فهرست مدارس علمیه اصفهان
(تغییرمسیر از مدارس علمیه اصفهان)
این مقاله دربارهٔ مدارس علمیه اصفهان است. برای اطلاع از حوزه علمیه، مدخل حوزه علمیه اصفهان را ببینید.
فهرست مدارس علمیه اصفهان مجموعه مدارس دینی و حوزوی در اصفهان است که از گذشته تا امروز، محل سکونت طلاب و تدریس و تحقیق حوزویان بوده است. بیشتر این مدارس، از بین رفته و برخی از آنها موجود بوده که مرمت و تعمیرات اساسی در آن صورت گرفته است. پس از دوره صفویه و در قرون سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم قمری نیز مدارس علمیه برای برادران و خواهران طلبه در اصفهان بنا شده است.[۱] فهرست همه این مدارس به این شرح است:
مدارس علمیه اصفهان قبل از دوره صفویه
مدرسه‌هایی که از قرن پنجم هجری تا عصر صفویه، محل تحصیل علوم دینی برای طلاب بوده است. بیشتر این مدارس، از بین رفته و تعدادی نیز باقی مانده است. بخش قابل‌توجهی از این مدارس، متعلق به شیعه و برخی از آنها مربوط به اهل سنت است.[۲]
- مدرسه ابن‌سینا
- مدرسه امامیه
- مدرسه اوزون‌حسن
- مدرسه باب القصر
- مدرسه باقریه درب‌کوشک (۹۰۲ق)
- مدرسه پاشیر
- مدرسه تاج‌الملوک
- مدرسه ترک‌ها
- مدرسه جعفریه
- مدرسه جلال‌الدین منکبرنی
- مدرسه جلالی
- مدرسه جوهان
- مدرسه حاج حسن
- مدرسه حاج حسین نورالدین (۱۰۶۹ق)
- مدرسه خواجه صدرالدین علی طیب
- مدرسه خواجه ملک
- مدرسه دار السیاده
- مدرسه دردشت
- مدرسه درویشان
- مدرسه سلطان بخت آغا
- مدرسه سمیرمی
- مدرسه سلطان محمد سلجوقی
- مدرسه سید رکن‌الدین محمد یزدی
- مدرسه شمسیه (۱۱۰۴ق)
- مدرسه شهشان
- مدرسه شیخ مسعود رازی
- مدرسه شیخ یوسف بناء
- مدرسه صدر منصور
- مدرسه علی بن سهل بن ازهر
- مدرسه فخریه
- مدرسه کران
- مدرسه مسجد جامع
- مدرسه ملک‌شاهی
- مدرسه ملکه خاتون
- مدرسه نظامیه
- مدرسه نقاشان.[۳] [۴]
مدارس علمیه از دوره صفویه که تاکنون باقی مانده
نام مدرسه‌هایی است که در دوره صفویه، دوره مدرسه‌سازی برای گسترش فرهنگ تشیع، رواج داشته و تا الان باقی مانده است.[۵]
- مدرسه امام صادق چهارباغ
- مدرسه ابراهیم‌بیک
- مدرسه احمدآباد
- مدرسه اسماعیلیه (محله قصر منشی)
- مدرسه الماسیه
- مدرسه امامزاده اسماعیل
- مدرسه جده بزرگ و جده کوچک
- مدرسه جلالیه (دوره صفوی)
- مدرسه حاج شیخ محمدعلی ثقةالاسلام
- مدرسه خالصیه
- مدرسه ذوالفقار
- مدرسه رفیعیه سلیمانیه
- مدرسه ساروتقی (دوره صفوی)
- مدرسه سلیمانیه
- مدرسه شفیعیه دردشت
- مدرسه عربان (مدرسه آیت‌الله خادمی)
- مدرسه علیقلی آقا
- مدرسه کاسه‌گران
- مدرسه مسجد حکیم
- مدرسه ملا عبدالله
- مدرسه میرزا حسین
- مدرسه ناصریه
- مدرسه نوریه
- مدرسه نیم‌آورد
- مدرسه هارونیه (مدرسه میرزا شاه حسین).[۶] [۷]
مدارس علمیه غیرموجود متعلق به دوره صفویه
عنوان مدرسه‌هایی که در اثر حوادث طبیعی، تاریخی یا اجتماعی به ویرانی و نابودی کشانده شده است و اثری از آنها نیست.[۸]
- مدرسه آقا شیرعلی
- مدرسه آقا کافور (۱۰۶۹ق)
- مدرسه آقا کمال خازن
- مدرسه آقا مبارک یا مبارکیه (۱۱۰۵ق)
- مدرسه آقا نور
- مدرسه آقا نور جولا
- مدرسه اسفندیاربیک (حدود ۱۰۰۰ق)
- مدرسه اسماعیلیه تخت فولاد
- مدرسه افتخار الملک
- مدرسه افندی
- مدرسه ایلچی
- مدرسه باغ‌سهیل
- مدرسه پری‌خان‌خانم
- مدرسه تربت نَظّام
- مدرسه توشمالباشی یا مدرسه نجفیه
- مدرس حاج طاهر شیرازی
- مدرسه حاج عبدالغفار صراف
- مدرسه حاجی کلباسی
- مدرسه حاجی محمدباقر مهابادی (۱۰۷۶ق)
- مدرسه حکمتیه
- مدرسه حکیم
