۱۷٬۱۹۲
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
[[پرونده:دفن میت.jpg|بندانگشتی|تصویری از دفن میت]] | [[پرونده:دفن میت.jpg|بندانگشتی|تصویری از دفن میت]] | ||
'''دَفْن''' به معنای به خاکسپردن میت است. دفن میت از [[واجب کفایی|واجبات کفایی]] است که باید پس از [[غسل|غُسل]]، [[کفن]] و خواندن [[نماز میت]] انجام شود. | '''دَفْن''' به معنای به خاکسپردن میت است. دفن میت از [[واجب کفایی|واجبات کفایی]] است که باید پس از [[غسل|غُسل]]، [[کفن]] و خواندن [[نماز میت]] انجام شود. | ||
==جایگاه== | ==مفهومشناسی و جایگاه== | ||
دَفن میت قراردادن میت در قبر به گونهای که از درندگان امان باشد همچنین بوی آن زندگان را اذیت نکند.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۲-۱۱۳.</ref> از دفن میت در بخش احکام اموات یا کتاب الجنائز کتابهای فقهی و حدیثی | دَفن میت قراردادن میت در قبر به گونهای است که از درندگان امان باشد همچنین بوی آن زندگان را اذیت نکند.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۲-۱۱۳.</ref> از دفن میت در بخش احکام اموات رسالههای توضیحالمسائل یا کتاب الجنائز کتابهای فقهی و حدیثی<ref> برای نمونه نگاه کنید به کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۱۱۱-۲۶۴؛ طوسی، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۱۷۴.</ref> بحث میشود. | ||
== حکم فقهی== | |||
[[وجوب]] | دفن اموات از [[واجبات کفایی]] است.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۲.</ref> و نیاز به [[قصد قربت]] ندارند.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ۱۱۴، ص۲۴.</ref> [[وجوب]] آن مستند به آیات [[قرآن]]،<ref> نگاه کنید به سوره مائده: آیه ۳۱؛ سوره مرسلات، آيات ۲۵-۲۶؛ سوره عبس، آيه ۲۱ </ref> [[سنت|سنّت]]، سیره مسلمانان و [[اجماع]] فقهاست.<ref> رجوع کنید به نجفی، ج۴، ص۲۸۹-۲۹۰.</ref> | ||
{{معاد-عمودی}} | {{معاد-عمودی}} | ||
به فتوای فقهای امامیه، [[غسل میت|غسل]]، [[حنوط|تحنیط]] (مالیدن کافور بر [[اعضای سجده|مواضع سجود]])، [[کفن]] کردن و خواندن نماز بر میت از مقدمات دفن میت مسلمان است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به نجفی، ج۴، ص۱۱۸-۲۶۳.</ref> | به فتوای فقهای امامیه، [[غسل میت|غسل]]، [[حنوط|تحنیط]] (مالیدن کافور بر [[اعضای سجده|مواضع سجود]])، [[کفن]] کردن و خواندن نماز بر میت از مقدمات دفن میت مسلمان است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به نجفی، ج۴، ص۱۱۸-۲۶۳.</ref> | ||
==فلسفه== | ==فلسفه== | ||
در احادیث، حکمت دفن، اموری چون رعایت حرمت جنازه، آشکار نشدن فساد جسد برای مردم، پیشگیری از آزردگی مردم به سبب انتشار بوی و جلوگیری از ملامت دشمنان و اندوه دوستان بیان شده است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۱.</ref> | در احادیث، حکمت دفن، اموری چون رعایت حرمت جنازه، آشکار نشدن فساد جسد برای مردم، پیشگیری از آزردگی مردم به سبب انتشار بوی و جلوگیری از ملامت دشمنان و اندوه دوستان بیان شده است.<ref> برای نمونه نگاه کنید به حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۴۱.</ref> | ||
== آداب == | == آداب و احکام == | ||
در منابع فقهی برای دفن میت آدابی ذکر شده است. از جمله | در منابع فقهی برای دفن میت آدابی ذکر شده است. از جمله | ||
*خواندن [[نماز وحشت]] | *خواندن [[نماز وحشت]] | ||
خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
* دفن مسلمان در قبرستان کافران جایز نیست.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۵.</ref> | * دفن مسلمان در قبرستان کافران جایز نیست.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۵.</ref> | ||
* در دفن میت باید از ولی او اجازه گرفت.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۵.</ref> | * در دفن میت باید از ولی او اجازه گرفت.<ref> طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۵.</ref> | ||
