پرش به محتوا

متکلم: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۶ مارس ۲۰۲۲
جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (←‏مفهوم‌شناسی: تمیزکاری)
خط ۵: خط ۵:
نص‌گرایی و عقل‌گرایی به عنوان دو رویکرد عمده در [[کلام امامیه|کلام شیعه]] به شمار می‌روند. [[شیخ صدوق]] را از متکلمان نص‌گرا و افرادی چون [[شیخ مفید]]، [[سید مرتضی]] و [[شیخ طوسی]] را از متکلمان عقل‌گرا دانسته‌اند.  
نص‌گرایی و عقل‌گرایی به عنوان دو رویکرد عمده در [[کلام امامیه|کلام شیعه]] به شمار می‌روند. [[شیخ صدوق]] را از متکلمان نص‌گرا و افرادی چون [[شیخ مفید]]، [[سید مرتضی]] و [[شیخ طوسی]] را از متکلمان عقل‌گرا دانسته‌اند.  
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
به عالم علم [[کلام]] متکلم گفته می‌شود.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «متکلم».</ref> علم کلام، علمی است که متکلم به کمک آن می‌تواند با ارائه دلایل و رد شبهات، عقاید دینی را اثبات کند.<ref>ایجی، المواقف فی علم الکلام، عالم الکتب، ص۷.</ref> به عبارت دیگر، کلام،  علمی است که انسان (متکلم) به کمک آن می‌تواند از راه گفتار به یاری و دفاع از آراء و افعال محدود و معینی که صاحب شریعت آنها را به صراحت بیان کرده، بپردازد و هر چه را مخالف آن است، ابطال نماید.<ref>فارابی، احصاء العلوم، ۱۹۹۶م، ص۸۴.</ref>
به عالم [[کلام اسلامی|علم کلام]] متکلم گفته می‌شود.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «متکلم».</ref> علم کلام، علمی است که متکلم به کمک آن می‌تواند با ارائه دلایل و رد شبهات، عقاید دینی را اثبات کند.<ref>ایجی، المواقف فی علم الکلام، عالم الکتب، ص۷.</ref> به عبارت دیگر، کلام،  علمی است که انسان (متکلم) به کمک آن می‌تواند از راه گفتار به یاری و دفاع از آراء و افعال محدود و معینی که صاحب شریعت آنها را به صراحت بیان کرده، بپردازد و هر چه را مخالف آن است، ابطال نماید.<ref>فارابی، احصاء العلوم، ۱۹۹۶م، ص۸۴.</ref>
===وظایف متکلم===
===وظایف متکلم===
استنباط عقاید و آموزه‌های دینی از متون مقدس و دفاع عقلانی از این آموزه‌ها را می‌توان از مهم‌ترین وظایف متکلم بر شمرده‌اند.<ref>برنجکار، روش‌شناسی علم کلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۲.</ref> دفاع از آموزه‌های استنباط شده نیز در قالب فعالیت‌های زیر از سوی متکلم، امکان‌پذیر است:
استنباط عقاید و آموزه‌های دینی از متون مقدس و دفاع از این آموزه‌ها را از مهم‌ترین وظایف متکلم برشمرده‌اند.<ref>برنجکار، روش‌شناسی علم کلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۲.</ref> دفاع از آموزه‌های استنباط شده در قالب فعالیت‌های زیر از سوی متکلم امکان‌پذیر است:
*نظام‌مند کردن متون مقدس دین خود و بررسی و بیان مراد آن در جهت استنباط آموزه‌ها و عقاید دینی؛<ref>[http://pebr.faslnameh.org/content/20/سخنرانی-مصطفی-ملکیان-در-رونمایی-از-کتاب-%C2«ÙÙ„سفه-اندیشه-دینی%C2» «سخنرانی مصطفی ملکیان در رونمایی از کتاب «فلسفه اندیشه دینی»»، سایت فصلنامه نقد کتاب: فلسفه و اخلاق.]</ref>
*نظام‌مند کردن متون و نصوص دینی و بیان مراد آن متون در جهت استنباط آموزه‌ها و عقاید دینی؛<ref>[http://pebr.faslnameh.org/content/20/سخنرانی-مصطفی-ملکیان-در-رونمایی-از-کتاب-%C2«ÙÙ„سفه-اندیشه-دینی%C2» «سخنرانی مصطفی ملکیان در رونمایی از کتاب «فلسفه اندیشه دینی»»، سایت فصلنامه نقد کتاب: فلسفه و اخلاق.]</ref>
*تبیین و توضیح آموزه‌های استنباط شده و تحلیل مبانی و لوازم آن در صورت نیاز؛<ref>برنجکار، روش‌شناسی علم کلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۲-۲۳.</ref>
*تبیین و توضیح آموزه‌های استنباط شده و تحلیل مبانی و لوازم آن در صورت نیاز؛<ref>برنجکار، روش‌شناسی علم کلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۲-۲۳.</ref>
*تنظیم، دسته‌بندی و اثبات آنها؛<ref>برنجکار، روش‌شناسی علم کلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۲-۲۳.</ref>
*تنظیم، دسته‌بندی و اثبات آنها؛<ref>برنجکار، روش‌شناسی علم کلام، ۱۳۹۱ش، ص۲۲-۲۳.</ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۱۱

ویرایش