دعای بیست و پنجم صحیفه سجادیه
 نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ احمد نیریزی، کتابت در سال ۱۱۴۵ قمری | |
| اطلاعات دعا و زیارت | |
|---|---|
| موضوع | دعا برای فرزندان، راه‌های وسوسه شیطان |
| مأثور/غیرمأثور | مأثور |
| صادره از | امام سجاد(ع) |
| راوی | متوکل بن هارون |
| منابع شیعی | صحیفه سجادیه |
| دعاها و زیارات مشهور | |
| دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امین‌الله • زیارت اربعین | |
دعای بیست و پنجم صحیفه سجادیه از دعاهای مأثور از امام سجاد(ع) برای فرزندان است. حضرت سجاد(ع) در این دعا از خدا درخواست فرزندان شایسته دارد و خیرخواه‌شدن، طول عمر و عزت فرزندان را طلب می‌کند. همچنین از شرّ وسوسه‌های شیطان به خدا پناه می‌برد و راه‌های نفوذ او را بیان می‌کند.
دعای بیست و پنجم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان و شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.
| نیایش |
|
آموزه‌ها
دعای بیست و پنجم صحیفه، دعا براى فرزندان است. امام سجاد(ع) در این دعا از حقوق متقابل والدین و فرزندان سخن گفته‌است و در آن برخورداری فرزندان از نعمت‌های اخروی و معنوی را آروز کرده‌است.[۱] آموزه‌های این دعا در سیزده فراز[۲] به شرح ذیل است:
- درخواست فرزندان شایسته
- دعا برای طول عمر و عزّت فرزندان
- دعا برای خیرخواه شدن فرزندان (درخواست نیکوکارى همراه با تقوا و بصیرت)
- دعا برای فراوانی روزی فرزندان
- دعا بری محبت و اطاعت فرزندان در حق اولیای الهی
- دعا برای دشمنی فرزندان با دشمنان الهی
- یاری خواستن از خدا در تربیت و تأدیب فرزندان و مهربانی به آنها
- دعا برای در امان ماندن فرزندان از سلطه شیطان
- دعا برای مصونیت فرزندان از عاق والدین شدن
- دعا برای زنده ماندن یاد توسط فرزندان
- ناممکن بودن رهایی از شیطان جز با لطف خداوند
- محبوس شدن شیطان با قدرت الهی و فراوان دعا کردن
- وسوسه‌های شیطان برای به انحراف‌کشاندن انسان‌ها: بازداشتن از عمل صالح، جرات دادن بر انجام گناه، ایجاد شبهات در اعتقادات، سرگرم کردن به آرزوهای دور و دراز
- دعا برای اجابت همه حوائج
- دعا برای اصلاح تمام امور دنیا و آخرت
- رسیدن به مقام مصلحین با درخواست از خداوند
- توکل راه محروم نشدن از نعمت و لطف الهی
- دعا برای قرارگرفتن در گروه اصلاح‌کنندگان
- سود سرشار ارتباط وتجارت با خدا
- اطاعت از خداوند راه موفق شدن به خیر و رشد و صواب
- تقوای الهی راه مصونیت یافتن از گناهان و لغزش‌ها و اشتباهات
- عزت و سربلندى و دیگر خواسته‌هاى مطلوب براى تمام مؤمنان ومسلمانان در دنیا و آخرت
- پناه بردن به خدا از عذاب دوزخ
- درخواست خیر و خوبی برای دنیا و آخرت.[۳]
شرح‌ها
دعای بیست و پنجم در شرح‌های صحیفه سجادیه از جمله در کتاب دیار عاشقان اثر حسین انصاریان،[۴] شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی[۵] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری[۶] به زبان فارسی شرح شده است.
دعای بیست و پنجم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب‌هایی مانند ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی،[۷] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،[۸] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی[۹] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل‌الله[۱۰] به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح‌های لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی[۱۱] و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری[۱۲] توضیح داده شده است.
