پرش به محتوا

خریت بن راشد ناجی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
imported>A.atashinsadaf
imported>Lohrasbi
خط ۶۰: خط ۶۰:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله: [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=7022 دانشنامۀ جهان اسلام]
* منبع مقاله: [http://rch.ac.ir/article/Details/8545 دانشنامۀ جهان اسلام]


{{صحابه}}
{{صحابه}}


[[رده:صحابه]]
[[رده:صحابه]]

نسخهٔ ‏۱۱ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۰۳

خریت بن راشد ناجی
مشخصات فردی
نام کاملخِرّیت بن راشد ناجی
مشخصات دینی
حضور در جنگ‌هاجنگ‌های رِدّه
دیگر فعالیت‌هامخالفت با امام علی (ع)


خِرّیت بن راشد ناجی، از صحابه و از خوارج بود. وی در جنگ‌های رِدّه در ایام خلافت ابوبکر، حضوری مؤثر داشت و حتی در دوره عثمان نیز، به امارت منطقه‌ای در فارس رسید. وی در جنگ جمل جانب طلحه و زبیر را گرفت. پس از جنگ صفّین، علم مخالفت با امام علی (ع) را برافراشت و به آیین مسیحیت بازگشت و پس از چندبار درگیری با فرستادۀ امام (ع)، کشته شد.

نسب

در منابع مطالب اندکی در شرح حال او آمده و نام او‌ گاه به حارث بن راشد[۱] و حریث بن اسد[۲] نیز تصحیف شده است. به نوشته مسعودی[۳] بنوناجیه ادعا داشتند که از فرزندان سامة بن لُؤَی بن غالب‌اند، اما مسعودی[۴] در صحت این ادعا تردید کرده است.[۵]

زمان پیامبر (ص) و خلفاء

به نظر سیف بن عمر تمیمی در کتاب الفتوح، خرّیت به همراه گروهی از بنوسامه، در منطقه‌ای میان مکه و مدینه با پیامبر (ص) دیدار کرد.[۶] در جنگ‌های رِدّه در ایام خلافت ابوبکر، مسلمانان به یاری خرّیت که رهبری بنوناجیه را برعهده داشت، بر لقیط بن مالک ازدی، حاکم شورشی عمان، پیروز شدند.[۷] به نوشته سیف بن عمر، خرّیت در دوره عثمان نیز به فرمان عبداللّه بن عامربن کریز به امارت منطقه‌ای در فارس رسید.[۸]

زمان امام علی (ع)

جنگ جمل

مفصّل‌ترین گزارش از زندگی خرّیت بن راشد، درباره شورش او در ایام خلافت حضرت علی (ع) است. وی در جنگ جمل جانب طلحه و زبیر را گرفت[۹] بنوناجیه پس از جنگ جمل بر موضع خود پایدار ماندند و قصد نبرد با حضرت علی (ع) را داشتند. در باب موضع خرّیت در این هنگام، در منابع سخنی نیامده است. گزارش ثقفی از این واقعه[۱۰] حاکی از مسیحی بودن بنوناجیه است.

پس از صفین

خرّیت به همراه 30 نفر از اصحاب خود پس از جنگ صفّین نزد امام علی (ع) رفت و پس از اعلام مخالفت خود با آن حضرت، تصمیم به جدا شدن از ایشان گرفت. امام ضمن یادآوری عهد خرّیت در بیعت با خود، او را از این کار برحذر داشت.[۱۱]

ارتداد

به گفته مسعودی[۱۲] خرّیت بن راشد پس از شکستن بیعت خود با امام علی (ع) به همراه 300 نفر به دین مسیحیت بازگشت و همان شب از سپاه امام جدا شد. حضرت برای سرکوب شورش او، زیاد بن خَصَفه را همراه گروهی به تعقیب خرّیت فرستاد.

خرّیت و یارانش به دهکده نِفَّر در اطراف کوفه رفتند و زادان بن فرح را که از هواداران حضرت و احتمالا والی آنجا بود، به قتل رساندند. زیاد در منطقه مذّار (بین واسط و بصره)، با خرّیت درگیر شد. خرّیت شکست خورد و با 200 نفر از هوادارانش که تازه از کوفه به او پیوسته بودند، به اهواز گریخت. با بالاگرفتن خطر خرّیت و شورش برخی از بنوناجیه، حضرت علی(ع) سپاهی را به فرماندهی مَعْقِل بن قیس ریاحی برای سرکوب او فرستاد.

خرّیت پس از شکست از معقل، نزد قبیله عبدالقیس رفت و توانست آنها را به شورش بر حضرت وادارد. اما در پی اعلان امان معقل، شماری از هواداری خرّیت دست کشیدند و گروه کثیری از هوادارانش او را ترک کردند. سرانجام، نعمان بن صهبان در نبردی خرّیت را به قتل رساند.[۱۳]

پانویس

  1. رجوع کنید به ابن حجر عسقلانی، ج۱، ص۶۶۷.
  2. نجاشی، ص۳۲۰.
  3. مسعودی، ج۳، ص۱۵۹.
  4. مسعودی، ج۳، ص۱۵۹.
  5. نیز رجوع کنید به ابن عبدالبرّ، قسم ۲، ص۴۵۹.
  6. به نقل ابن عبدالبرّ، ج۲، ص۴۵۸ـ۴۵۹؛ ابن حجر عسقلانی، ج۲، ص۲۳۵.
  7. رجوع کنید به ابن حجرعسقلانی، ج۲، ص۲۳۵، ج۳، ص۳۷۵.
  8. رجوع کنید به ابن عبدالبرّ، قسم ۲، ص۴۵۹؛ ابن حجر عسقلانی، ج۲، ص۲۳۵.
  9. طبری، ج۴، ص۵۰۵؛ ابن عبدالبرّ، ابن عبدالبرّ، قسم ۲، ص۴۵۹؛ قس بلاذری، ج۲، ص۲۹۶.
  10. ثقفی، ج۱، ص۳۳۰ـ۳۳۱.
  11. ثقفی، ج۱، ص۳۳۲ـ۳۳۳؛ قس طبری، ج۵، ص۱۱۳ـ ۱۳۲ که تعداد همراهان خرّیت را سیصد تن نوشته است.
  12. مسعودی، ج۳، ص۱۵۹ـ۱۶۰.
  13. ثقفی، ج۱، ص۳۳۴ـ۳۶۱؛ نیز رجوع کنید به ابن حجر عسقلانی، همانجا.

منابع

  • ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابة، چاپ عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، ۱۴۱۵ق/ ۱۹۹۵م.
  • ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، قاهره، ۱۳۸۰ق/ ۱۹۶۰م.
  • احمدبن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، چاپ محمود فردوس عظم، دمشق، ۱۹۹۶ـ۲۰۰۰م.
  • ابراهیم بن محمد ثقفی، الغارات، چاپ جلال الدین محدث ارموی، تهران، ۱۳۵۵ش.
  • طبری، تاریخ (بیروت).
  • مسعودی، مروج (بیروت).
  • احمدبن علی نجاشی، فهرست اسماءمصنّفی الشیعة المشتهر برجال النجاشی، چاپ موسی شبیری زنجانی، قم، ۱۴۰۷ق.

پیوند به بیرون