خریت بن راشد ناجی: تفاوت میان نسخهها
imported>A.atashinsadaf جز ←ارتداد |
imported>Lohrasbi |
||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* منبع مقاله: [http:// | * منبع مقاله: [http://rch.ac.ir/article/Details/8545 دانشنامۀ جهان اسلام] | ||
{{صحابه}} | {{صحابه}} | ||
[[رده:صحابه]] | [[رده:صحابه]] |
نسخهٔ ۱۱ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۰۳
مشخصات فردی | |
---|---|
نام کامل | خِرّیت بن راشد ناجی |
مشخصات دینی | |
حضور در جنگها | جنگهای رِدّه |
دیگر فعالیتها | مخالفت با امام علی (ع) |
خِرّیت بن راشد ناجی، از صحابه و از خوارج بود. وی در جنگهای رِدّه در ایام خلافت ابوبکر، حضوری مؤثر داشت و حتی در دوره عثمان نیز، به امارت منطقهای در فارس رسید. وی در جنگ جمل جانب طلحه و زبیر را گرفت. پس از جنگ صفّین، علم مخالفت با امام علی (ع) را برافراشت و به آیین مسیحیت بازگشت و پس از چندبار درگیری با فرستادۀ امام (ع)، کشته شد.
نسب
در منابع مطالب اندکی در شرح حال او آمده و نام او گاه به حارث بن راشد[۱] و حریث بن اسد[۲] نیز تصحیف شده است. به نوشته مسعودی[۳] بنوناجیه ادعا داشتند که از فرزندان سامة بن لُؤَی بن غالباند، اما مسعودی[۴] در صحت این ادعا تردید کرده است.[۵]
زمان پیامبر (ص) و خلفاء
به نظر سیف بن عمر تمیمی در کتاب الفتوح، خرّیت به همراه گروهی از بنوسامه، در منطقهای میان مکه و مدینه با پیامبر (ص) دیدار کرد.[۶] در جنگهای رِدّه در ایام خلافت ابوبکر، مسلمانان به یاری خرّیت که رهبری بنوناجیه را برعهده داشت، بر لقیط بن مالک ازدی، حاکم شورشی عمان، پیروز شدند.[۷] به نوشته سیف بن عمر، خرّیت در دوره عثمان نیز به فرمان عبداللّه بن عامربن کریز به امارت منطقهای در فارس رسید.[۸]
زمان امام علی (ع)
جنگ جمل
مفصّلترین گزارش از زندگی خرّیت بن راشد، درباره شورش او در ایام خلافت حضرت علی (ع) است. وی در جنگ جمل جانب طلحه و زبیر را گرفت[۹] بنوناجیه پس از جنگ جمل بر موضع خود پایدار ماندند و قصد نبرد با حضرت علی (ع) را داشتند. در باب موضع خرّیت در این هنگام، در منابع سخنی نیامده است. گزارش ثقفی از این واقعه[۱۰] حاکی از مسیحی بودن بنوناجیه است.
پس از صفین
خرّیت به همراه 30 نفر از اصحاب خود پس از جنگ صفّین نزد امام علی (ع) رفت و پس از اعلام مخالفت خود با آن حضرت، تصمیم به جدا شدن از ایشان گرفت. امام ضمن یادآوری عهد خرّیت در بیعت با خود، او را از این کار برحذر داشت.[۱۱]
ارتداد
به گفته مسعودی[۱۲] خرّیت بن راشد پس از شکستن بیعت خود با امام علی (ع) به همراه 300 نفر به دین مسیحیت بازگشت و همان شب از سپاه امام جدا شد. حضرت برای سرکوب شورش او، زیاد بن خَصَفه را همراه گروهی به تعقیب خرّیت فرستاد.
خرّیت و یارانش به دهکده نِفَّر در اطراف کوفه رفتند و زادان بن فرح را که از هواداران حضرت و احتمالا والی آنجا بود، به قتل رساندند. زیاد در منطقه مذّار (بین واسط و بصره)، با خرّیت درگیر شد. خرّیت شکست خورد و با 200 نفر از هوادارانش که تازه از کوفه به او پیوسته بودند، به اهواز گریخت. با بالاگرفتن خطر خرّیت و شورش برخی از بنوناجیه، حضرت علی(ع) سپاهی را به فرماندهی مَعْقِل بن قیس ریاحی برای سرکوب او فرستاد.
خرّیت پس از شکست از معقل، نزد قبیله عبدالقیس رفت و توانست آنها را به شورش بر حضرت وادارد. اما در پی اعلان امان معقل، شماری از هواداری خرّیت دست کشیدند و گروه کثیری از هوادارانش او را ترک کردند. سرانجام، نعمان بن صهبان در نبردی خرّیت را به قتل رساند.[۱۳]
پانویس
- ↑ رجوع کنید به ابن حجر عسقلانی، ج۱، ص۶۶۷.
- ↑ نجاشی، ص۳۲۰.
- ↑ مسعودی، ج۳، ص۱۵۹.
- ↑ مسعودی، ج۳، ص۱۵۹.
- ↑ نیز رجوع کنید به ابن عبدالبرّ، قسم ۲، ص۴۵۹.
- ↑ به نقل ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۵۸ـ۴۵۹؛ ابن حجر عسقلانی، ج۲، ص۲۳۵.
- ↑ رجوع کنید به ابن حجرعسقلانی، ج۲، ص۲۳۵، ج۳، ص۳۷۵.
- ↑ رجوع کنید به ابن عبدالبرّ، قسم ۲، ص۴۵۹؛ ابن حجر عسقلانی، ج۲، ص۲۳۵.
- ↑ طبری، ج۴، ص۵۰۵؛ ابن عبدالبرّ، ابن عبدالبرّ، قسم ۲، ص۴۵۹؛ قس بلاذری، ج۲، ص۲۹۶.
- ↑ ثقفی، ج۱، ص۳۳۰ـ۳۳۱.
- ↑ ثقفی، ج۱، ص۳۳۲ـ۳۳۳؛ قس طبری، ج۵، ص۱۱۳ـ ۱۳۲ که تعداد همراهان خرّیت را سیصد تن نوشته است.
- ↑ مسعودی، ج۳، ص۱۵۹ـ۱۶۰.
- ↑ ثقفی، ج۱، ص۳۳۴ـ۳۶۱؛ نیز رجوع کنید به ابن حجر عسقلانی، همانجا.
منابع
- ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابة، چاپ عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، ۱۴۱۵ق/ ۱۹۹۵م.
- ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، قاهره، ۱۳۸۰ق/ ۱۹۶۰م.
- احمدبن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق، ۱۹۹۶ـ۲۰۰۰م.
- ابراهیم بن محمد ثقفی، الغارات، چاپ جلال الدین محدث ارموی، تهران، ۱۳۵۵ش.
- طبری، تاریخ (بیروت).
- مسعودی، مروج (بیروت).
- احمدبن علی نجاشی، فهرست اسماءمصنّفی الشیعة المشتهر برجال النجاشی، چاپ موسی شبیری زنجانی، قم، ۱۴۰۷ق.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: دانشنامۀ جهان اسلام