- مدرسه خاتون‌آبادی در تخت فولاد
- مدرسه خارج دروازه حسن‌آباد
- مدرسه خرابه
- مدرسه خلیفه‌سلطان
- مدرسه خواجه‌محبت یا خواجه‌محب یا محبتیه
- مدرسه خواجه محرم یا مدرسه محرمیه
- مدرسه خواجه نظام‌الملک طوسی
- مدرسه دار البطیخ
- مدرسه دار الشفاء
- مدرسه دار العلم
- مدرسه دده‌خاتون
- مدرسه زهراءبیگم
- مدرسه زینب‌بیگم
- مدرسه سعیدیه یا مدرسه عیدیه
- مدرسه شاه مدرسه مسجد جامع شاه عباسی
- مدرسه شاهپوریه
- مدرسه شاهزاده‌ها
- مدرسه شاه‌طهماسب
- مدرسه شاه‌عباس کبیر
- مدرسه شفیعیه احمدآباد (۱۰۶۷ق)
- مدرسه شمس‌آباد (۱۱۲۵ق)
- مدرسه شهرستان
- مدرسه شیخ الاسلام
- مدرسه شیخ بهایی
- مدرسه شیخ علیخان زنگنه
- مدرسه شیخ لطف‌الله
- مدرسه صدر اعظم
- مدرسه صدر عامه یا مدرسه وزیر
- مدرسه صفویه
- مدرسه عباس‌آباد
- مدرسه فاضل هندی
- مدرسه فاطمیه
- مدرسه قاسمیه هاشمیه
- مدرسه قرچقای‌بیک
- مدرسه قطبیه
- مدرسه مدارس قیصریه کوچه عربان
- مدرسه کِشِه
- مدرسه کمرزرین
- مدرسه کوچک درمحله نیم‌آورد
- مدرسه گچ‌کنان
- مدرسه مادر شاه
- مدرسه مبارکه
- مدرسه محمدصالح‌بیک
- مدرسه مرتضویه
- مدرسه مریم‌بیگم
- مدرسه مشعل‌دارباشی
- مدرسه مقصودعصار
- مدرسه مقصودیه ناظریه
- مدرسه میرزاخان
- مدرسه میرزا رضی
- مدرسه میرزا عبدالله افندی
- مدرسه میرزا قاضی
- مدرسه نجفقلی‌بیک
- مدرسه نجفیه یا مدرسه توشمالباشی
- مدرسه نزدیک مسجد لنبان
- مدرسه نواب
- هفت مدرسه خواجو
- هفت مدرسه دنبال نهر شادی.[۹] [۱۰]
مدارس علمیه پس از صفویه تاکنون
مدرسه‌هایی که پس از صفویه در قرون اخیر ساخته شده‌اند به این شرح است:
- مدرسه الغدیر
- مدرسه امیرالمؤمنین علی
- امین‌الدوله یا صدر
- مدرسه علمیه باقرالعلوم
- مدرسه پاقلعه یا صدر پاقلعه
- مدرسه جوادیه
- مدرسه حجتیه
- مدرسه رکن‌الملک
- مدرسه سیدالعراقین
- مدرسه صدر بازار
- مدرسه صدر چهارباغ خواجو
- مدرسه محمودیه
- مدرسه مسجد رحیم‌خان
- مدرسه میرزامهدی.[۱۱] [۱۲]
مدارس علمیه مخصوص بانوان
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۴۷.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۴۷.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۴۵-۱۰۱.
- ↑ مهدوی، اصفهان دار العلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ۱۳۸۶ش، ص۴۸-۳۲۸.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۰۵.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۰۳-۲۱۹.
- ↑ مهدوی، اصفهان دار العلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ۱۳۸۶ش، ص۴۸-۳۲۸.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۲۵.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۲۳-۲۸۳.
- ↑ مهدوی، اصفهان دار العلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ۱۳۸۶ش، ص۴۸-۳۲۸.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۲۸۵-۳۲۱.
- ↑ مهدوی، اصفهان دار العلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ۱۳۸۶ش، ص۴۸-۳۲۸.
- ↑ موحد ابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۳۲۵-۳۳۲.
- ↑ مهدوی، اصفهان دار العلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ۱۳۸۶ش، ص۴۸-۳۲۸.
منابع
- موحد ابطحی، حجت، ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، اصفهان، دفتر تبلیغات المهدی(عج)، ۱۴۱۸ق.
- مهدوی، مصلح‌الدین، اصفهان دار العلم شرق: مدارس دینی اصفهان، اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶ش.