ثَوْبان بن بُجدُد، برده‌ای بود که پیامبر(ص) او را خرید و آزاد کرد. ثَوْبان پس از آزادی، تصمیم گرفت پیش پیامبر(ص) بماند. او از صحابه بود و ۱۲۸ حدیث از رسول خدا (ص) روایت کرده است. برخی او را اهل سِراة و برخی اهل حِمیَر، دانستهاند. کنیه ابوعبدالله است.
| مشخصات فردی | |
|---|---|
| کنیه | ابوعبدالله |
| زادگاه | سِراة یا حِمیَر |
| محل زندگی | مدینه • شام • رَمْلَه • مصر • حِمْص |
| درگذشت | سال ۴۴ یا ۵۴ قمری، حمص |
| مشخصات دینی | |
| دیگر فعالیت‌ها | نقل ۱۲۸ روایت از پیامبر(ص) |
معرفی
ثَوْبان بن بُجدُد با کنیه ابوعبداللّه،[۱] ابوعبدالکریم[۲] و یا ابوعبدالرّحمان[۳] بود. برخی او را اهل سِراة بین مکه و یمن[۴] و برخی اهل حِمیَر دانستهاند.[۵] نام پدرش را بُجْدُد و نیز جَحْدَر ثبت کرده‌اند.[۶] اما زرکلی نام پدرش را یجدد[۷] و سمعانی نجدد ذکر کرده‌اند.[۸]
ثوبان، غلامی بود که پیامبر اکرم(ص) او را خرید، آزاد کرد و در بازگشت به دیار و ماندن مختار کرد. او نزد پیامبر (ص) ماند و تا هنگام رحلت حضرت، پیوسته در رکاب ایشان بود.[۹]
ثوبان، پس از رحلت پیامبر(ص) به شام رفت. مدتی در رَمْلَه و مصر به سر برد و سرانجام در حِمْص اقامت گزید. او در سال ۴۴ قمری و به نقلی در سال ۵۴ قمری، در زمان حکومت معاویه، در همان شهر درگذشت.[۱۰]
راویان روایات ثوبان
ثوبان از پیامبر (ص) ۱۲۸ حدیث نقل کرده [۱۱] و جماعتی از تابعین، مانند شدّاد بن أوس انصاری، جُبَیْر بن نُفَیْر حَضْرَمی، ابوادریس خَولانی، ابوسلام أسود حبشی و ابواسماء رَحْبی، از او روایت کرده‌اند.[۱۲]
بخاری و مسلم[۱۳] و دیگر مشایخ بزرگِ حدیث نیز در نوشته‌های خود، احادیثی از وی نقل کرده‌اند.[۱۴] ابونُعَیم اصفهانی (متوفی ۴۳۰) او را از عارفان اهل بصیرت دانسته است.[۱۵]
پانویس
- ↑ ابن اثیر جزری، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۹۶.
- ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق،ج۴، ص۲۵۹.
- ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۱۷۰.
- ↑ ابن اثیر جزری، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۹۶.
- ↑ ابن اثیر جزری، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۹۶.
- ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۱۶۶؛ ابن اثیر جزری، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۹۶.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹م، ج۲، ص۱۰۲.
- ↑ سمعانی، الانساب، ۱۳۸۲ق، ج۳، ص۱۵۱.
- ↑ ابن اثیر جزری، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۹۶.
- ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۱۶۹؛ ابن اثیر جزری، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۹۶؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابة، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۵۲۸.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹م، ج۲، ص۱۰۲.
- ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۱، ص۱۶۶؛ ابن اثیر جزری، اسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۹۷.
- ↑ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۶، ص۳۱۹.
- ↑ ابن‌کثیر، السیرة النبویة، ۱۹۶۴م، ج۴، ص۶۲۱.
- ↑ حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، قاهره، ج ۱، ص۱۸۰ـ۱۸۳
منابع
- ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق.
- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
- ابن عساکر، ابوالقاسم علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق.
- سمعانی، أبوسعید عبد الکریم بن محمد، الانساب، تحقیق: عبدالرحمن بن یحیی معلمی یمانی، حیدرآباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیة، چاپ اول، ۱۳۸۲ق.
- ابن کثیر، السیرة النبویة، چاپ مصطفی عبدالواحد، قاهره ۱۳۸۳ـ۱۳۸۶/ ۱۹۶۴ـ۱۹۶۶، چاپ افست بیروت (بی‌تا).
- احمدبن عبداللّه ابونعیم، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، گردآورنده: كمال يوسف حوت، قاهره، دار أم‌القرى، چاپ اول، بی‌تا.
- زرکلی، خیر الدین، الاعلام، بیروت، دارالعلم للملایین، چاپ هشتم، ۱۹۸۹م.
- صنعانی، محمدبن اسماعیل، سُبُل السلام: شرح بلوغ المرام من جمع ادلة الاحکام، چاپ فواز احمد زمرلی و ابراهیم محمد جمل، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۴.
- عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، چاپ صدقی جمیل عطار، بیروت ۱۴۱۵/ ۱۹۹۵.
- مقریزی، تقی الدین، امتاع الاسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق: محمد عبدالحمید نمیسی، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: دانشنامه جهان اسلام