دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه
 نسخه خطی صحیفه سجادیه، از کاتب ناشناس، تاریخ کتابت قرن ۱۳ قمری | |
| اطلاعات دعا و زیارت | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | دعاوه بالعافیه |
| موضوع | طلب عافیت و تندرستی در دین و جسم، پناه بردن به خدا از شرّ شیطان و جنیان و مَکر دیگران |
| مأثور/غیرمأثور | مأثور |
| صادره از | امام سجاد(ع) |
| راوی | متوکل بن هارون |
| منابع شیعی | صحیفه سجادیه |
| دعاها و زیارات مشهور | |
| دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امین‌الله • زیارت اربعین | |
دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه از دعا‌های مأثور از امام سجاد(ع) است که در آن از خدا درخواست عافیت و تندرستی در دین، عقل، قلب و جسم کرده است. امام سجاد(ع) در این دعا بر یکی بودن قلب و زبان در شکرگزاری و دریافت هدایت تأکید کرده و از خدا مقام خشیت را طلب می‌کند. در این دعا از شرّ شیطان، جنیان و مَکْر دیگران به خدا پناه برده می‌شود.
دعای بیست و سوم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان و شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.
| نیایش |
|
آموزه‌ها
حضرت سجاد(ع) در دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه، از خدا عافيت و سلامت در دین، عقل، قلب و جسم را طلب می‌کند.[۱] به گفته حسن ممدوحی کرمانشاهی امام سجاد در این دعا، برطرف شدن موانع قرب در سیر الی‌الله را از خدا درخواست کرده‌است.[۲] آموزه‌های این دعا به شرح ذیل است:
- درخواست تندرستى در تمام شئون مادى و معنوى
- درخواست عافیت در دین و دنیا
- درخواست زینت یافتن و گرامی شدن و بی نیازی در پرتو عافیت
- آثار و برکات بهره مندی از عافیت
- درخواست صحت و امنیت و سلامتی در دین و بدن
- درخواست بصیرت در قلب و نتیجه بخش بودن کارها
- درخواست توانایی برای انجام طاعات الهی و دوری از گناهان
- درخواست خشیت و ترس از خدا
- درخواست امنیّت، قاطعیت در امور، نیرو بر انجام واجبات و دوری از نافرمانی خدا
- درخواست حج و عمره و زیارت قبر پیامبر(ص) در طول عمر
- درخواست قبولی حج وعمره و زیارت قبر پیامبر(ص) و ذخیره شدن برای قیامت
- هماهنگى ظاهر و باطن در پرستش خدا: حمد و سپاس با زبان و پذیرش هدایت دین با قلب
- درخواست حمد، شکر، ذکر و ستایش نیکوی او با زبان
- درخواست مصونیت برای خود و خانواده از شر شیطان
- پناه بردن به خدا از شرّ شیطان رانده‌شده و جنیان
- دعا برای دفع انواع شرور مخالفان و دشمنان
- دعا برای در امان بودن از مَکْر دیگران و تغییر نیت آنها.[۳]
شرح‌ها
دعای بیست و سوم در شرح‌های صحیفه سجادیه از جمله در کتاب دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،[۴] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی[۵] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری[۶] به زبان فارسی شرح شده است.
دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب‌هایی مانند ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی،[۷] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،[۸] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی[۹] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل‌الله[۱۰] به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح‌های لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی[۱۱] و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری[۱۲] توضیح داده شده است.
