سید احمد فهری زنجانی

سید احمد فهری زنجانی

اطلاعات فردی
تاریخ تولد	۱۳۰۱ش (۱۳۴۰ق)
محل زندگی	قم • سوریه • لبنان
تاریخ وفات	۹ تیر ۱۳۸۵ش
محل دفن	حرم امام رضا(ع)
اطلاعات علمی
استادان	سید ابوالقاسم خویی • سید جمال الدین گلپایگانی • امام خمینی • سید علی قاضی
تألیفات	ترجمه لهوف • ترجمه خصال • شرح دعای سحر
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی	نماینده امام خمینی در سوریه و لبنان
اجتماعی	تأسیس حوزه علمیه و بیمارستان امام خمینی و ساخت مصلای زینبیه در دمشق

سید احمد فِهری زنجانی (۱۳۰۱-۱۳۸۵ش) روحانی شیعه و نماینده امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای در سوریه و مترجم تعدادی از آثار امام خمینی است. کتابی به اسم سالار شهیدان، درباره انگیزه قیام امام حسین(ع)، ترجمه فارسی کتاب‌های لهوف، الخصال و مبانی منطقی استقرا نوشته سید محمدباقر صدر از جمله آثار اوست.

فهری زنجانی از شاگردان سید ابوالقاسم خویی در فقه و اصول فقه بود و در جلسات عرفانی سید علی قاضی حضور می‌یافت. وی در دوره حضور خود در سوریه، مصلای زینبیه را در حرم حضرت زینب ساخت و اقداماتی در بازسازی حرم حضرت رقیه انجام داد.

تحصیل در قم و نجف، تبلیغ در کرمانشاه

سید احمد فهری در سال ۱۳۰۱ش (۱۳۴۰ق) در زنجان متولد شد. پدرش از روحانیان و منبری‌های مشهور زنجان بود. دروس مقدماتی حوزوی را در زنجان گذراند و سپس در حوالی سال ۱۳۱۶ش وارد قم شد و در جلسات درسی سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی حضور یافت. در سال ۱۳۲۰ش به نجف رفت و دروس سطح و خارج را از میرزا باقر زنجانی فراگرفت و همچنین در مجلس درس خارج فقه سید ابوالقاسم خویی، سید جمال‌الدین گلپایگانی، عبدالکریم زنجانی و امام خمینی حضور یافت.

سید احمد فهری زنجانی همچنین از آخرین کسانی بود که در جلسات عرفانی سید علی قاضی طباطبایی حضور می‌یافت.

فهری زنجانی در سال ۱۳۳۰ش از عراق به ایران بازگشت و ۱۴ سال در کرمانشاه ساکن شد و در مسجد جامع آن به اقامه نماز جماعت و فعالیت مذهبی پرداخت. وی همچنین کتابخانه‌ای در مسجد جامع کرمانشاه ساخت و تولیت آن را به تولیت حرم امام رضا(ع) واگذار کرد.

تألیف و ترجمه

سید احمد فهری زنجانی در سال ۱۳۴۵ش وارد تهران شد و بسیاری از آثار خود را در طول دوران اقامت در این شهر نگاشت.

• کتاب سالار شهیدان: تحلیل انگیزه امام حسین(ع) در خروج از مدینه و حرکت به سوی کربلا.
• کتاب «دروس فی التفسیر»، برگرفته از درس تفسیر فهری زنجانی، حاوی تفسیر سوره‌های فجر تا ناس قرآن کریم، در دو جلد در لبنان انتشار یافته است؛ جلد اول در سال ۱۴۰۷ق و جلد دوم در سال ۱۴۰۹ق.
• شرح و ترجمه صحیفه سجادیه در سه جلد توسط انتشارات اسوه منتشر شده است.
• شرح دعای سحر: ترجمه کتاب شرح دعاء السحر امام خمینی که در ۲۳۹ صفحه در سال ۱۳۶۶ش انتشار یافته است.
• ترجمه کتاب (الاسس المنطقیه للاستقراء) نوشته سید محمدباقر صدر با عنوان مبانی منطقی استقرا،که در سال ۱۳۵۹ش انتشار یافت.
• ترجمه «رسالة فی الطلب والإرادة» امام خمینی که در ۱۵۸ صفحه در سال ۱۳۶۲ش انتشار یافته است.
• ترجمه کتاب سرّ الصلاة امام خمینی از فارسی به عربی که با عنوان «الآداب المعنویة للصلاة»، در ۵۶۰ صفحه در سال ۱۴۱۲ قمری منتشر شد.
• ترجمه کتاب عرفانی مصباح الهدایة الی الخلافة والولایة امام خمینی به فارسی که در ۲۲۲ صفحه چاپ شده است.
• ترجمه کتاب خصال، اثر شیخ صدوق.
• ترجمه کتاب عبدالله بن سبأ، نوشته سید مرتضی عسکری.
• ترجمه اللهوف علی قتلی الطفوف نوشته سید ابن طاووس با عنوان «آهی سوزان بر مزار شهیدان».

