Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۱۱
ویرایش
متکلم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←فرق متکلم و فیلسوف: تمیزکاری
جز (←وظایف متکلم) |
جز (←فرق متکلم و فیلسوف: تمیزکاری) |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
==فرق متکلم و فیلسوف== | ==فرق متکلم و فیلسوف== | ||
بین متکلم و [[فیلسوف]] تفاوت‌هایی بیان شده که برخی از آنها به شرح زیر است: | بین متکلم و [[فیلسوف]] تفاوت‌هایی بیان شده که برخی از آنها به شرح زیر است: | ||
*متکلم خود را موظف و متعهد به دفاع از حریم دین می‌داند؛ در حالی که فیلسوف متعهد به دفاع از دین نیست و هدف او شناخت حقیقت هستی به روشی آزادانه است.<ref>مطهری، آشنایی با علوم اسلامی: بخش فلسفه، ۱۳۸۸ش، ص۱۷۹.</ref> | |||
*متکلم از پیش اعتقاداتی دینی را پذیرفته و سپس درصدد اثبات یا دفاع از آنها برمی‌آید؛<ref>حسن‌زاده آملی، مآثر آثار، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۱۰۱.</ref> ولی فیلسوف درصدد اثبات مطالب از پیش تعیین‌شده نیست.<ref>[https://philosophyar.net/marefat/24-december-2010/ «فرق فیلسوف و حکیم»، سایت برنامه معرفت.]</ref> | |||
*هم متکلم و هم فیلسوف تکیه‌شان بر استدلال‌های عقلی است، با این تفاوت که متکلم به استدلال‌هایی استناد می‌جوید که بر پایه اصولی مانند [[حسن و قبح عقلی]]، [[قاعده لطف]] و [[وجوب اصلح]] است، ولی فیلسوف بدیهیات عقلی چون «محال بودن اجتماع و ارتفاع نقیضین» را پایه استدلال خود قرار می‌دهد.<ref>مطهری، آشنایی با علوم اسلامی: بخش فلسفه، ۱۳۸۸ش، ص۱۷۸-۱۷۹.</ref> | *هم متکلم و هم فیلسوف تکیه‌شان بر استدلال‌های عقلی است، با این تفاوت که متکلم به استدلال‌هایی استناد می‌جوید که بر پایه اصولی مانند [[حسن و قبح عقلی]]، [[قاعده لطف]] و [[وجوب اصلح]] است، ولی فیلسوف بدیهیات عقلی چون «محال بودن اجتماع و ارتفاع نقیضین» را پایه استدلال خود قرار می‌دهد.<ref>مطهری، آشنایی با علوم اسلامی: بخش فلسفه، ۱۳۸۸ش، ص۱۷۸-۱۷۹.</ref> | ||
*متکلم | *متکلم و فیلسوف، هر دو به بحث درباره «موجود بما هو موجود»، اوصاف و عوارض آن می‌پردازند؛ با این تفاوت که متکلم در استدلال‌ها و قیاس‌های خود بایستی از مبادی‌ای استفاده کند که با مسائل اثبات‌شده از راه ظواهر شرع، مطابقت داشته باشد؛ اما فیسلوف از مبادی‌ای که مطابق با قوانین عقلی صرف است، استفاده می‌کند؛ اعم از این که با ظواهر شرع سازگار باشد یا سازگار نباشد و اگر با ظواهر شرع سازگار نباشد، از راه تأویل، آن را با قوانین عقلی سازگار می‌کند.<ref>لاهیجی، شوارق الالهام، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۷۰.</ref> | ||
==متکلمان نص‌گرا و عقل‌گرا== | ==متکلمان نص‌گرا و عقل‌گرا== | ||