متن و ترجمه
دعای بیست و سوم صحیفه سجادیه
| مـتـن | ترجمه[۱۳] |
|---|---|
(۱) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْبِسْنِی عَافِیتَک، وَ جَلِّلْنِی عَافِیتَک، وَ حَصِّنِّی بِعَافِیتِک، وَ أَکرِمْنِی بِعَافِیتِک، وَ أَغْنِنِی بِعَافِیتِک، وَ تَصَدَّقْ عَلَی بِعَافِیتِک، وَ هَبْ لِی عَافِیتَک وَ أَفْرِشْنِی عَافِیتَک، وَ أَصْلِحْ لِی عَافِیتَک، وَ لَا تُفَرِّقْ بَینِی وَ بَینَ عَافِیتِک فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ. (۲) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ عَافِنِی عَافِیةً کافِیةً شَافِیةً عَالِیةً نَامِیةً، عَافِیةً تُوَلِّدُ فِی بَدَنِی الْعَافِیةَ، عَافِیةَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ. (۳) وَ امْنُنْ عَلَی بِالصِّحَّةِ وَ الْأَمْنِ وَ السَّلَامَةِ فِی دِینِی وَ بَدَنِی، وَ الْبَصِیرَةِ فِی قَلْبِی، وَ النَّفَاذِ فِی أُمُورِی، وَ الْخَشْیةِ لَک، وَ الْخَوْفِ مِنْک، وَ الْقُوَّةِ عَلَی مَا أَمَرْتَنِی بِهِ مِنْ طَاعَتِک، وَ الِاجْتِنَابِ لِمَا نَهَیتَنِی عَنْهُ مِنْ مَعْصِیتِک. (۴) اللَّهُمَّ وَ امْنُنْ عَلَی بِالْحَجِّ وَ الْعُمْرَةِ، وَ زِیارَةِ قَبْرِ رَسُولِک، صَلَواتُک عَلَیهِ وَ رَحْمَتُک وَ بَرَکاتُک عَلَیهِ وَ عَلَی آلِهِ، وَ آلِ رَسُولِک عَلَیهِمُ السَّلَامُ أَبَداً مَا أَبْقَیتَنِی فِی عَامِی هَذَا وَ فِی کلِّ عَامٍ، وَ اجْعَلْ ذَلِک مَقْبُولًا مَشْکوراً، مَذْکوراً لَدَیک، مَذْخُوراً عِنْدَک. (۵) وَ أَنْطِقْ بِحَمْدِک وَ شُکرِک وَ ذِکرِک وَ حُسْنِ الثَّنَاءِ عَلَیک لِسَانِی، وَ اشْرَحْ لِمَرَاشِدِ دِینِک قَلْبِی. (۶) وَ أَعِذْنِی وَ ذُرِّیتِی مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ، وَ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ و الْعَامَّةِ وَ اللَّامَّةِ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ شَیطَانٍ مَرِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ سُلْطَانٍ عَنِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ مُتْرَفٍ حَفِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ ضَعِیفٍ وَ شَدِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ شَرِیفٍ وَ وَضِیعٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ صَغِیرٍ وَ کبِیرٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ قَرِیبٍ وَ بَعِیدٍ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ مَنْ نَصَبَ لِرَسُولِک وَ لِأَهْلِ بَیتِهِ حَرْباً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ، وَ مِنْ شَرِّ کلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِیتِها، إِنَّک عَلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ. (۷) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ مَنْ أَرَادَنِی بِسُوءٍ فَاصْرِفْهُ عَنِّی، وَ ادْحَرْ عَنِّی مَکرَهُ، وَ ادْرَأْ عَنِّی شَرَّهُ، وَ رُدَّ کیدَهُ فِی نَحْرِهِ. (۸) وَ اجْعَلْ بَینَ یدَیهِ سُدّاً حَتَّی تُعْمِی عَنِّی بَصَرَهُ، وَ تُصِمَّ عَنْ ذِکرِی سَمْعَهُ، وَ تُقْفِلَ دُونَ إِخْطَارِی قَلْبَهُ، وَ تُخْرِسَ عَنِّی لِسَانَهُ، وَ تَقْمَعَ رَأْسَهُ، وَ تُذِلَّ عِزَّهُ، وَ تَکسُرَ جَبَرُوتَهُ، وَ تُذِلَّ رَقَبَتَهُ، وَ تَفْسَخَ کبْرَهُ، وَ تُؤْمِنَنِی مِنْ جَمِیعِ ضَرِّهِ وَ شَرِّهِ وَ غَمْزِهِ وَ هَمْزِهِ وَ لَمْزِهِ وَ حَسَدِهِ وَ عَدَاوَتِهِ وَ حَبَائِلِهِ وَ مَصَایدِهِ وَ رَجِلِهِ وَ خَیلِهِ، إِنَّک عَزِیزٌ قَدِیرٌ. |
