سکرات موت: تفاوت میان نسخه‌ها
P.motahari (بحث | مشارکت‌ها) |
P.motahari (بحث | مشارکت‌ها) |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==چگونگی سکرات == | ==چگونگی سکرات == | ||
برپایه حدیثی که شیخ صدوق از امام علی(ع) نقل کرده، شدیدترین لحظات زندگی انسان سه لحظه است: لحظه‌ای که با مرگ مواجه می‌شود، لحظه‌ای که از قبر برمی‌خیزد و لحظه‌ای با خدا روبه‌رو می‌شود.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۱۱۹.</ref> مکارم شیرازی، با استناد به آی ۱۹ سوره ق که در آن از سکرات مرگ سخن آمده می‌گوید مرگ با سختی‌ها و وحشت گیج‌کننده‌ای همراه است.<ref>مکارم شیرازی، پیام قران، ج۵، ص۴۳۱.</ref> به‌گفته او، براساس روایات، حتی انبیا و اولای خدا نیز از مشکلات و سختی‌های سکرات موت بی‌امان نبوده‌اند.<ref>مکارم شیرازی، پیام قران، ج۵، ص۴۳۲.</ref> | |||
== راه‌های کاهش سکرات == | == راه‌های کاهش سکرات == | ||
نسخهٔ ۱۹ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۷
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب در تاریخ ۲۷ آذر ۱۴۰۲ توسط کاربر:P.motahari برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شده است. اگر بیش از پنج روز از آخرین ویرایش مقاله میگذرد میتوانید برچسب را بردارید. در غیر این صورت، شکیبایی کرده و تغییری در مقاله ایجاد نکنید. |
| مرگ | |
|---|---|
| احتضار • عزرائیل • غسل میت • کفن • نماز میت • تدفین • شهادت | |
| برزخ | |
| شب اول قبر • سؤال قبر • نکیر و منکر • حیات برزخی • بدن برزخی | |
| قیامت | |
| اسرافیل • معاد جسمانی • نفخ صور • نامه اعمال • صراط • صحرای محشر • اصحاب یمین • اصحاب شمال | |
| بهشت | |
| درهای بهشت • حور العین • غلمان • رضوان • نعمت‌های بهشت | |
| جهنم | |
| درهای جهنم • درکات جهنم • زقوم • اسفل سافلین • هاویه • جحیم • غساق | |
| مفاهیم وابسته | |
| شفاعت • تجسم اعمال • رقیب و عتید • تناسخ • رجعت • روح • باقیات صالحات | |
سَكَرات موت، یا سکرات مرگ، حالت‌های حیرت‌زا و سختی‌های فراوانی است که هنگام مرگ بر انسان وارد می‌شود. متون روایی از شدت و دشواری سکرات موت حکایت دارند، هرچند سکرات مرگ برای مؤمنان آسان‌تر از کافران است. بر اساس روایات، نیکی به پدر و مادر، صله رحم، وابسته نبودن به دنیا و شهوات، انفاق، و خواندن سوره یاسین و صافات از دشواری آن کم می‌کند.
مفهوم‌شناسی
«سَکَرات موت» را حالت‌هایی شبیه به مستی و بی‌هوشی تعریف می‌کنند که هنگام مرگ و قبض روح، به صورت اضطراب و دگرگونی شدید در انسان نمایان می‌شود و او را در حیرت و ناآرامی شدید فرومی‌برد.[۱] «سَکَرات» جمع «سَکْرَه» است که مستی و سختی و سرگردانی معنا می‌دهد.[۲] واژه «موت» هم به معنای مرگ است.[۳]
در آیات و روایات
در قرآن، در آیه ۱۹ سوره قاف تعبیر «سَکرَةُالمَوت» به کار رفته و آمده است: «وَ جاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِیدُ؛ و سرانجام سکرات مرگ، به‌حق، فرامی‌رسد. این همان چیزی است که تو از آن می‌گریختی.»
