سید یوسف مدنی تبریزی

سید یوسف مدنی تبریزی
مرجع تقلید
اطلاعات فردی
نسب	مدنی تبریزی
تاریخ تولد	۱۳۰۷ش
زادگاه	تبریز
تاریخ وفات	۲۶ خرداد سال ۱۳۹۲ش
محل دفن	حرم حضرت معصومه(س)
شهر وفات	قم
اطلاعات علمی
استادان	سید محمدحسین طباطبائی • امام خمینی • سید حسین بروجردی
محل تحصیل	تبریز، قم
تألیفات	درر الفوائد فی شرح الفرائد • توضیح المطّول، الفوائد الادبیه
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی	امضای اعلامیه‌ در حمایت از امام خمینی در سال ۱۳۴۴ش

سید یوسف مدنی تبریزی (۱۳۰۷-۱۳۹۲ش)، از مراجع تقلید شیعه و اساتید درس خارج در حوزه علمیه قم بود. مدنی شاگرد سید حسین بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی بوده است. درر الفوائد فی شرح الفرائد و توضیح المطّول برخی از آثار مهم هستند. مدنی تبریزی در ۲۶ خرداد ۱۳۹۲ش در قم درگذشت و پیکرش پس از خواندن نماز میت توسط سید موسی شبیری زنجانی در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

جایگاه

سید یوسف مدنی تبریزی، از مراجع تقلید شیعه و اساتید درس خارج در حوزه علمیه قم بود.^[۱] امضای اعلامیه علما و فضلای آذربایجانی مقیم قم در سال ۱۳۴۴ش در حمایت از امام خمینی و اعتراض به ادامه تبعید و انتقال ایشان به نجف، برخی از فعالیت‌های وی پیش از انقلاب اسلامی ایران است.^[۲] او پس از انقلاب اسلامی ایران نیز از امضاکنندگان نامه سرگشاده جامه مدرسین حوزه علمیه قم به مجلس شورای اسلامی در دوم مهر ۱۳۵۹ش، جهت اقامه و اجرای احکام شرعی بود.^[۳]

شرحش بر رسائل شیخ انصارى (درر الفوائد فی شرح الفرائد)، مورد تشویق سید حسین بروجردى، از مراجع وقت، قرار گرفت^[۴] و علامه طباطبایى نیز تقریظى (جملاتی در مدح) بر شرح مطوّلش (توضیح المطوّل) نوشت.^[۵] لطف‌الله صافی گلپایگانی، از مراجع وقت تقلید، در پیامی به مناسبت رحلت مدنی تبریزی، وی را از استوانه‌های بزرگ علمی و معنوی حوزه علمیه قم معرفی نمودند.^[۶]

زندگی‌نامه و زیست علمی

سید یوسف مدنی تبریزی در سال ۱۳۰۷ش، در تبریز به دنیا آمد.^[۷] نسب سیادتش به امام زین‌العابدین(ع) می‌رسد.^[۸] در سال ۱۳۲۳ش در شانزده‌سالگی،^[۹] پس از اتمام کلاس ششم،^[۱۰] وارد حوزه علمیه طالبیه تبریز شد.^[۱۱] هشت سال به‌طور تخصصی ادبیات عرب خواند^[۱۲] و علم فقه و اصول را نیز تا کفایة الاصول فرا گرفت.^[۱۳] در همین ایام در تبریز، مشغول به تدریس حاشیه ملاعبدالله، مغنی و مطوّل^[۱۴] در مدرسه علمیه طالبیه، صادقیه و حاج صفرعلی تبریز بود.^[۱۵]

