عالمة غیر معلمة
(تغییرمسیر از عالمة غیرمعلمة)
عالِمَةٌ غیرُ مُعَلَّمَة (بانویی عالِم که از کسی آموزش ندیده) از القاب حضرت زینب(س) است که امام سجاد(ع) به او داده است.[۱]
هنگامی که اسیران کربلا وارد کوفه شدند، حضرت زینب(س) خطبه‌ای خطاب به مردم ایراد کرد. در پایان آن، امام سجاد(ع) به او گفت: «أنتِ بِحَمدِ اللّٰهِ عالِمَةٌ غَیرُ مُعَلَّمَة؛ شما بحمدالله بانوی عالمی هستی که آموزگار نداشته‌ای».[۲] به‌اعتبار این توصیف، حضرت زینب(س) را ملقب به «عالمه غیر معلّمه» کردند.[۳] آیت‌الله جوادی آملی، فیلسوف و فقیه شیعه، این توصیف امام سجاد(ع) را نوعی شهادت به عصمت و ولایت حضرت زینب دانسته است.[۴] همچنین گفته‌اند این تعبیر امام سجاد دربارۀ عمه‌اش، دلیلی بر آگاهی زینب(س) بر علوم لدنّی است.[۵]
در خصوص مراد امام سجاد(ع) از این توصیف دربارهٔ حضرت زینب، چند احتمال داده‌اند:
- زینب(س) از طریق فطرت پاک و عقل و تدبر، بدون نیاز به آموزگار، عالِم به خداوند و آیات ظاهری او شده بود که توانست صبر پیشه کند و راضی به قضای الهی شود.[۶]
- زینب(س)، بر اثر تهذیب نفس، به مقامی رسید که از طریق الهامات الهی عالِم شد.[۷]
- معلمان حقیقی او پنج تن آل عبا(ع) بودند، نه دیگران.[۸]
پانویس
- ↑ طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۲، ص۳۱.
- ↑ طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۲، ص۲۹ - ۳۱.
- ↑ برای نمونه بنگرید به بحرانی، عوالم العلوم، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، قسم۲، ص۹۴۸؛ مظفری و جمشیدی، اسیران و جانبازان کربلا، ۱۳۸۳ش، ص۸۹.
- ↑ «ضرورت بازشناسی شخصیت حضرت زینب کبری(س)»، بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء.
- ↑ شفیعی مازندرانی، عاشورا حماسه جاویدان، ۱۳۸۱ش، ص۲۱۵.
- ↑ عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی(ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۳۱۵.
- ↑ عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی(ع)، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۳۱۶.
- ↑ فضل‌الله، للانسان و الحیاة، ۱۴۲۱ق، ص۲۷۲.
منابع
- بحرانی، عبدالله، عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال (مستدرک سیدة النساء إلی الإمام الجواد)، تحقیق: محمدباقر موحد ابطحی اصفهانی، قم، موسسة الامام المهدی(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
- شفیعی مازندرانی، محمد، عاشورا حماسه جاویدان، تهران، مشعر، ۱۳۸۱ش.
- طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، تحقیق: سید محمدباقر خرسان، نجف، دارالنعمان، ۱۳۸۶ق.
- «ضرورت بازشناسی شخصیت حضرت زینب کبری(س)»، بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء، تاریخ درج مطلب: ۷بهمن ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۷ مرداد ۱۴۰۳ش.
- عاملی، سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة الامام علی(ع)، ولاء المنتظر(ع)، چاپ اول، ۱۴۳۰ق.
- فضل‌الله، محمدحسین، للانسان و الحیاة، بیروت،دار الملاک، چاپ سوم، ۱۴۲۱ق.
- مظفری، محمد و سعید جمشیدی، اسیران و جانبازان کربلا، قم، فراز اندیشه، چاپ اول، ۱۳۸۳ش.