دعای سی و هفتم صحیفه سجادیه از دعاهای مأثور از امام سجاد(ع) دربارهٔ ناتوانی و کوتاهی انسان از شکر الهی است. امام سجاد (ع) در این دعا محال بودن شکر نعمتهای الهی را یادآور میشود و بخششهای الهی را در نتیجه تَفضُل خدا میداند. در این دعا عجله نکردن خدا در عقوبت بدکاران، به دلیل امید به توبه و بازگشت آنان به هدایت الهی دانسته شده است. حضرت زین العابدین (ع) همچنین به عدالت خدا در برخورد با بندگان اشاره میکند و انحراف از مسیر الهی را به دلیل فریب شیطان میداند.
اطلاعات دعا و زیارت | |
---|---|
موضوع | اعتراف به کوتاهی در شکر خدا |
مأثور/غیرمأثور | مأثور |
صادره از | امام سجاد(ع) |
راوی | متوکل بن هارون |
منابع شیعی | صحیفه سجادیه |
دعاها و زیارات مشهور | |
دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امینالله • زیارت اربعین |
دعای سی و هفتم در شرحهای صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان و شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی به زبان عربی شرح شده است.
آموزهها
دعای سی و هفتم، از دعاهای صحیفه سجادیه دربارهٔ ناتوانی انسان از ادای شکر الهی است. امام سجاد(ع) در این دعا به کوتاهی انسان در ادای شکر الهی اشاره میکند.[۱] به گفته ممدوحی کرمانشاهی رسیدن به مقامی که انسان خود را، ناتوان از شکر نعمات خدا ببیند، مقامی است که جز ملَخصین به آن راه ندارند.[۲]
آموزههای این دعا به شرح ذیل است:
- ناتوانی انسان از شکر خدا به دلیل پیوستگی نعمات الهی
- ناتوانی انسان از اطاعت و عبادت خدا
- سپاسگزاری از نعمت، برتر از اصل نعمت است.
- محال بودن ادای شکر نعمتهای الهی
- ممکن نبودن صدور حکم دربارهٔ خدا به دلیل عدم سلطه هیچکسی بر او
- تفضل الهی منشأ رضایت و بخششهای الهی
- تو انایی انسان برانجام شکرخداوند در پرتو فضل و عنایت او
- نیکی و احسان و گذشت سنت و عادت الهی
- پاداش عظیم الهی در برابر اعمال اندک بندگان
- حتمی بودن بخشندگی خدا در عین مستحق نبودن بندگان
- لزوم تخلق به اخلاق الهی در برابر نعمتهای خداوندی
- اعتراف همگان به عدالت و تفضل خدا در برخورد با بندگان
- فریب شیطان، علت انحراف از مسیر الهی است.
- فریب دادن شیطان از راه نمایش دادن باطل در صورت حق
- عجله نکردن خدا در کیفر بدکاران
- رفتار کریمانه خدا با مطیع و گنهکار
- اطاعت خدا در گرو توفیق الهی
- رحمت گسترده الهی بر بندگان
- مستحق پاداش نبودن بندگان در برابر اعمال نیک
- تفضل الهی در دادن روزی بی حساب و بی منت و بدون عوض به بندگانش
- کرامت بینهایت الهی در برخورد با گناهکاران
- شقاوت بینهایت گناهکار با گستردگی رحمت حلم الهی
- عدل الهی تنها مایه ترس از او
- مصونیت گناهکاران از این که از سوی خداوند مشمول ظلم واقع شوند
- تأخیر عقوبت بندگان به امید توبه و بازگشت به هدایت الهی
- بهرهمندی از توفیق در سایه هدایت الهی
- قطعی بودن پاداش الهی برای اطاعت کنندگان
- اعتراف به عدالت خداوند[۳]
شرحها
دعای سی و هفتم در شرحهای صحیفه سجادیه از جمله در کتاب دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،[۴] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی[۵] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری[۶] به زبان فارسی شرح شده است.
دعای سی و هفتم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب ریاض السالکین اثر سید علیخان مدنی،[۷] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،[۸] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی[۹] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضلالله[۱۰] به زبان عربی شرح داده شده است. واژههای این دعا هم در شرحهای لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی[۱۱] و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری[۱۲] توضیح داده شده است.
متن و ترجمه دعای سی و هفتم صحیفه سجادیه
پانویس
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۱۰.
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۱۰.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۲۷۳–۲۸۵؛ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۱۰–۲۴۷؛ شرح فرازهای دعای سی و هفتم از سایت عرفان.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۷، ص۲۶۷–۲۸۵.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۲۰۷–۲۴۷.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۰۷–۱۱۶.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۵، ص۲۲۱–۲۷۲.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۴۳۵–۴۴۴.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۴۶۳–۴۷۴.
- ↑ فضلالله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۳۳–۲۵۲.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۷۳–۷۴.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۸۹–۱۹۲.
- ↑ ترجمه از شیخ حسین انصاریان.
منابع
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضلالله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علیخان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیتالله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
پیوند به بیرون