ابوالعاص بن ربیع: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس|2}} | |||
==مآخذ== | ==مآخذ== | ||
*ابن اثیر، علی بن محمد، سد الغاب‍ـه، قاهره، 1285ق. | *ابن اثیر، علی بن محمد، سد الغاب‍ـه، قاهره، 1285ق. | ||
نسخهٔ ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۸:۱۵
اَبوالْعاص بن ربیع بن عبدالعزّی بن عبد شمس (درگذشت ذیحجه 12/ فوریه 634)، داماد پیامبر (ص) و خواهرزاده خدیجه کبری، که در جنگ بدر به اسارت مسلمانان در آمد و حدود سال 6هجری اسلام آورد.
نام
درباره نام او در منابع اختلاف است. عده ای او را قاسم یا مقسّم[۱] و بعضی هشیم یا مهشم (یا مُهَشِّم) گفته اند، اما بیشتر او را لَقیط نامیده اند.[۲]
ابوالعاص اسیر مسلمانان
ابوالعاص پیش از بعثت پیامبر (ص)، با زینب دختر بزرگ آن حضرت ازدواج كرد. پس از بعثت، با آنكه خدیجه و دخترانش ایمان آوردند، ابوالعاص همچنان در شرک باقی ماند.[۳] وی كه بازرگانی ثروتمند و امین و از جمله مشاهیر مكه بود[۴]، در جنگ بدر در صف مشركان حضور داشت و به اسارت مسلمانان درآمد.[۵]
هنگامی كه مردم مكه برای آزادی اسیران، به تأدیه فدیه پرداختند، زینب هم فدیه ای برای ابوالعاص به مدینه فرستاد كه ضمن آن گردن بندی از آن خدیجه بود و گفته اند كه چون چشم پیامبر (ص) بر آن افتاد، متاثر شد و پس از كسب موافقت مسلمانان، ابوالعاص را آزاد ساخت و اموال زینب را نیز پس فرستاد و از ابوالعاص پیمان گرفت كه زینب را آزاد گذارد.[۶] او نیز پس از بازگشت به مكه، زینب را همراه با یاران پیامبر (ص) به مدینه فرستاد.[۷]
اسلام ابوالعاص
ابوالعاص در مكه به كار خود مشغول بود تا اینكه در جمادی الاول سال 6 ق همراه با كاروانی از مردان و اموال مردم قریش برای تجارت راهی شام شد.[۸] این كاروان در برابر حمله مسلمانان به فرماندهی زید بن حارثه تاب مقاومت نیاورد؛ برخی گریختند وبرخی دیگر گرفتار شدند و اموالشان به دست مسلمانان افتاد. ابوالعاص نیز گریخت و شبانه خود را به مدینه رسانید و به خانه زینب رفت و به او پناهنده شد. زینب او را پناه داد و آن واقعه را در مسجد در حضور مسلمانان به اطلاع پیامبر (ص) رساند. پیامبر(ص) نیز پناهندگی او را پذیرفت و هنگامی كه به درخواست زینب دستور داد اموال كاروان را به مشركان باز گردانند، ابوالعاص نیز همراه با اموال به مكه بازگشت و ضمن بازگرداندن اموال به مردم گفت كه به اسلام گرویده است.
ازدواج مجدد با زینب
ابوالعاص پس از چندی به مدینه بازگشت و پیامبر (ص) در محرم سال 7 ق زینب را با همان عقد زناشویی پیشین نزد او فرستاد.[۹] بعضی گفته اند كه زینب با مهر و نكاح جدید به زوجیت ابوالعاص درآمد. [۱۰]
زینب برای ابوالعاص پسری به نام «علی» و دختری به نام «امامه» به دنیا آورد. امامه بعدها به ازدواج علی(ع) درآمد.[۱۱]
پانویس
- ↑ ابن قتیبه، ص141
- ↑ بلاذری، ج1، ص397؛ ابن اثیر، ج5، ص237؛ ابن حجر، ج4، ص121.
- ↑ ابن سعد، ج8، ص30-31
- ↑ ابن هشام، ج2، ص306
- ↑ واقدی، ج1، ص139؛ ابن هشام، ج2، ص306
- ↑ ابن هشام ، ج2، ص307، 308؛ واقدی، ج1، ص130ـ131؛ بلاذری، ج1، ص397
- ↑ نك: ابن هشام، ج2، ص308ـ310.
- ↑ بلاذری، ج1، ص377، 398
- ↑ واقدی، ج2، ص553 ـ 554؛ ابن هشام، ج2، ص312 ـ 314؛ ابن سعد، ج8، ص33
- ↑ نك : ابن حجر، ج4، ص122
- ↑ ابن سعد، ج8، ص31
مآخذ
- ابن اثیر، علی بن محمد، سد الغاب‍ـه، قاهره، 1285ق.
- ابن حجر عسقلانی، احمدبن علی، الاصابــه فی تمییز الصحاب‍ـه، قاهره، 1328ق.
- ابن سعد، محمد، طبقات الكبری، بیروت، دار صادر.
- ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، المعارف، به كوشش ثروت عكاشه، قاهره، 1969م.
- ابن هشام، عبدالملك، السیره النبوی‍ـه، به كوشش مصطفی سقا و دیگران، قاهره، 1375ق/ 1955م.
- بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، به كوشش محمد حمیدالله، قاهره، 1959م.
- واقدی، محمدبن عمر، المغازی، به كوشش مارسدن جونز، لندن، 1966م.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله با تلخیص: دايرة المعارف بزرگ اسلامی