دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه

دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه
	نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ عبدالله یزدی، کتابت در شعبان ۱۱۰۲ قمری
اطلاعات دعا و زیارت
موضوع	ستایش خداوند ستارالعیوب، عبرت گرفتن از پرده‌پوشی خدا
مأثور/غیرمأثور	مأثور
صادره از	امام سجاد(ع)
راوی	متوکل بن هارون
منابع شیعی	صحیفه سجادیه
دعاها و زیارات مشهور
	دعای توسل • دعای کمیل • دعای ندبه • دعای سمات • دعای فرج • دعای ابوحمزه ثمالی • زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت وارث • زیارت امین‌الله • زیارت اربعین

دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه از دعاهای مأثور از امام سجاد(ع) که هنگام گرفتاری یا مشاهده گرفتاران و رسواشدگان در اثر گناه می‌خواند. در این دعا خدا به‌خاطر ستارالعیوب بودن، ستایش شده است و بر عبرت گرفتن از پرده‌پوشی خدا و توبه از گناهان تأکید شده است.

دعای سی و چهارم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.

آموزه‌ها

دعای سی و چهارم، از دعاهای صحیفه سجادیه که امام سجاد(ع) هنگام گرفتاری یا مشاهده حال گرفتاران و رسواشدگان در اثر گناه آن را می‌خواند.^[۱] به گفته ممدوحی کرمانشاهی در شرح این دعا، هر حادثه‌ای برای مؤمن پندآموز است و مشاهده فرجام کار کسانی که دچار پیامد کردارهای زشت شده‌اند بیش از هر حادثه دیگری عبرت‌آموز است؛ زیرا این حوادث جلوه‌ای از واقعیت مکافات عمل و رابطه تکوین با تشریع و صحنه‌ای از قیامت را به نمایش می‌گذارد.^[۲] آموزه‌های این دعا به شرح ذیل است:

ستایش مخصوص خداوندِ پوشاننده گناهان
ستارالعیوب بودن خدا مایه قوام زندگی اجتماعی
اعتراف به ارتکاب گناه و پرده پوشی خداوند
درخواست توبه و پیمودن راه ستوده (با کردار و گفتار نیک)
درخواست مصونیت یافتن از غفلت و واگذار شدن به خود
استفاده بجا از صفت ستاریت (عیب‌پوشی) توسط خدا
عبرت‌گرفتن از پرده‌پوشی خدا
توبه از گناهان
شوق به خدا و پناه بردن به خدا از غفلت
درود خدا بر ناب‌ترین مردم، محمد(ص) و اهل‌بیتش
لزوم فرمان‌برداری از دستورات محمد (ص) و آل محمد (ع)^[۳]

شرح‌ها

دعای سی و چهارم در شرح‌های صحیفه سجادیه از جمله در کتاب شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی^[۴] و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری^[۵] به زبان فارسی شرح شده است.

دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی،^[۶] فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه،^[۷] ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی^[۸] و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل‌الله^[۹] به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح‌های لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی^[۱۰] و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری^[۱۱] توضیح داده شده است.

متن و ترجمه دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه

وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیه‌السلام إِذَا ابْتُلِی أَوْ رَأَی مُبْتَلًی بِفَضِیحَةٍ بِذَنْبٍ

دعای آن حضرت است هنگامی که گرفتار می‌شد یا کسی را به رسوایی گناه دچار می‌دید^[۱۲]

اللَّهُمَّ لَک الْحَمْدُ عَلَی سِتْرِک بَعْدَ عِلْمِک، وَ مُعَافَاتِک بَعْدَ خُبْرِک، فَکلُّنَا قَدِ اقْتَرَفَ الْعَائِبَةَ فَلَمْ تَشْهَرْهُ، وَ ارْتَکبَ الْفَاحِشَةَ فَلَمْ تَفْضَحْهُ، وَ تَسَتَّرَ بِالْمَسَاوِئِ فَلَمْ تَدْلُلْ عَلَیهِ.

خدایا! تو را سپاس بر پرده‌پوشی‌ات بعد از آگاهی‌ات و بر قدرتت پس از دانستنت. همهٔ ما مرتکب گناهان و معاصی شدیم و تو احدی از ما را بین مردم به گناه مشهور نکردی؛ و به کارهای زشت و ناپسند آلوده شدیم و تو یک نفر از ما را در برابر بندگانت رسوا نساختی. هر یک از ما خود را به پردهٔ زشتی و گناه پوشاند و تو احدی را بر زشتی‌ها و گناهانش راهنمایی نکردی.