متن و ترجمه
دعای بیست و پنجم صحیفه سجادیه
| مـتـن | ترجمه[۱۳] |
|---|---|
(۲) إِلَهِی امْدُدْ لِی فِی أَعْمَارِهِمْ، وَ زِدْ لِی فِی آجَالِهِمْ، وَ رَبِّ لِی صَغِیرَهُمْ، وَ قَوِّ لِی ضَعِیفَهُمْ، وَ أَصِحَّ لِی أَبْدَانَهُمْ وَ أَدْیانَهُمْ وَ أَخْلَاقَهُمْ، وَ عَافِهِمْ فِی أَنْفُسِهِمْ وَ فِی جَوَارِحِهِمْ وَ فِی کلِّ مَا عُنِیتُ بِهِ مِنْ أَمْرِهِمْ، وَ أَدْرِرْ لِی وَ عَلَی یدِی أَرْزَاقَهُمْ. (۳) وَ اجْعَلْهُمْ أَبْرَاراً أَتْقِیاءَ بُصَرَاءَ سَامِعِینَ مُطِیعِینَ لَک، وَ لِأَوْلِیائِک مُحِبِّینَ مُنَاصِحِینَ، وَ لِجَمِیعِ أَعْدَائِک مُعَانِدِینَ وَ مُبْغِضِینَ، آمِینَ. (۴) اللَّهُمَّ اشْدُدْ بِهِمْ عَضُدِی، وَ أَقِمْ بِهِمْ أَوَدِی، وَ کثِّرْ بِهِمْ عَدَدِی، وَ زَینْ بِهِمْ مَحْضَرِی، وَ أَحْی بِهِمْ ذِکرِی، وَ اکفِنِی بِهِمْ فِی غَیبَتِی، وَ أَعِنِّی بِهِمْ عَلَی حَاجَتِی، وَ اجْعَلْهُمْ لِی مُحِبِّینَ، وَ عَلَی حَدِبِینَ مُقْبِلِینَ مُسْتَقِیمِینَ لِی، مُطِیعِینَ، غَیرَ عَاصِینَ وَ لَا عَاقِّینَ وَ لَا مُخَالِفِینَ وَ لَا خَاطِئِینَ. (۵) وَ أَعِنِّی عَلَی تَرْبِیتِهِمْ وَ تَأْدِیبِهِمْ، وَ بِرِّهِمْ، وَ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْک مَعَهُمْ أَوْلَاداً ذُکوراً، وَ اجْعَلْ ذَلِک خَیراً لِی، وَ اجْعَلْهُمْ لِی عَوْناً عَلَی مَا سَأَلْتُک. (۶) وَ أَعِذْنِی وَ ذُرِّیتِی مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ، فَإِنَّک خَلَقْتَنَا وَ أَمَرْتَنَا وَ نَهَیتَنَا وَ رَغَّبْتَنَا فِی ثَوَابِ مَا أَمَرْتَنَا وَ رَهَّبْتَنَا عِقَابَهُ، وَ جَعَلْتَ لَنَا عَدُوّاً یکیدُنَا، سَلَّطْتَهُ مِنَّا عَلَی مَا لَمْ تُسَلِّطْنَا عَلَیهِ مِنْهُ، أَسْکنْتَهُ صُدُورَنَا، وَ أَجْرَیتَهُ مَجَارِی دِمَائِنَا، لَا یغْفُلُ إِنْ غَفَلْنَا، وَ لَا ینْسَی إِنْ نَسِینَا، یؤْمِنُنَا عِقَابَک، وَ یخَوِّفُنَا بِغَیرِک. (۷) إِنْ هَمَمْنَا بِفَاحِشَةٍ شَجَّعَنَا عَلَیهَا، وَ إِنْ هَمَمْنَا بِعَمَلٍ صَالِحٍ ثَبَّطَنَا عَنْهُ، یتَعَرَّضُ لَنَا بِالشَّهَوَاتِ، وَ ینْصِبُ لَنَا بِالشُّبُهَاتِ، إِنْ وَعَدَنَا کذَبَنَا، وَ إِنْ مَنَّانَا أَخْلَفَنَا، وَ إِلَّا تَصْرِفْ عَنَّا کیدَهُ یضِلَّنَا، وَ إِلَّا تَقِنَا خَبَالَهُ یسْتَزِلَّنَا. ( ۸) اللَّهُمَّ فَاقْهَرْ سُلْطَانَهُ عَنَّا بِسُلْطَانِک حَتَّی تَحْبِسَهُ عَنَّا بِکثْرَةِ الدُّعَاءِ لَک فَنُصْبِحَ مِنْ کیدِهِ فِی الْمَعْصُومِینَ بِک. (۹) اللَّهُمَّ أَعْطِنِی کلَّ سُؤْلِی، وَ اقْضِ لِی حَوَائِجِی، وَ لَا تَمْنَعْنِی الْإِجَابَةَ وَ قَدْ ضَمِنْتَهَا لِی، وَ لَا تَحْجُبْ دُعَائِی عَنْک وَ قَدْ أَمَرْتَنِی بِهِ، وَ امْنُنْ عَلَی بِکلِّ مَا یصْلِحُنِی فِی دُنْیای وَ آخِرَتِی مَا ذَکرْتُ مِنْهُ وَ مَا نَسِیتُ، أَوْ أَظْهَرْتُ أَوْ أَخْفَیتُ أَوْ أَعْلَنْتُ أَوْ أَسْرَرْتُ. (۱۰) وَ اجْعَلْنِی فِی جَمِیعِ ذَلِک مِنَ الْمُصْلِحِینَ بِسُؤَالِی إِیاک، الْمُنْجِحِینَ بِالطَّلَبِ إِلَیک غَیرِ الْمَمْنُوعِینَ بِالتَّوَکلِ عَلَیک. (۱۱) الْمُعَوَّدِینَ بِالتَّعَوُّذِ بِک، الرَّابِحِینَ فِی التِّجَارَةِ عَلَیک، الْمُجَارِینَ بِعِزِّک، الْمُوَسَّعِ عَلَیهِمُ الرِّزْقُ الْحَلَالُ مِنْ فَضْلِک، الْوَاسِعِ بِجُودِک وَ کرَمِک، الْمُعَزِّینَ مِنَ الذُّلِّ بِک، وَ الْمُجَارِینَ مِنَ الظُّلْمِ بِعَدْلِک، وَ الْمُعَافَینَ مِنَ الْبَلَاءِ بِرَحْمَتِک، وَ الْمُغْنَینَ مِنَ الْفَقْرِ بِغِنَاک، وَ الْمَعْصُومِینَ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الزَّلَلِ وَ الْخَطَاءِ بِتَقْوَاک، وَ الْمُوَفَّقِینَ لِلْخَیرِ وَ الرُّشْدِ وَ الصَّوَابِ بِطَاعَتِک، وَ الْمُحَالِ بَینَهُمْ وَ بَینَ الذُّنُوبِ بِقُدْرَتِک، التَّارِکینَ لِکلِّ مَعْصِیتِک، السَّاکنِینَ فِی جِوَارِک. (۱۲) اللَّهُمَّ أَعْطِنَا جَمِیعَ ذَلِک بِتَوْفِیقِک وَ رَحْمَتِک، وَ أَعِذْنَا مِنْ عَذَابِ السَّعِیرِ، وَ أَعْطِ جَمِیعَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُسْلِمَاتِ وَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِثْلَ الَّذِی سَأَلْتُک لِنَفْسِی وَ لِوُلْدِی فِی عَاجِلِ الدُّنْیا وَ آجِلِ الْآخِرَةِ، إِنَّک قَرِیبٌ مُجِیبٌ سَمِیعٌ عَلِیمٌ عَفُوٌّ غَفُورٌ رَءُوفٌ رَحِیمٌ. (۱۳) وَ «آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً، وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ». |
(۱) خدایا! به باقی ماندن فرزندانم و به شایسته نمودنشان برای پیروی از من و به بهره‌مند شدنم در دنیا و آخرت از ایشان، بر من منّت گذار. (۲) خدایا! عمر آنان را به سود من طولانی کن و مدّت زندگی آنها به خاطر من بیفزا و خردسالشان را به نفع من تربیت کن و ناتوانشان را برای من نیرومند ساز و بدن‌ها و آیین‌ها و اخلاقشان را برایم به سلامت دار و به آنها در جان و اعضا و هر کارشان که به آن اهتمام دارم، سلامت همه جانبه عنایت کن؛ و برای من و به دست من، روزی آنان را فراوان فرما. (۳) و آنان را نیکوکار، پرهیزکار، بصیر و بینا، شنوا و فرمان‌بردار خود و نسبت به دوستانت عاشق و خیرخواه و در ارتباط به دشمنانت، سرسخت و کینه‌ورز، قرار ده. (۴) خدایا! وجودم را به آنان نیرومند و کجی‌ام را به وسیلۀ آنان راست کن، تبارم را به آنان افزونی ده و مجلسم را به آنان زینت بخش و یادم را به آنان زنده دار و در نبود من کارهایم را به وسیلۀ ایشان کفایت کن و مرا به سبب آنان بر روا شدن نیازم یاری ده، آنان را نسبت به من عاشق و مهربان و روی آورنده و برایم مستقیم و مطیع قرار ده؛ نه عصیان کننده و نه عاق و مخالف و خطاکار. (۵) و مرا در تربیت و ادب کردن و نیکی در حقّشان یاری ده و مرا از سوی خود علاوه بر آنان اولاد پسر بخش و آن را برایم خیر قرار ده و آنان را در آنچه از تو می‌خواهم یاورم ساز. (۶) و مرا و نسلم را از شیطان رانده‌شده پناه ده؛ چرا که تو ما را آفریدی و به ما امر و نهی فرمودی و ما را در ثواب آنچه به آن امر کردی ترغیب و به عذاب آنچه از آن نهی فرمودی تهدید کردی؛ و برای ما دشمنی قرار دادی که با ما نیرنگ می‌کند و او را بر ما تسلّطی دادی که ما را به آن اندازه بر او تسلّط نیست؛ در دل‌هایمان جایش دادی و در رهگذرهای خونمان روانش ساختی، اگر ما از او غفلت ورزیم، او از ما غافل نمی‌شود؛ و اگر او را فراموش کنیم، او ما را فراموش نمی‌کند؛ ما را از عذاب تو ایمنی می‌دهد و از غیر تو می‌ترساند. (۷) چون آهنگ کار زشتی کنیم، ما را بر آن دلیر کند؛ و چون قصد کار شایسته‌ای کنیم، ما را از آن باز دارد؛ ما را به شهوات جرات و گستاخی می‌دهد و بنای شبهه‌ها را برای ما برپا می‌کند؛ اگر به ما وعده دهد، دروغ می‌گوید؛ و اگر به آرزویمان نشاند، تخلف می‌کند؛ و اگر تو نیرنگش را از ما نگردانی، ما را گمراه می‌کند؛ و اگر از فسادش حفظمان نکنی، ما را به لغزش می‌اندازد. (۸) خدایا! سلطه‌اش را نسبت به ما با سلطنتت مغلوب کن تا به سبب کثرت دعایمان به پیشگاهت، او را از ما باز داری؛ پس به وسیلۀ تو، از نیرنگش در زمرۀ حفظ‌شدگان از