دعای سوم صحیفه سجادیه

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
دعای سوم صحیفه سجادیه
نسخه خطی صحیفه سجادیه، به کتابت عبدالله یزدی، شعبان ۱۱۰۲ قمری
نسخه خطی صحیفه سجادیه، به کتابت عبدالله یزدی، شعبان ۱۱۰۲ قمری
اطلاعات دعا و زیارت
موضوعدرود بر فرشتگان الهی و بیان ویژگی‌ها و اصناف آنان
مأثور/غیرمأثورمأثور
صادره ازامام سجاد(ع)
راویمتوکل بن هارون
منابع شیعیصحیفه سجادیه
دعاها و زیارات مشهور
دعای توسلدعای کمیلدعای ندبهدعای سماتدعای فرجدعای ابوحمزه ثمالیزیارت عاشورازیارت جامعه کبیرهزیارت وارثزیارت امین‌اللهزیارت اربعین


دعای سوم صحیفه سجادیه از دعا‌های مأثور از امام سجاد(ع) که به درود بر حاملان عرش و تمام فرشتگان الهی و بیان ویژگی‌ها و اصناف آنان پرداخته است. امام سجاد(ع) در این دعا بر خستگی‌ناپذیری و سست‌نشدن فرشتگان در تسبیح خداوند، خضوع و خشوع آنان در برابر خدا و کوتاهی نکردن آنان در انجام دستورت الهی اشاره کرده و آنان را حاملان وحی و درودفرستندگان بر بهشتیان معرفی کرده است.

دعای سوم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان به زبان فارسی و ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.

نیایش

آموزه‌ها

موضوع اصلی دعای سوم صحیفه سجادیه در بیان ویژگی‌های فرشتگان الهی، جایگاه آنان در نزد خدا، گروه‌های فرشتگان و درود بر آنها است. آموزه‌های این دعا به شرح ذیل است:

  • خستگی‌ناپذیری و سست‌نشدن فرشتگان حامل عرش از تسبیح، تقدیس و عبادت خدا
  • کوتاهی نکردن فرشتگان در اجرای فرمان‌های خدا و منزه بودن از غفلت
  • بیدارشدن مردگان با دمیدن اسرافیل در صور
  • جایگاه والای میکائیل در درگاه الهی
  • جبرئیل، امین وحی و از فرشتگان مقرب الهی است.
  • روح الامین فرمانروای فرشتگان پرده‌دار حریم عزت و کبریایی خداوند است.
  • نبود شهوت و غفلت در فرشتگان
  • خضوع و خشوع فرشتگان در برابر عظمت الهی و اعتراف آنان به کوتاهی در بندگی خدا
  • فرشتگان، حاملان وحی به سوی پیامبران
  • درود بر فرشتگانی به اهل بهشت درود و سلام نثار می کنند.
  • بیان گروه‌های فرشتگان: فرشتگان مختص خدا، فرشتگان گماشته‌شده در اطراف آسمان‌ها، خزانه‌داران باران، حرکت‌دهندگان ابر، خزانه‌داران باد، فرشتگان کوه‌ها، فرشتگان حافظ اعمال مردم و نویسنده آنها، ملک الموت و دستیارانش و نکیر و منکر، و فرشته آزمایش‌کننده مردگان در گور (رومان)، طواف‌کنندگان بیت‏ المعمور، مالک و خازنان دوزخ، رضوان و خدمتگزاران بهشت، فرشتگان مأمور در دوزخ، فرشتگانی که نام نیاوردیم و کار و مأموریتشان را نمی‌دانیم، فرشتگان همراه انسان (سائق و شهید) و ...
  • درود خداوند بر فرشتگان که مایه طهارت و کرامتشان شود.[۱]

شرح‌ها

دعای سوم صحیفه سجادیه در شرح‌های صحیفه سجادیه مانند دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،[۲] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی،[۳] اسرار خاموشان نوشته محمدتقی خلجی[۴] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری[۵] به زبان فارسی شرح شده است.

دعای سوم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب‌هایی مانند ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین اثر سید علی‌خان مدنی،[۶] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،[۷] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی[۸] و کتب دیگر از جمله آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل الله[۹] به زبان عربی شرح شده است. کلمات و واژه‌های این دعا هم در شروح لغوی مانند کتاب تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی،[۱۰] توضیح داده شده است.

متن و ترجمه

پانویس

  1. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۱۹-۱۴۹؛ خلجی، اسرار خاموشان، ۱۳۸۳ش، ۱۳۱-۲۳۵.
  2. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۱۹-۱۴۹.
  3. ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۲۸۹-۳۱۷.
  4. خلجی، اسرار خاموشان، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۱۳۱-۲۳۴.
  5. فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۲۰۵-۲۵۰.
  6. مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۲، ص۵-۸۰.
  7. مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۸۳-۹۳.
  8. دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۶۵-۸۲.
  9. فضل‌الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۶۹-۹۶.
  10. فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۲۲-۲۶.
  11. ترجمه از شیخ حسین انصاریان.

یادداشت

منابع

  • انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۳ش.
  • خلجی، محمدتقی، اسرار خاموشان، قم، پرتو خورشید، ۱۳۸۳ش.
  • دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
  • فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
  • فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
  • فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
  • مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
  • مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
  • ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، با مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.

پیوند به بیرون