کمْ نَهْی لَک قَدْ أَتَینَاهُ، وَ أَمْرٍ قَدْ وَقَفْتَنَا عَلَیهِ فَتَعَدَّینَاهُ، وَ سَیئَةٍ اکتَسَبْنَاهَا، وَ خَطِیئَةٍ ارْتَکبْنَاهَا، کنْتَ الْمُطَّلِعَ عَلَیهَا دُونَ النَّاظِرِینَ، وَ الْقَادِرَ عَلَی إِعْلَانِهَا فَوْقَ الْقَادِرِینَ، کانَتْ عَافِیتُک لَنَا حِجَاباً دُونَ أَبْصَارِهِمْ، وَ رَدْماً دُونَ أَسْمَاعِهِمْ

چه بسیار نهی تو را به جا آوردیم و چه بسیار دستور تو را که گفتی نسبت به آن قیام کنیم و آن را انجام دهیم، ما از آن تجاوز کردیم؛ و چه بسیار زشتی‌هایی که به دست آوردیم و خطاهایی که مرتکب شدیم، در حالی که تو بر آن‌ها آگاه بودی نه بینندگان دیگر؛ و تو بر افشایش قدرت داشتی؛ قدرتی فوق همهٔ قدرتمندان؛ ولی عفو و چشم‌پوشی و نیرومندی‌ات برای ما در برابر دیده بینندگان پرده‌ای و در مقابل گوششان سدّی بود.

فَاجْعَلْ مَا سَتَرْتَ مِنَ الْعَوْرَةِ، وَ أَخْفَیتَ مِنَ الدَّخِیلَةِ، وَاعِظاً لَنَا، وَ زَاجِراً عَنْ سُوءِ الْخُلُقِ، وَ اقْتِرَافِ الْخَطِیئَةِ، وَ سَعْیاً إِلَی التَّوْبَةِ الْمَاحِیةِ، وَ الطَّرِیقِ الْمَحْمُودَةِ

پس آنچه از زشتی‌ها بر ما پوشاندی و آنچه از علل فساد و تباهی از ما پنهان کردی، برای ما پند دهنده و بازدارندهٔ از بدخویی و نگاه‌دارندهٔ ارتکاب معصیت و سبب کوشش به سوی توبهٔ نابودکنندهٔ گناه و راه پسندیده، قرار ده.

وَ قَرِّبِ الْوَقْتَ فِیهِ، وَ لَا تَسُمْنَا الْغَفْلَةَ عَنْک، إِنَّا إِلَیک رَاغِبُونَ، وَ مِنَ الذُّنُوبِ تَائِبُونَ.

و زمان قرار گرفتن در تمام این امور مثبت را نزدیک گردان و داغ غفلت از خود را به پیشانی ما نزن که ما به سوی تو مشتاقیم و از گناهان تائبیم.

پانویس

↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه السجادیه، ۱۴۲۸ق، ص۴۲۵.
↑ ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۳.
↑ ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۱–۱۷۹؛ شرح فرازهای دعای سی و چهارم از سایت عرفان.
↑ ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۱–۱۷۹.
↑ فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۸۱–۸۳.
↑ مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۵، ص۱۵۸–۱۷۳.
↑ مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۴۲۵–۴۲۶.
↑ دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۴۴۹–۴۵۲.
↑ فضل‌الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۰۳–۲۰۸.
↑ فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۷۲.
↑ جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۸۲–۱۸۳.
↑ ترجمه از شیخ حسین انصاریان.

منابع

جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.

پیوند به بیرون

متن و صوت دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه

[1] مغنیه، فی ظلال الصحیفه السجادیه، ۱۴۲۸ق، ص۴۲۵.

[2] ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۳.

[3] ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۱–۱۷۹؛ شرح فرازهای دعای سی و چهارم از سایت عرفان.

[4] ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۱–۱۷۹.

[5] فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۸۱–۸۳.

[6] مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۵، ص۱۵۸–۱۷۳.

[7] مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۴۲۵–۴۲۶.

[8] دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۴۴۹–۴۵۲.

[9] فضل‌الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۰۳–۲۰۸.

[10] فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۷۲.

[11] جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۸۲–۱۸۳.

[12] ترجمه از شیخ حسین انصاریان.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]