوی اردبیلی، فقه القضاء، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۸۸.</ref> ولی هنگامی که این اصطلاح در برابر حق‌الله به کار می‌رود، منظور از آن تنها دسته‌ای از حقوق است که به حق مردم بر انسان اشاره دارد.<ref> شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۴۳؛ نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه القضاء، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۸۸.</ref>
در [[دین اسلام]] حقوق به حق‌الناس و  حق‌الله تقسیم می‌شوند.<ref> نگاه کنید به ابن‌شعبه، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۲۵۵.</ref> مراد از حق‌الناس، حقوق مردم بر ذمه انسان است که در مقابلِ حقوق خدا بر ذمه(عهده){{یاد|ذمه به معنای تعهد به ادای چیزی یا انجام عملی است.بهجت، محمدتقی، توضیح المسائل، قم: شفق، ۱۳۸۰ش. طریحی، مجمع البحرين، دار و مکتبة الهلال، بیروت ۱۹۸۵م، ج ۶، ص۶۶.}} انسان قرار می‌گیرد.<ref> نگاه کنید به عاملی، الاصطلاحات الفقهیه، ۱۴۱۳ق، ص۷۱.</ref> حق‌الناس‌ها به نوعی حق‌الله محسوب می‌شوند؛<ref> نگاه کنید به شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۴۳؛ موسوی اردبیلی، فقه القضاء، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۸۸.</ref> ولی هنگامی که این اصطلاح در برابر حق‌الله به کار می‌رود، منظور از آن تنها دسته‌ای از حقوق است که به حق مردم بر انسان اشاره دارد.<ref> شهید اول، القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۴۳؛ نگاه کنید به موسوی اردبیلی، فقه القضاء، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۸۸.</ref>


در منابع حدیثی و فقهی، برای اشاره به حق‌الناس از عناوینی چون حق عِباد،<ref>القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق ، ج۱، ص۱۹۵.</ref> حق آدمی،<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۳۷۰. </ref>حق آدمیّین<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۳۷۰. </ref> و حقوق مسلمین<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۲۲۰.</ref> نام شده است.
در منابع حدیثی و فقهی، برای اشاره به حق‌الناس از عناوینی چون حق عِباد،<ref>القواعد و الفوائد، ۱۴۰۰ق ، ج۱، ص۱۹۵.</ref> حق آدمی،<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۳۷۰. </ref>حق آدمیّین<ref>شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۳۷۰. </ref> و حقوق مسلمین<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۲۲۰.</ref> نام شده است.
۱۵٬۵۱۳

ویرایش