ایوب بن نوح بن دراج

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
ایوب بن نوح بن دراج
اطلاعات فردی
نام کاملایوب بن نوح بن درّاج نخعی کوفی
کنیهابوالحسین
لقبنَخَعی، مَولی النَّخَع
محل تولدکوفه
محل زندگیکوفه
خویشاوندان
سرشناس
نوح بن دراج(پدر) و جمیل بن دراج(عمو)
مذهبشیعه امامیه
صحابیامام هادی(ع) و امام عسکری(ع)
اطلاعات حدیثی
راوی از معصومامام رضا(ع)، امام جواد(ع)، امام هادی(ع) و امام عسکری(ع)
مشایخمحمد بن ابی‌عمیر، عبدالله بن سنان، عبدالله بن مسکان، حسن بن محبوب و....
راویان از اوسعد بن عبدالله اشعری قمی، عبدالله بن جعفر حمیری، ابان بن عثمان احمری، محمد بن حسن صفار قمی، سهل بن زیاد آدمی و....
اعتبارثقه
شهرتنقل روایت
سایروکیل امام هادی(ع) و امام عسکری(ع)


اَیّوب بن نوح بن دَرّاج نَخَعی کوفی فقیه امامی و محدث قرن سوم هجری قمری است. او از امام رضا(ع) و امام جواد(ع) و امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) روایت نقل کرده است. ایوب، وکیل امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) بوده و نزد این دو امام جایگاهی خاص داشته است. رجالیان او را فردی پرهیزکار و کثیر العباده دانسته‌اند. پدر ایوب، نوح بن دراج از اصحاب امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) و قاضی کوفه بود. همچنین گفته شده؛ جمیل بن دراج، عموی ایوب، فردی ثقه، وکیل و از اصحاب امام صادق(ع) بوده است.

جایگاه رجالی

ایوب بن نوح بن دراج نخعی، فقیه امامی و محدث، کنیه‌اش ابوالحسین و در شهر کوفه متولد شده است.[۱] به گفته رجال‌شناسان شیعه، ایوب بن نوح از اصحاب چهار امام معصوم(ع)، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) و امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) بود و از آنها روایت نقل کرده است.[۲] نجاشی و کَشّی او را امین، وکیل و دارای جایگاهی خاص نزد امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) دانسته‌اند.[۳] همچنین مکاتباتی از او با امام هادی نقل شده است.[۴] به گفته نجاشی، احمد بن محمد بَرْقی کتاب نَوادِر را به ایوب بن نوح منتسب کرده است.[۵] روایاتی از او درباره ثواب زیارت امام معصوم و نیز در ابواب فقهی همچون طهارت، طلاق، نماز، نکاح و ارث نقل شده است.[۶] به گفته آیت‌الله خویی (درگذشت: ۱۳۷۱ش)، نام ایوب در سند ۲۵۱ روایت آمده[۷] و نجاشی، کَشّی، طوسی و برقی از رجالیان شیعه او را ثقه می‌دانند.[۸]

در روایتی از امام حسن عسکری(ع) نقل شده، ایوب، اهل بهشت است.[۹] به گفته نجاشی وی پرهیزکار و کثیرالعِباده بوده است.[۱۰]

مشایخ

ایوب بن نوح از افراد زیر حدیث نقل کرده است:

راویان

برخی از رویانی که از ایوب بن نوح حدیث نقل کرده‌اند، عبارتند از:

خاندان

خاندان ایوب بن نوح مقیم کوفه بودند و با قبیله نَخَع پیوند وَلاء[یادداشت ۱] داشتند، به همین سبب وی را نخعی یا مَولی النَّخَع نیز خوانده‌اند.[۱۳] رجال‌شناسان شیعه، نوح بن دَرّاج پدر ایوب را قاضی کوفه، از اصحاب امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) و صحیح الاعتقاد دانسته‌اند.[۱۴] مرقد نوح، اطراف کربلا و میان نخلستان‌ها در اراضی قبیله آل مسعود واقع شده است.[۱۵] همچنین جمیل بن دراج، عموی ایوب را فردی ثقه، وکیل و از اصحاب امام صادق(ع) می‌دانند.[۱۶] به گفته علی نمازی شاهرودی (درگذشت: ۱۳۶۴ش) در کتاب مستدرکات علم رجال الحدیث، پسران ایوب، حسن و محمد و همچنین نوه‌اش احمد بن قاسم بن ایوب از راویان حدیث بوده‌اند.[۱۷]

پانویس

  1. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۰۲.
  2. برقی، رجال برقی، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۳۳۱؛ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۵۲۷.
  3. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۰۲؛ کشی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۸۴۲؛ مامقانی، تنقیح المقال، نجف اشرف، ج۱، ص۱۵۹.
  4. نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۷۱۴.
  5. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۰۲.
  6. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۶۳؛ ربانی سبزواری، «ایوب بن نوح».
  7. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۶۳.
  8. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۶۴.
  9. شوشتری، قاموس الرجال، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۴۲.
  10. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۰۲.
  11. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۶۳.
  12. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۲۶۳.
  13. طوسی، رجال طوسی، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۳۵۲؛ ابن‌داوود حلی، رجال ابن‌داوود، ۱۳۴۲ش، ص۶۴.
  14. نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۰۲؛ ابن‌داوود حلی، رجال ابن‌داوود، ۱۳۴۲ش، ص۶۴ص؛ برقی، رجال برقی، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۳۳۱.
  15. فقیه بحرالعلوم، زیارتگاه‌های عراق، سازمان حج و زیارت، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارات، ج۱، ص۲۶۲.
  16. ابن‌داوود حلی، رجال ابن‌داوود، ۱۳۴۲ش، ص۶۴؛ نجاشی، رجال نجاشی، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۰۲؛ برقی، رجال برقی، ۱۴۳۰ق، ج۱، ص۳۳۱.
  17. نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۷۱۴.

یادداشت

  1. ضِمان جَریره، عقدی است که یکی از طرفین، تعهد می‌کند که چنانچه طرف دیگر جنایتی که مستلزم دیه است را مرتکب شد، آن دیه را بر عهده بگیرد، با این شرط که از او ارث ببرد.


منابع

  • ابن‌داوود حلی، حسن بن علی بن داوود، رجال ابن‌داوود، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۴۲ش.
  • امین، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳ق.
  • برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی، قم، مؤسسة الامام الصادق(ع)، ۱۴۳۰ق.
  • خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، قم، مرکز نشر آثار الشیعة، ۱۴۱۰ق.
  • ربانی سبزواری، ابوالحسن، «ایوب بن نوح»، فصلنامه فرهنگ کوثر، شماره ۷۰، ۱۳۸۶ش.
  • شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۰ق.
  • طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۲۷ق.
  • فقیه بحرالعلوم، محمدمهدی، زیارتگاه‌های عراق (معرفی زیارتگاه‌های مشهور در کشور عراق)، ناشر:سازمان حج و زیارت، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارات، تهران، بی‌تا.
  • کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۰۴ق.
  • مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، نجف اشرف، بی‌نا، بی‌تا.
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۳۶۵ش.
  • نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، شفق، ۱۴۱۴ق.