دعای هجدهم صحیفه سجادیه

دعای هجدهم صحیفه سجادیه
	نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ عبدالله یزدی، کتابت در شعبان ۱۱۰۲ قمری،
اطلاعات دعا و زیارت
موضوع	سپاسگزاری خداوند به خاطر رفع بلا و رسیدن به خواسته‌ها
مأثور/غیرمأثور	مأثور
صادره از	امام سجاد(ع)
راوی	متوکل بن هارون
منابع شیعی	صحیفه سجادیه
دعاها و زیارات مشهور
	دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امین‌الله • زیارت اربعین

دعای هجدهم صحیفه سجادیه از دعا‌های مأثور از امام سجاد(ع) که هنگام برطرف شدن ناگواری یا اجابت خواسته‌ها، آن را می‌خواند. در این دعا، حضرت زین العابدین(ع) به حکمت‌های نزول بلا بر انسان پرداخته و از خدا به‌خاطر سرنوشت خوب و رفع بلاها سپاسگزاری می‌کند.

دعای هجدهم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان و شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.

آموزه‌ها

دعای هجدهم صحیفه سجادیه، دعایی است که امام سجاد(ع) هنگام برطرف شدن ناگوارى‌ها یا رسیدن به خواسته‌های خود، آن را می‌خواند. ممدوحی کرمانشاهی

این دعا را نشانه این می‌داند که امام سجاد(ع) در هر شرایطی توجه‌اش به خدا و آخرت است.^[۱] آموزه‌های دعای هجدهم صحیفه سجادیه در سه فراز^[۲] به شرح ذیل است:

شکر بر سرنوشت خوب
در خواست رحمت الهی فراتر از عافیت و سلامتی
زندگى دنيوى، پيش‌درآمد زندگی حقيقى(اخروی)‌ است.
سپاسگزاری از خداوند پس از برطرف شدن هر بلا.
شناخت خدا و جهان، راهى به نيك‌بختى‌
حکمت نزول بلا بر انسان
آنچه پایانش نیستی است، ناچیز خواهد بود. (نعمت‌های دنیوی)
آنچه پایانش جاودانگی است، ارزشمند و قابل توجه است. (نعمت‌های اخروی)
عافیت در آخرت از عافیت در دنیا بهتر است.^[۳]

شرح‌ها

دعای هجدهم در شرح‌های صحیفه سجادیه از جمله در کتاب دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،^[۴] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی^[۵] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری^[۶] به زبان فارسی شرح داده شده است.

دعای هجدهم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب‌هایی مانند ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی،^[۷] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،^[۸] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی^[۹] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل الله^[۱۰] به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح‌های لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی^[۱۱] و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری^[۱۲] توضیح داده شده است.

متن و ترجمه

وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ إِذَا دُفِعَ عَنْهُ مَا يَحْذَرُ، أَوْ عُجِّلَ لَهُ مَطْلَبُهُ

دعای آن حضرت است هنگامی که خطری از او می‌گذشت یا حاجتش به سرعت برآورده می‌شد

اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى حُسْنِ قَضَائِكَ، وَ بِمَا صَرَفْتَ عَنِّي مِنْ بَلَائِكَ، فَلَا تَجْعَلْ حَظِّي مِنْ رَحْمَتِكَ مَا عَجَّلْتَ لِي مِنْ عَافِيَتِكَ فَأَكُونَ قَدْ شَقِيتُ بِمَا أَحْبَبْتُ وَ سَعِدَ غَيْرِي بِمَا كَرِهْتُ.

خدایا! تو را سپاس بر سرنوشت خوبی که مقرر می‌کنی و بر بلا و مصیبتت که از من می‌گردانی، پس بهره‌ام را از رحمتت در این تندرستی و سلامتی که در زندگی دنیا به من عنایت کرده‌ای منحصر مکن؛ که در نتیجه به سبب آنچه که دوست دارم، بدبخت شوم؛ و دیگری به خاطر آنچه که خوش ندارم، خوشبخت شود.

وَ إِنْ يَكُنْ مَا ظَلِلْتُ فِيهِ أَوْ بِتُّ فِيهِ مِنْ هَذِهِ الْعَافِيَةِ بَيْنَ يَدَيْ بَلَاءٍ لَا يَنْقَطِعُ وَ وِزْرٍ لاَ يَرْتَفِعُ فَقَدِّمْ لِي مَا أَخَّرْتَ، وَ أَخِّرْ عَنّي مَا قَدَّمْتَ.

و اگر تندرستی و سلامتی که روز را در آن به شب می‌رسانم یا شب را در آن به روز می‌رسانم، مقدّمه بلایی است که قطع نمی‌شود و پیشاپیش بار سنگینی است که برطرف نمی‌گردد، پس آنچه را برایم به تأخیر انداخته‌ای، پیش انداز؛ و آنچه را پیش انداخته‌ای به تأخیر افکن.

فَغَيْرُ كَثِيرٍ مَا عَاقِبَتُهُ الْفَنَاءُ، وَ غَيْرُ قَلِيلٍ مَا عَاقِبَتُهُ الْبَقَاءُ، وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ.

زیرا چیزی که پایانش فنا و نابودی است، بسیار فراوان به حساب نمی‌آید؛ و آنچه عاقبتش همیشگی است، اندک و کم نمی‌باشد؛ و بر محمّد و آلش درود فرست^[۱۳].

پانویس

↑ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۶۶.
↑ ترجمه و شرح دعای هجدهم صحیفه سجادیه، سایت عرفان.
↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶، ص۱۰۳-۱۰۴؛ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۶۶-۱۷۴.
↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۱۰۳-۱۰۴.
↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۶۶-۱۷۴.
↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۸۷-۱۹۱.
↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۳، ص۲۱۹-۲۲۸.
↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۲۳۹-۲۴۰.
↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۲۲۵-۲۲۶.
↑ فضل‌الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۳-۴۱۵.
↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۴۵.
↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۰۷.
↑ ترجمه از شیخ حسین انصاریان.

منابع

انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.

پیوند به بیرون

متن و صوت دعای هجدهم صحیفه سجادیه

[1] ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۶۶.

[2] ترجمه و شرح دعای هجدهم صحیفه سجادیه، سایت عرفان.

[3] انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶، ص۱۰۳-۱۰۴؛ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۶۶-۱۷۴.

[4] انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۱۰۳-۱۰۴.

[5] ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۶۶-۱۷۴.

[6] فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۱۸۷-۱۹۱.

[7] مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۳، ص۲۱۹-۲۲۸.

[8] مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۲۳۹-۲۴۰.

[9] دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۲۲۵-۲۲۶.

[10] فضل‌الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۱۳-۴۱۵.

[11] فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۴۵.

[12] جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۰۷.

[13] ترجمه از شیخ حسین انصاریان.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]