دعای هشتم صحیفه سجادیه

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
دعای هشتم صحیفه سجادیه
نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ عبدالله یزدی، کتابت در شعبان ۱۱۰۲ قمری
نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ عبدالله یزدی، کتابت در شعبان ۱۱۰۲ قمری
اطلاعات دعا و زیارت
موضوعپناه بردن بر خدا از کارهای ناپسند و بدی اخلاق
مأثور/غیرمأثورمأثور
صادره ازامام سجاد(ع)
راویمتوکل بن هارون
منابع شیعیصحیفه سجادیه
دعاها و زیارات مشهور
دعای توسلدعای کمیلدعای ندبهدعای سماتدعای فرجدعای ابوحمزه ثمالیزیارت عاشورازیارت جامعه کبیرهزیارت وارثزیارت امین‌اللهزیارت اربعین


دعای هشتم صحیفه سجادیه از دعا‌های مأثور از امام سجاد(ع)، که در آن از کارهای ناپسند و ناملایمات اخلاقی همچون حرص، خشم، تعصب بیجا، پافشاری بر گناه و فریب دادن مردم که موجب هلاکت انسان می‌شود، به خدا پناه برده است.

دعای هشتم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان به زبان فارسی و ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.

نیایش


آموزه‌ها

حضرت سجاد(ع) در دعای هشتم از امور رنج‌آور، بدیِ اخلاق و کارهای ناپسند به خدا پناه می‌برد. در اين دعا به ۴۴ مسئله كه هر يك علتى براى هلاكت و نابودى انسان است، اشاره شده است.[۱] آموزه‌های این دعا در ۱۰ فراز[۲] به شرح ذیل است:

  • طغیان حرص و آز
  • تندی خشم
  • چیرگی حسد
  • سستی صبر (کم‌صبری)
  • قلت قناعت
  • سوء خلق
  • زیاده‌روی در شهوت
  • عصبیت بی‌جا
  • پیروی از هوا و هوس
  • مخالفت با هدایت
  • خواب غفلت
  • خود را به سختی انداختن
  • برگزیدن باطل و مقدم داشتن آن بر حق
  • پافشاری بر گناه
  • کوچک‌شمردن معصیت و استکبار در برابر طاعت
  • فخر و مباهات ثروتمندان و تحقیر تهی‌دستان
  • کوتاهی در حق زیردستان
  • ترك سپاس در برابر خوبى ديگران
  • یاری ستمگر و رهاکردن ستمدیده
  • طلب چیزی که حق انسان نيست
  • سخن گفتن از روی نادانی
  • فریب دادن مردم
  • خودپسندی در رفتار و کردار
  • آرزوهای دور و دراز
  • زشتی باطن
  • كوچك شمردن گناه صغيره
  • تسلط شيطان
  • غنيمت ندانستن روزگار
  • ستم پادشاه
  • آلوده‌شدن به اسراف و نیافتن روزی به اندازه نیازمندی
  • سرزنش دشمنان
  • نیازمندی به همنوعان
  • بلای تنگدستی و زندگی در سختی
  • مرگ ناگهانی و بدون زاد و توشه (بدون تقوی وعمل صالح)
  • حسرت و اندوه بزرگ و مصیبت سترگ
  • تیره‌بختی و بدفرجامی
  • محرومیت از ثواب و فرودآمدن در عذاب[۳]
  • در خواست مصونیت از تمام این امور ناپسند در پرتو رحمت الهی

شرح‌ها

دعای هشتم در شرح‌های صحیفه سجادیه شرح شده است. این دعا در کتاب‌های دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،[۴] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی،[۵] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری[۶] به زبان فارسی شرح شده است.

دعای هشتم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب‌هایی مانند ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی،[۷] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،[۸] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی[۹] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل الله[۱۰] به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح لغوی تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی توضیح داده شده است.[۱۱]

متن و ترجمه

پانویس

  1. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۲۲۵.
  2. ترجمه و شرح دعای هشتم صحیفه سجادیه، سایت عرفان.
  3. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۲۲۵-۴۱۹؛ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۴۳۵-۴۵۰.
  4. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۲۲۵-۴۱۹.
  5. ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۳۵-۴۵۰
  6. فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۴۱۵-۴۹۵.
  7. مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۲، ص۳۲۵-۴۰۰.
  8. مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۱۴۱-۱۵۳.
  9. دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۱۲۷-۱۳۲.
  10. فضل الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۹۹-۲۵۹.
  11. فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۳۳-۳۴.


منابع

  • انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۱ش.
  • دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
  • فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
  • فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
  • فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
  • مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
  • مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
  • ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.

پیوند به بیرون