سپس در سال ۱۳۳۱ش در ۲۴ سالگی برای تحصیل سطوح عالی حوزه به قم مهاجرت کرد و کفایه را از میرزا محمد مجاهد تبریزی و سید محمدباقر طباطبائی سلطانی فراگرفت.^[۱۶] درس خارج فقه و اصول را از اساتیدی همچون سید حسین بروجردی، محقق داماد، امام خمینی^[۱۷] و سید کاظم شریعتمداری بهره برد و همزمان به تدریس ادبیات و سطوح پرداخت.^[۱۸] منظومه را به‌طور خصوصی و اسفار و تفسیر را به‌‌طور عمومی از علامه طباطبائی فراگرفت.^[۱۹] عبدالله جوادی آملی، از مراجع تقلید، نیز هم‌دوره کلاس اسفار ایشان بودند.^[۲۰] وی پس از چند سال به درجه اجتهاد رسید.^[۲۱]

وفات

وی در ۲۶ خرداد ۱۳۹۲ش (۷ شعبان ۱۴۳۴ق) در قم درگذشت. سید موسی شبیری زنجانی از مراجع وقت قم، بر پیکرش نماز خواند و او را در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپردند.^[۲۲] جوادی آملی،^[۲۳] مکارم شیرازی، نوری همدانی، سبحانی، صافی گلپایگانی از مراجع تقلید و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله نهادهایی بودند که برای فوت ایشان، پیام تسلیت صادر کردند.^[۲۴]

آثار

مدنی تبریزی همراه با تحصیل و تدریس، کتاب‌هایی در زمینه ادبیات عرب، فقه، اصول و ... به نگارش درآورد. کتاب «الفوائد الادبیه»، نخستین تألیف او در ادبیات عرب،^[۲۵] توضیح المطوّل در ۲۰ جلد به زبان عربی،^[۲۶] درر الفوائد فی شرح الفرائد، شرح اجتهادی بر کتاب رسائل شیخ انصاری در ۷ جلد^[۲۷] و حاشیه بر عروة الوثقی در ۲ جلد به زبان عربی^[۲۸] برخی از آثار او هستند. متن ۲۰ عنوان کتاب در ۳۹ جلد از آثار سید یوسف مدنی تبریزی به زبان فارسی و عربی، در قالب نرم‌افزار توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در سال ۱۳۹۸ش تهیه و تولید شد.^[۲۹]

پانویس

↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۰-۱۳۱؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.
↑ خسروشاهی، اسناد نهضت اسلامی ایران، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۱۰۲.
↑ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۹۴-۵۹۵.
↑ «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۴؛ «سید یوسف مدنی تبریزی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
↑ روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱؛ «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۳-۱۴.
↑ «سید یوسف مدنی تبریزی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
↑ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۳؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.
↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.
↑ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۱؛ «آیت الله العظمی مدنی تبریزی درگذشت»، روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱.
↑ «سید یوسف مدنی تبریزی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه؛ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۳.
↑ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.
↑ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۲-۱۳؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.
↑ «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۲-۱۳.
↑ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.
↑ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۹۱.
↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.
↑ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۴؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.
↑ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.
↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.
↑ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۵.
↑ «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته نامه افق حوزه، ص۵؛ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۴؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۵؛ «تحصیلات»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
↑ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۱؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۹؛ «آیت الله العظمی مدنی تبریزی درگذشت»، روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱.
↑ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۹۷.
↑ «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵.
↑ مدنی تبریزی، قواعد الأصول، ۱۴۲۹ق، ص۴۰۴؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.
↑ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۶؛ «آیت الله العظمی مدنی تبریزی درگذشت»، روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱.
↑ مدنی تبریزی، قواعد الأصول، ۱۴۲۹ق، ص۴۰۵؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۰.
↑ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۲۸؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.
↑ «معرفی نرم افزار؛ مجموعه آثار آیت‌الله سیدیوسف مدنی تبریزی تولید شد»، سایت شبکه اجتهاد؛ «مجموعه آثار آیت‌الله العظمی سید یوسف مدنی تبریزی رحمه الله»، سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.