*فقهای [[امامیه]] انتقال دادن میت را قبل از دفن به [[مشاهد مشرفه|مشاهِد مُشَرّفه]] مستحب دانستهاند، اما درباره جایز بودن انتقال پس از دفن آرای یکسانی ندارند؛ هر چند بیشتر آنان حکم به جواز و [[استحباب]] انتقال دادهاند.<ref> نگاه کنید به غروی تبریزی، ج۹، ص۳۳۱-۳۴۱.</ref> در فرض امانت گذاشتن جسد، رعایت شرایط معتبر در دفن لازم است و گفته شده برای جلوگیری از هتک حرمت میت در هنگام این انتقال، بهتر است وی با تابوت در قبر نهاده شود.<ref> نگاه کنید به | *فقهای [[امامیه]] انتقال دادن میت را قبل از دفن به [[مشاهد مشرفه|مشاهِد مُشَرّفه]] مستحب دانستهاند، اما درباره جایز بودن انتقال پس از دفن آرای یکسانی ندارند؛ هر چند بیشتر آنان حکم به جواز و [[استحباب]] انتقال دادهاند.<ref> نگاه کنید به غروی تبریزی، ج۹، ص۳۳۱-۳۴۱.</ref> در فرض امانت گذاشتن جسد، رعایت شرایط معتبر در دفن لازم است و گفته شده برای جلوگیری از هتک حرمت میت در هنگام این انتقال، بهتر است وی با تابوت در قبر نهاده شود.<ref> نگاه کنید به امام خمینی، ج۱، ص۸۳؛ سیستانی، ج۱، ص۱۱۵.</ref> | ||
*'''حرام بودن نبش قبر:''' فقهای شیعه نبش قبر را [[حرام]] میدانند. البته در صورتی که میت در مکان یا کفن غصبی، بدون غسل و کفن، صحیح انجام نشدن غسل و کفن، متوقف بودن حقی بر رؤیت جسد و دفن میت در مکانهایی که موجب هتک حرمت اوست(مانند دفن مسلمان در قبرستان [[کافر|کفار]]) نبش قبر او جایز است.<ref> نجفی، ج۴، ص۳۵۳- | *'''حرام بودن نبش قبر:''' فقهای شیعه نبش قبر را [[حرام]] میدانند. البته در صورتی که میت در مکان یا کفن غصبی، بدون غسل و کفن، صحیح انجام نشدن غسل و کفن، متوقف بودن حقی بر رؤیت جسد و دفن میت در مکانهایی که موجب هتک حرمت اوست(مانند دفن مسلمان در قبرستان [[کافر|کفار]]) نبش قبر او جایز است.<ref> نجفی، ج۴، ص۳۵۳-۳۵۹.</ref> | ||
*چنانچه شخصی در دریا بمیرد و جسدش تا رسیدن به خشکی فاسد شود، جسدش پس از غسل، تکفین و خواندن نماز میت با آداب خاصی به دریا افکنده میشود. همچنین در صورتی که خطر نبش قبر او از سوی دشمن وجود داشته باشد.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref> | *چنانچه شخصی در دریا بمیرد و جسدش تا رسیدن به خشکی فاسد شود، جسدش پس از غسل، تکفین و خواندن نماز میت با آداب خاصی به دریا افکنده میشود. همچنین در صورتی که خطر نبش قبر او از سوی دشمن وجود داشته باشد.<ref> طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۲۹: | خط ۲۸: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
* امام خمینی، سید روحالله، تحریرالوسیلة، قم، ۱۳۶۳ش. | |||
* امام خمینی، سید روحالله، تحریرالوسیلة، | * بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، قم، ۱۳۶۳-۱۳۶۷ش. | ||
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی احکام العترةالطاهرة، | |||
* حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، قم، مؤسسه آلالبیت، ۱۴۰۹ق. | * حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، قم، مؤسسه آلالبیت، ۱۴۰۹ق. | ||
* سیستانی، سید علی، منهاجالصالحین، | * سیستانی، سید علی، منهاجالصالحین، قم، ۱۴۱۴-۱۴۱۶ق. | ||
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروةالوثقی، | * طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروةالوثقی، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م. | ||
* طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیة، حاشیهنویس محمدتقی کشفی، محمدباقر محمودی، تهران، المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریه، ۱۳۸۷ق. | * طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیة، حاشیهنویس محمدتقی کشفی، محمدباقر محمودی، تهران، المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریه، ۱۳۸۷ق. | ||
* غروی تبریزی، علی، التنقیح فی شرحالعروة الوثقی: الطهارة، تقریرات درس آیتاللّه خویی، در موسوعة الامام الخوئی، قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی، ۱۴۲۶ق/۲۰۰۵م. | * غروی تبریزی، علی، التنقیح فی شرحالعروة الوثقی: الطهارة، تقریرات درس آیتاللّه خویی، در موسوعة الامام الخوئی، قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی، ۱۴۲۶ق/۲۰۰۵م. | ||
* قرآن. | * قرآن. | ||
* نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ عباس قوچانی، بیروت، ۱۹۸۱م. | * نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ عباس قوچانی، بیروت، ۱۹۸۱م. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== |
ویرایش