(۱) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و عافیتت را بر من بپوشان و سراپایم را به عافیتت بپوشان و به عافیتت محفوظم دار و به عافیتت ارزشمند و عزیزم دار و بر من به عافیتت احسان کن و به عافیتت بر من صدقه ده و عافیتت را به من ببخش و عافیتت را بر من بگستران و عافیتت را برایم شایسته گردان و در دنیا و آخرت بین من و عافیتت جدایی مینداز. (۲) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و مرا عافیت ده؛ عافیتی بی‌نیاز کننده، شفابخش، برتر، افزون شونده؛ عافیتی که در بدنم عافیت تولید کند، عافیت دنیا و آخرت. (۳) و بر من منّت گذار، به تندرستی و امنیّت و سلامت در دین و بدنم و بینایی در دلم و قاطعیت در امورم و هراس برایت و بیم از حضرتت و توان و نیرو بر آنچه از طاعتت به من فرمان دادی و دوری از نافرمانی‌ات نسبت به آنچه مرا از آن بر حذر داشتی. (۴) خدایا! بر من منّت گذار به حجّ و عمره و زیارت قبر پیامبرت -که درود و رحمت و برکاتت بر او و بر آل او باد- و بر زیارت قبور اهل بیت رسولت علیهم‌السّلام، همیشه تا وقتی که مرا زنده بداری، در امسالم و همه سال و آن زیارت را پذیرفته و شایستۀ قدردانی و منظور نظر پیشگاهت و اندوخته‌ای برایم نزد خود قرار ده. (۵) و زبانم را به سپاس و شکر و ذکر و ستایش نیک، نسبت به حضرتت گویا کن؛ و دلم را برای راه‌های مستقیم دینت گشاده فرما. (۶) و مرا و فرزندانم را پناه ده از شیطان رانده‌شده و از شرّ جانوران زهردار و حیوانات بدون زهر و سایر جانداران و مردم چشم شور و از شرّ هر شیطان سرکش و از شرّ هر پادشاه ستمگر و از شرّ هر خوش‌گذران نازپرورده و از شرّ هر ناتوان و قوی و از شرّ هر عالی مقام و فرومایه و از شرّ هر کوچک و بزرگ و از شرّ هر دور و نزدیک و از شرّ هر جن و انس که در برابر پیامبرت و اهل بیتش، جنگی را برپا کرد و از شرّ هر جنبنده‌ای که تو زمام اختیارش را به دست داری؛ همانا تو بر راه راستی. (۷) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و هر که نسبت به من آهنگ بدی کند، او را از من بازدار و نیرنگش را از من دور ساز و شرّش را از من برطرف کن و مکرش را به گلوگاهش برگردان. (۸) و مانعی پیش رویش قرار ده تا چشمش را از دیدن من کور و گوشش را از شنیدن گفتار من کر سازی و دلش را از یاد من قفل کنی و زبانش را از گفتگو دربارۀ من لال گردانی و سرش را بکوبی و عزّتش را خوار کنی و بزرگی‌اش را بشکنی و بر گردنش، گردن بند خواری اندازی و کبریایی‌اش را از هم بپاشی و مرا از تمام زیان و شرّ و طعنه و غیبت و عیب‌جویی، حسد، دشمنی، بندها، دام‌ها، پیاده و سواره‌اش ایمن داری؛ همانا تو شکست‌ناپذیر توانایی. |
پانویس
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه السجادیه، ۱۴۲۸ق، ص۲۳۲.
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۷۲.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۴۵۵-۴۷۲؛ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۷۲-۳۸۶.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۴۵۵-۴۷۲.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۷۲-۳۸۶.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۳۸۳-۳۹۰.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۴، ص۵-۳۶.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۳۰۹-۳۱۵.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۳۰۱-۳۱۰.
- ↑ فضل الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۵۹۹-۶۱۵.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۵۳-۵۶.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۳۲-۱۳۵.
- ↑ ترجمه از شیخ حسین انصاریان.
منابع
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
پیوند به بیرون