در روایات هم عبارت «سَکْرَةُالمَوت»[۴] و «سَکَرات‌المَوت»[۵] به کار رفته است. در بحارالانوار بخشی به موضوع سکرات موت اختصاص یافته و ۵۲ حدیث در ان آمده است.[۶] در تهذیب‌الاحکام نوشته شیخ طوسی، دعایی از امام صادق روایت شده که در بخشی از آن آمده است: «خدایا، در سکرات موت یاری‌ام کن.»[۷]
چگونگی سکرات
برپایه حدیثی که شیخ صدوق از امام علی(ع) نقل کرده، شدیدترین لحظات زندگی انسان سه لحظه است: لحظه‌ای که با مرگ مواجه می‌شود، لحظه‌ای که از قبر برمی‌خیزد و لحظه‌ای با خدا روبه‌رو می‌شود.[۸] مکارم شیرازی، با استناد به آی ۱۹ سوره ق که در آن از سکرات مرگ سخن آمده می‌گوید مرگ با سختی‌ها و وحشت گیج‌کننده‌ای همراه است.[۹] به‌گفته او، براساس روایات، حتی انبیا و اولای خدا نیز از مشکلات و سختی‌های سکرات موت بی‌امان نبوده‌اند.[۱۰]
راه‌های کاهش سکرات
بر اساس روایات، وابسته نبودن به دنیا و شهوات، انفاق مال و دوری از گناه از سختی‌های سکرات مرگ می‌کاهد.[۱۱] امام صادق(ع)، در حدیثی، صله رحم و نیکی به پدر و مادر را باعث آسان شدن سکرات مرگ دانستند، همچنین فرمودند هر کس یک روز از آخر ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند او را از شدت سکرات مرگ، حفظ می‌کند.[۱۲] در کتاب جامع السعادات، سکرات مرگ و عذاب قبر کسی که مادرش از او ناراضی باشد شدیدتر دانسته شده است.[۱۳] در روایات، انتقال محتضر به مکانی که نماز می‌گزارده،[۱۴] همچنین خواندن سوره صافات و یاسین نیز برای رفع سکرات مرگ توصیه شده است.[۱۵]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۲۵۴.
- ↑ لغتنامه دهخدا، ذیل واژه «سکرة».
- ↑ دهخدا، لغتنامه دهخدا، ذیل واژه «موت».
- ↑ کفعمی، البلد الامین، ۱۴۱۸ق، ص۱۰۵؛ شیخ طوسی، مصباح‌المتهجد، ۱۴۱۱، ج۲، ص۴۴۳.
- ↑ شیخ طوسی، تهذیب‌الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۹۳.
- ↑ نگاه کنید به مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۱۴۵-۱۷۳.
- ↑ شیخ طوسی، تهذیب‌الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۹۳.
- ↑ شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۱۱۹.
- ↑ مکارم شیرازی، پیام قران، ج۵، ص۴۳۱.
- ↑ مکارم شیرازی، پیام قران، ج۵، ص۴۳۲.
- ↑ فرهنگ شیعه، جمعی از نویسندگان، ج۱، ص۴۱۰.
- ↑ ری‌شهری، میزان الحکمة، ۱۳۸۹ش، ج۱۱، ص۱۲۷؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۴، ص۳۳.
- ↑ نراقی، جامع السعادات، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۲۶۳.
- ↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ش، ج۴، ۱۸ ۱۷.
- ↑ محقق کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۵۳.
منابع
- قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
- دهخدا، علی اکبر، فرهنگ لغت، تهران، مؤسسه لغت نامه دهخدا، ۱۳۴۱ش.
- ری‌شهری، میزان الحکمه، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، مؤسسه علمی فرهنگی، ۱۳۸۹ش.
- فرهنگ شیعه، جمعی از نویسندگان، قم، انتشارات زمزم، ۱۳۸۵ش.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳ق.
- محقق کرکی، جامع المقاصد، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ش.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۰ش.
- مبانی اندیشه اسلامی۲، جمعی از نویسندگان، قم، اداره آموزش عقیدتی سیاسی سپاه، ۱۳۸۷ش.
- نجفی، محمد حسن، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام،دار احیاءالثراث العربی، بیروت، ۱۴۰۴ق.
- نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، قم، مؤسسه مطبوعاتی ایرانیان، ۱۳۸۳ش.
- نهج البلاغه، تصحیح و شرح محمد عبده، ترجمه علی اصغر فقیهی، نشر تهران، ۱۳۷۶ش.