دعای بیست و دوم صحیفه سجادیه
اطلاعات دعا و زیارت | |
---|---|
نامهای دیگر | دعاوه عند الشدة |
موضوع | دعا به هنگام سختیها و پیچیدگی امور، توکل بر خدا، اشتیاق به عمل صالح و نفرت از گناهان |
مأثور/غیرمأثور | مأثور |
صادره از | امام سجاد(ع) |
راوی | متوکل بن هارون |
منابع شیعی | صحیفه سجادیه |
دعاها و زیارات مشهور | |
دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امینالله • زیارت اربعین |
دعای بیست و دوم صحیفه سجادیه از دعاهای مأثور از امام سجاد(ع) که در زمان سختی و پیچیدگی امور خوانده میشود. امام سجاد(ع) در این دعا به سختیهای تهذیب نفس اشاره کرده و از خدا درخواست رحمت الهی و روزی وسیع میکند. در این دعا پیامدهای توکل به غیرخدا و همچنین ویژگیهای انسان حسود بیان شده است. امام در این دعا، مقام رضا و توفیق انجام واجبات را از خدا درخواست کرده و بر اعتدال در خشنودى و خشم و نیز دوستى و دشمنى تأکید میکند.
دعای بیست و دوم در شرحهای صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان و شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی به زبان عربی شرح شده است.
نیایش |
آموزهها
دعای بیست و دوم صحیفه سجادیه، دعا به هنگام سختى، گرفتارى و پیچیدگى امور است. به گفته ممدوحی کرمانشاهی در کتاب شهود و شناخت، فرازهاى دعا نمایانگر این است که امام سجاد(ع) در همه حالات( سختى، گرفتارى، ناملایمات و...) تسلیم محض خدا بوده و دگرگونىهاى زمانه در حالات او تغییری ایجاد نمیکردهاست.[۱] آموزههای این دعا عبارتند از:
- دشواری تهذیب نفس
- توفیق الهى لازمه رشد و تعالى انسان است.
- درخواست توفیق انجام کارهایی که باعث خشنودی خداوند میشود
- قدرت انتخاب و تکلیفپذیرى از امتیازهاى ویژه آدمی
- خشنودى خدا، عامل هدایت
- اعتراف به ضعف و ناتوانی و ناشکیبایی در برابر گرفتاریها
- سخت بودن مصیبت و تنگدستی و درخواست روزی وسیع
- درخواست رحمت الهی
- در خواست واگذار نشدن به خلق
- پیامدهاى واگذار شدن به غیرخدا (مهجوریت، محرومیت، منت و سرزنش)
- درخواست بخشش در حد بینیازی
- ناتوانی از انجام وظیفه در صورت واگذار شدن به خود
- درخواست عنایت خاص خداوند به تمام شؤون زندگی
- بىنیازى در سایه امید به فضل و عظمت خدا
- درخواست رهایی از حسد و بازداشتن از گناهان
- درخواست گذشت خداوند از تکالیفی که مورد غفلت واقع شدهاند
- درخواست مقام رضا، نعمتهای گوارا، حفظ آبرو و سلامتى
- درخواست توفیق برای انجام واجبات
- درخواست رغبت برای انجام اعمال خالصانه
- اشتیاق به عمل صالح و نفرت از کارهای بد
- درخواست زهد در دنیا
- درخواست بهره مندی از نور برای زندگی در میان مردم و رهایی از تاریکی ها و شک و شبهه
- احساس لذت از بندگی و خواندن دعا در پرتو ترس از عذاب و شوق به پاداش
- ترس از عذاب و اشتیاق به پاداش (نقش میل به لذّت و گریز از تلخىها در رشد انسان)
- دعا برای اصلاح کار دنیا و آخرت
- سپاسگزارى از نعمتهاى خدا
- خطر حسادت و ویژگیهای حسود: (خردهگیری از نظام الهی، رنج بردن از رفاه دیگران)
- اعتدال در خشنودى و خشم و نیز دوستى و دشمنى
- درخواست دعای خالصانه هنگام رفاه و راحتی و گاه سختی و اضطرار
- دعای خالص و بیآلایش[۲]
شرحها
دعای بیست و دوم در شرحهای صحیفه سجادیه از جمله در کتاب دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،[۳] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی[۴] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری[۵] به زبان فارسی شرح شده است.
دعای بیست و دوم صحیفه سجادیه همچنین در کتابهایی مانند ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی،[۶] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،[۷] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی[۸] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضلالله[۹] به زبان عربی شرح شده است. واژههای این دعا هم در شرحهای لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی[۱۰] و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری[۱۱] توضیح داده شده است.
متن و ترجمه دعای بیست و دوم صحیفه سجادیه
پانویس
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۲۹.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۳۹۱-۴۴۷؛ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۲۹-۳۶۸.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۳۸۵-۴۴۷.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۲۹-۳۶۸.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۶۱-۳۷۸.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۳، ص۴۹۰-۵۳۵.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۲۹۵-۳۰۸.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۲۸۳-۳۰۰.
- ↑ فضل الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۵۶۷-۵۹۸.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۵۲-۵۳.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۲۷-۱۳۱.
- ↑ ترجمه از شیخ حسین انصاریان.
منابع
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
پیوند به بیرون