عزیزالله خوشوقت

عزیزالله خوشوقت

اطلاعات فردی
نام کامل	عزیز خوشوقت
لقب	خوشوقت تهرانی
تاریخ تولد	۱۰ مهر ۱۳۰۵ش
زادگاه	تهران
تاریخ وفات	۲ اسفند ۱۳۹۱ش
محل دفن	حرم عبدالعظیم حسنی
شهر وفات	مکه
اطلاعات علمی
استادان	امام خمینی • سید حسین طباطبایی بروجردی • علامه طباطبائی
محل تحصیل	تهران • قم
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی	عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی
وبگاه رسمی	مرکز حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خوشوقت

عزیز خوشوقت (۱۳۰۵-۱۳۹۱ش) مشهور به عزیزالله خوشوقت تهرانی از اساتید اخلاق در حوزه علمیه تهران و قم بود. او پس از انقلاب اسلامی ایران، طی حکمی از سوی امام خمینی به عنوان نماینده ویژه در شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شد. خوشوقت از نزدیکان سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران و از شاگردان علامه طباطبائی بود و گفته شده با عالمانی چون محمدجواد انصاری همدانی، محمدتقی بهجت رابطه نزدیک داشته است.

جایگاه و اهمیت

عزیز خوشوقت روحانی با گرایشات عرفان عملی ساکن تهران بود و جلسات اخلاقی برگزار می‌کرد. او امامت جماعت مسجد امام حسن مجتبی(ع) واقع در سه‌راه طالقانی تهران بود و برگزاری جلسات درس اخلاق در تهران و قم در طول بیش از ۴۰ سال او را به‌عنوان استاد اخلاق شناسانده بود.

بر اساس برخی نقل‌ها خوشوقت با علامه طباطبائی جلسات تربیتی خصوصی و دو نفره داشت. و با توصیه امام خمینی از قم به تهران رفته بود تا به ترویج معارف اسلامی بپردازد.

بر اساس برخی نقل‌های شفاهی سیدعلی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در پاسخ به یکی از دیدارکنندگانش خوشوقت را از کسانی معرفی کرده بود که اتصال به آن‌ها مایه نجات در گردبادها و طوفان‌های تند اعتقادی و سیاسی است. وی پدر همسر سید مصطفی خامنه‌ای، فرزند بزرگ سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران است.

زندگی‌نامه

عزیز خوشوقت در ۱۰ مهر ۱۳۰۵ش در باکو پایتخت کشور آذربایجان متولد شد. پدر و مادر او اهل زنجان بودند که به‌خاطر ناامنی منطقه، به باکو، مهاجرت کرده بودند و بعد از مدت کوتاهی (سه سال بعد) به تهران مهاجرت نمودند. البته کتابی با موضوع زندگی‌نامه خوشوقت؛ نامش را عزیز و متولد تهران دانسته است. خوشوقت بعداز تحصیلات خود در دبیرستان، ابتدا دروس مقدماتی حوزه را در مسجد معزالدوله خواند و سپس وارد حوزه علمیه تهران در مسجد لرزاده شد و بعد از پنج سال برای ادامه تحصیل به قم رفت. او در سال ۱۳۳۷ ش بعد از ۱۲ سال تحصیل در حوزه علمیه قم و فراگیری علوم عقلی و علوم نقلی و آشنایی با عرفان به تهران بازگشت و در سن ۳۳ سالگی ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، دو پسر و چهار دختر شد.

وفات

اقامه نماز میت توسط سید علی خامنه‌ای

خوشوقت در ۱۵ بهمن سال ۱۳۹۱ش طی سفری زیارتی به عربستان سعودی به‌علت تشدید بیماری در یکی از بیمارستان‌های مکه بستری شد و سرانجام پس از ۱۷ روز در ۲ اسفند در سن ۸۶ سالگی در مکه درگذشت. پیکر او به ایران منتقل و در حرم عبدالعظیم حسنی به‌خاک سپرده شد.

سنگ قبر عزیزالله خوشوقت در حرم عبدالعظیم حسنی

سیدعلی خامنه‌ای در پیام تسلیتی، از خوشوقت با عناوینی نظیر عالم ربانی، سالک الی‌الله و عارف بالله یاد نمود و بر او نماز میت خواند.

شخصیت علمی

خوشوقت نخستین کتاب عرفانی را نزد سید محمدحسین طباطبائی خواند و از او به‌عنوان تأثیرگذارترین استادش یاد می‌کرد. از جمله فعالیت‌های علمی او، تأسیس مؤسسه اطلس تاریخ شیعه و انتشار کتاب اطلس تاریخی جهان اسلام بود. آثار مکتوبی از خوشوقت در دست نیست و بنا به اظهار خودش، یادداشت‌هایش از حجره به سرقت رفته است. اما آثاری نظیر ترجمه و توضیحات درباره صحیفه سجادیه، طریق بندگی، اساس بندگی، شروع بندگی، برگرفته از سخنرانی‌ها و جلسات پرسش و پاسخ در مساجد و کلاس‌های اخلاقی توسط مؤسسهٔ فرهنگی هنری محبّین صاحب الأمر، به انتشار رسیده است.

اساتید

عزیز خوشوقت در دروس سطح حوزه از اساتیدی همچون محمد صدوقی و‌ محمد مجاهدی تبریزی بهره برد. درس خارج فقه را نزد سید حسین طباطبایی بروجردی خواند و در خارج اصول، به‌مدت هفت سال شاگرد امام خمینی بود. همچنین حکمت و فلسفه الهی را نزد سید محمدحسین طباطبائی آموخت.

دیدگاه‌ها

عزیزالله خوشوقت درباره رقیه دختر امام حسین(ع) مطالبی مطرح کرد که واکنش‌هایی را در پی داشت. او در برنامه‌ای تلویزیونی در ایران، رقیه را دختر یکی از شهدای کربلا دانست و گفت در تاریخ اسمی از رقیه به‌عنوان دختر امام حسین(ع) نیامده است. سخنان خوشوقت مخالفت‌ها و واکنش‌هایی را در ایران در پی داشت. وی با این حال، به تحریف سخنانش اعتراض کرده و اصل وجود رقیه دختر امام حسین(ع) و قبر وی را مسلم دانسته است.