منابع

«آیت الله العظمی مدنی تبریزی درگذشت»، روزنامه ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش.
«ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، در هفته‌نامه افق حوزه، شماره ۳۶۶، ۲۹ خرداد ۱۳۹۲ش.
الوانساز خویی، محمد، گلشن ابرار آذربایجان، تهران، پژوهشکده باقرالعلوم(ع)، ۱۳۹۴ش.
انصاری، ناصرالدین، «درگذشتگان»، در دو ماهنامه آینه پژوهش، شماره ۱۴۰، خرداد و تیر ۱۳۹۲ش.
«تحصیلات»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۱۴ مرداد ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ آذر ۱۴۰۳ش.
خسروشاهی، سید هادی، اسناد نهضت اسلامی ایران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۹ش.
«سید یوسف مدنی تبریزی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۳ بهمن ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۱ آذر ۱۴۰۲ش.
مدنی تبریزی، سید یوسف، قواعد الأصول (المدنی التبريزی)، قم، مکتب آیة الله السید یوسف المدنی التبریزی، ۱۴۲۹ق.
«مجموعه آثار آیت‌الله العظمی سید یوسف مدنی تبریزی رحمه الله»، سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور، تاریخ درج مطلب: ۲۲ آبان ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۳ آذر ۱۴۰۳ش.
«معرفی نرم افزار؛ مجموعه آثار آیت‌الله سیدیوسف مدنی تبریزی تولید شد»، سایت شبکه اجتهاد، تاریخ درج مطلب: ۲۹ آبان ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۳ آذر ۱۴۰۳ش.
وطن‌پرست، مرتضی، «از اقلیم دانش»، در گلشن ابرار، ج۱۰، قم، پژوهشکده باقرالعلوم(ع) سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۹۳ش.
هاشمی، علی، گوهری از تبار صالحان، قم، آیین دانش، ۱۳۹۱ش/ ۱۴۳۳ق.

[1] الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۰-۱۳۱؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.

[2] خسروشاهی، اسناد نهضت اسلامی ایران، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۱۰۲.

[3] وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۹۴-۵۹۵.

[4] «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۴؛ «سید یوسف مدنی تبریزی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

[5] روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱؛ «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۳-۱۴.

[6] «سید یوسف مدنی تبریزی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

[7] وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۳؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.

[8] الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.

[9] هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۱؛ «آیت الله العظمی مدنی تبریزی درگذشت»، روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱.

[10] «سید یوسف مدنی تبریزی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه؛ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۳.

[11] انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.

[12] هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۲-۱۳؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.

[13] «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۲-۱۳.

[14] انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.

[15] وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۹۱.

[16] الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.

[17] وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۴؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.

[18] انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.

[19] الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.

[20] وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۵.

[21] «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته نامه افق حوزه، ص۵؛ وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۴؛ هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۱۵؛ «تحصیلات»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

[22] الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۱؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۹؛ «آیت الله العظمی مدنی تبریزی درگذشت»، روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱.

[23] وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۹۷.

[24] «ارتحال حضرت آیة‌الله مدنی تبریزی»، هفته‌نامه افق حوزه، ص۵.

[25] مدنی تبریزی، قواعد الأصول، ۱۴۲۹ق، ص۴۰۴؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۲۹.

[26] وطن‌پرست، «از اقلیم دانش»، ص۵۸۶؛ «آیت الله العظمی مدنی تبریزی درگذشت»، روزنامه ایران، ۲۷ خرداد ۱۳۹۲ش، ص۱.

[27] مدنی تبریزی، قواعد الأصول، ۱۴۲۹ق، ص۴۰۵؛ الوانساز خویی، گلشن ابرار آذربایجان، ۱۳۹۴ش، ج۳، ص۱۳۰.

[28] هاشمی، گوهری از تبار صالحان، ۱۳۹۱ش، ص۲۸؛ انصاری، «درگذشتگان»، ص۱۱۸.

[29] «معرفی نرم افزار؛ مجموعه آثار آیت‌الله سیدیوسف مدنی تبریزی تولید شد»، سایت شبکه اجتهاد؛ «مجموعه آثار آیت‌الله العظمی سید یوسف مدنی تبریزی رحمه الله»، سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]

[۲۴]

[۲۵]

[۲۶]

[۲۷]

[۲۸]

[۲۹]