مسئولیت‌ها و اقدامات

سید احمد فهری زنجانی از سال ۱۳۶۱ش به عنوان نماینده امام خمینی در سوریه و لبنان برای ساماندهی امور مذهبی و زیارتی منصوب شد. وی همچنین بر اساس حکم امام خمینی، اجازه یافت وجوهات شرعی را در امور مرتبط صرف کند. فهری زنجانی پس از درگذشت امام خمینی، از سوی آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران به عنوان نماینده ولی فقیه در سوریه منصوب شد و تا سال ۱۳۸۵ش در این سمت باقی ماند.

وی علاوه بر تأسیس حوزه علمیه امام خمینی در دمشق و تدریس در آن، اقداماتی در راستای بازسازی و نوسازی حرم حضرت رقیه انجام داد و همچنین بیمارستان امام خمینی را در دمشق تأسیس کرد.

فهری زنجانی مصلای زینبیه را در شرق صحن حرم حضرت زینب(س) ساخت که مراسم نماز جماعت، دعای کمیل و نماز جمعه در آن برقرار می‌شد.

درگذشت و پیام تسلیت

سید احمد فهری زنجانی در ۹ تیر ۱۳۸۵ش به‌دلیل عارضه قلبی درگذشت و پس از تشییع در حرم امام رضا(ع) در مشهد، در کنار مزار شیخ بهایی در رواق دارالزهد دفن شد. محمدتقی بهجت، از مراجع تقلید شیعه، بر پیکر وی نماز خواند.

سید علی حسینی خامنه‌ای از مراجع تقلید شیعه و رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیام تسلیتی او را «عالم خدمتگزار و فقیه اخلاقی و سالک» خواند و به آثار علمی و عرفانی و همچنین حضور طولانی وی در کشور سوریه اشاره کرد.

منابع

• «آیت الله سید احمد فهری»، سایت آستان قدس رضوی: معاونت اماکن متبرکه و امور زائرین، تاریخ درج مطلب: ۱۱ اسفند ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۹ تیر ۱۳۹۹ش.
• «آیت‌الله سیداحمد فهری زنجانی، در بیمارستان بستری شد»، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تاریخ درج مطلب: ۱ خرداد ۱۳۸۵ش، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۳۹۹ش.
• «احمد فهری زنجانی»، سایت الشیعه: پایگاه علمی فرهنگی اعتقادی الشیعه، تاریخ بازدید: ۲۸ تیر ۱۳۹۸ش.
• امام خمینی، سید روح‌الله، صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی، ج۱۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
• انصاری، ناصرالدین، «تألیفات و تقریرات امام خمینی(ره)»، در مجله آینه پژوهش، ش۵۸، مهر و آبان ۱۳۷۸ش.
• «پیام تسلیت در پی درگذشت مرحوم حجت‌الاسلام و المسلمین سیداحمد فهری (ره)»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۲ تیر ۱۳۸۵ش، تاریخ بازدید: ‌۲۹ تیر ۱۳۹۹ش.
• جلالی، غلامرضا، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، ۱۳۸۶ش.
• شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، اسلامیه، ۱۳۵۳ش.
• طاوسی مسرور، سعید، «قاضی طباطبایی»، در دانشنامه جهان اسلام، بر اساس نسخه کتابخانه مدرسه فقاهت.
• فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
• عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم، طبقات مفسران شیعه، قم، نشر نوید اسلام، ۱۳۸۲ش.
• قائدان، اصغر، اماکن سیاحتی و زیارتی دمشق، تهران، نشر مشعر، ۱۳۸۸ش.