شرّ او قرار گیریم. (۹) خدایا! همۀ خواسته‌هایم را عطا کن و همۀ حاجاتم را برآور و از اجابت دعا که اجابتش را برایم ضمانت کرده‌ای محرومم مکن و دعایم را از درگاهت که مرا به آن دستور داده‌ای پوشیده مدار و هر آنچه در دنیا و آخرتم سبب سر و سامان گرفتنم شود به من عطا کن، آنچه را که از آن یاد کردم و آنچه فراموشم شد، اظهار کردم یا پوشیده داشتم، آشکار نمودم یا پنهان کردم. (۱۰) و در همۀ این امور به سبب درخواستی که از تو دارم، مرا از اصلاح‌کنندگان قرار ده؛ آنان که به درخواستشان از تو، در شمار کامیابان شدند و با توکّل بر تو محروم از لطفت نشدند. (۱۱) و مرا از آنانی قرار ده که به پناه آوردن به تو خو گرفته‌اند و از سودای با تو سود سرشار برده‌اند و پناهنده به عزّتت شدند و رزق حلال از احسان فراگیرت به جود و کرمت بر آنان فراخی و گشایش دادی و به وسیلۀ تو از مدار خواری درآمده به تخت عزّت نشستند؛ و از ستم و جور، به عدالتت پناهنده شدند؛ و به رحمتت از بلا و مصیبت، سلامت همه جانبه یافتند؛ و به غنای تو، از تهیدستی به توانگری رسیدند؛ و به تقوای تو از گناهان و لغزش‌ها و خطاها، محفوظ ماندند؛ و به طاعتت، به خیر و هدایت و درستی، توفیق یافتند؛ و به قدرتت بین آنان و گناهان، حائل و مانع ایجاد شد؛ رها کنندۀ تمام معصیت‌های تواند، در جوار رحمتت ساکن‌اند. (۱۲) خدایا! همۀ این امور را به توفیق رحمتت به ما عطا کن و ما را از عذاب دوزخ پناه ده و به همۀ مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان باایمان، مانند آنچه را برای خود و فرزندانم از تو خواستم، در این جهانِ زودگذر و زندگی آیندۀ آخرت، عطا فرما! همانا تو به بندگان نزدیک، اجابت‌کنندۀ دعا، شنوا و دانا، بخشنده و آمرزنده، مهربان و رحیمی. (۱۳) و ما را در این دنیا و آن دنیا، خیر و خوبی عنایت کن؛ و از عذاب دوزخ حفظ فرما. |
پانویس
- ↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۴۱۵.
- ↑ ترجمه و شرح دعای بیست و پنجم صحیفه سجادیه، سایت عرفان.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۵۰۹-۵۳۴؛ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۴۱۵-۴۴۵.
- ↑ انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۶ ص۵۰۹-۵۳۴.
- ↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۴۱۵-۴۴۵.
- ↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۲، ص۴۱۹-۴۲۹.
- ↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۴، ص۹۳-۱۴۸.
- ↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۳۲۷-۳۳۶.
- ↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۳۲۳-۳۳۶.
- ↑ فضل الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۶۳۹-۶۵۷.
- ↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۵۹-۶۰.
- ↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۴۱-۱۴۴.
- ↑ ترجمه از شیخ حسین انصاریان.
منابع
- انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۲ش.
- جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
- دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
- فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
- فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
- فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
- مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
- مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
- ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
پیوند به بیرون