سال ۱۵۳ هجری قمری
| امامت | |
|---|---|
| امام کاظم(ع) (دوره امامت: ۳۵ سال از ۱۴۸ق تا ۱۸۳ق) | |
| حکومت‌های سرزمین‌های اسلامی | |
| عباسیان در عراق | منصور عباسی |
| امویان در اسپانیا | عبدالرحمن الداخل |
| باوندیان بر بلندی‌های طبرستان | سرخاب دوّم ابن مهر مردان |
| وقایع مهم | |
| دستور منصور عباسی به پوشیدن کلاه‌های بلند | |
| تولدها | |
| به‌قولی امام رضا(ع) | |
| وفات‌ها / شهادت‌ها | |
| فطر بن خلیفه کوفی | |
| موسی بن عبیدة بن نشیط رَبَذی | |
| معمّر بن راشد صَنْعانی | |
| حسن بن عمارة بَجَلی | |
سال ۱۵۳ هجری قمری یکصد و پنجاه و سومین سال از سال‌شمار هجری قمری و مصادف با امامت امام کاظم(ع) و زندگانی امام رضا(ع) است.
در این سال، منصور عباسی از سلسله عباسیان بر عراق، و عبدالرحمن الداخل از دودمان امویان، بر اسپانیا حکومت می‌کردند.
روز نخست این سال، یعنی پنجشنبه ۱ محرم، مصادف است با ۱۸ دی سال ۱۴۸ هجری شمسی و ۸ ژانویه سال ۷۷۰ میلادی. روز پایانی سال، یعنی شنبه ۳۰ ذی‌الحجه، مصادف است با ۱۷ آذر سال ۱۴۹ هجری شمسی و ۲۸ نوامبر سال ۷۷۱ میلادی.[۱]
امامت
سال ۱۵۳ق، با سال‌های ۱۴۷ و ۱۴۸ هجری شمسی مطابق است.[۲] این سال یکی از سال‌های امامت ۳۵ سالهٔ امام کاظم(ع)، امام هفتم شیعیان بود.[۳] امام کاظم(ع) در این دوران در مدینه ساکن بود.[۴] در این سال فرزندش امام رضا(ع)، در حدود پنج سال داشت.[۵]
حکومت‌ها
در سال ۱۵۳ق، منصور عباسی (حکومت ۱۳۶-۱۵۸ق)، خلیفه دوم از سلسله عباسیان، بر عراق به پایتختی بغداد حکومت می‌کرد.[۶] گستره حکومت او در این دوران شامل مدینه،[۷] مکه،[۸] طائف،[۹] افریقیه (تقریبا تونس)،[۱۰] مصر[۱۱]، ارمینیه[۱۲] و خراسان[۱۳] نیز می‌شد.
در این سال حسن بن زید بن حسن (حکومت ۱۵۰-۱۵۵ق)، با حکم منصور عباسی بر مدینه حکومت می‌کرد.[۱۴] او نوه امام حسن(ع)[۱۵] و پدر سیده نفیسه است.[۱۶]
امویان نیز با حکومت عبد الرحمن اوّل ابن معاویه، ملقب به داخل (حکومت ۱۳۸-۱۷۲ق)؛ بر شبه جزیره اِیبِریا (اسپانیا)، به پایتختیِ قُرْطُبه حکومت می‌کردند.[۱۷]
در این سال، سرخاب دوّم ابن مهر مردان (حکومت: ۱۳۸-۱۵۵ق) از سلسله باوندیان، بر بلندی‌های طبرستان و گیلان حکومت می‌کرد.[۱۸]
رویدادها
نظامی
- اعزام بدر مولی عبدالرحمن برای مبارزه با قیام بررها به رهبری شَقنا بن عبدالواحد.[۱۹] شقنا بن عبدالواحد خود را منتسب به حضرت فاطمه(س) و امام حسین(ع) می‌دانست.[۲۰]
- فتح افریقه (تقریبا تونس) به دست اباضیه از خوارج.[۲۱]
اجتماعی فرهنگی
- دستور منصور عباسی به پوشیدن کلاه‌های بلند توسط مردم که «دُنّیه» نامیده می‌شد. او لباس سپاهیان را نیز تغییر داد.[۲۲]
تولدها
- (به قولی) امام رضا(ع).[۲۳] بر پایه قول مشهور ولادت او در ۱۴۸ق بوده است.[۲۴]
- هشام بن عمّار (درگذشت ۲۴۵ق)، مکنی به ابو الولید،[۲۵] که در کتاب‌های حدیثی شیعه مانند الخصال، علل الشرایع و تفسیر قمی از او روایت شده؛ ولی در کتاب‌های رجالی متقدم شیعه نام او ذکر نشده‌است.[۲۶]
- احمد بن سلیمان بن حسن بغدادی،[۲۷] که در کتاب‌های حدیثی شیعه، مانند الامالی نوشته شیخ طوسی و التوحید نوشته شیخ صدوق از او روایت شده، ولی نام او در کتاب‌های رجالی متقدم ذکر نشده‌است.[۲۸]
درگذشت‌ها
- فطر بن خلیفه کوفی،[۲۹] از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع).[۳۰] درگذشت او را سال ۱۵۵ق نیز دانسته‌اند.[۳۱]
- موسی بن عبیدة بن نشیط رَبَذی،[۳۲] از اصحاب امام صادق(ع).[۳۳]
- معمّر بن راشد صَنْعانی،[۳۴] از اصحاب امام صادق(ع).[۳۵]
- حسن بن عمارة بَجَلی،[۳۶] از اصحاب امام صادق(ع).[۳۷]
- ام اسود شیبانی از راویان حدیث از امام صادق(ع). [۳۸]
پانویس
- ↑ تبدیل تاریخ، با حساب.
- ↑ تبدیل تاریخ، با حساب.
- ↑ جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۷ش، ص۳۸۵.
- ↑ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۴۶۱، ۴۶۴ و ۴۶۵.
- ↑ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۴۲۷.
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، ص۴۳.
- ↑ طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۸، ص۴۱.
- ↑ طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۸، ص۴۱.
- ↑ طبری، تاریخ الطبری، بیروت، ج۸، ص۴۱.
- ↑ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۵۸۷.
- ↑ ترمانینی، أحداث التاریخ الإسلامی، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۹۳۶.
- ↑ ترمانینی، أحداث التاریخ الإسلامی، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۹۳۶.
- ↑ ابن تغری، النجوم الزاهرة في ملوک مصر و القاهرة، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۵۰.
- ↑ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۵۹۳ و ج۶ ، ص۸.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۴۴۳.
- ↑ ابن عماد، شذرات الذهب، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۴۳.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹م، ص۳۳۸ و ج۸، ص۸۶.
- ↑ باسورث، سلسله‌های اسلامی جدید، ۱۳۸۱ش، ص۳۱۶.
- ↑ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۶۰۵.
- ↑ ترمانینی، أحداث التاریخ الإسلامی، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۹۳۲.
- ↑ ترمانینی، أحداث التاریخ الإسلامی بترتیب السنین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۹۳۸.
- ↑ ترمانینی، أحداث التاریخ الإسلامی بترتیب السنین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۹۳۸.
- ↑ مازندرانی حائری، منتهی المقال فی احوال الرجال، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۱۷.
- ↑ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۴۷.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۹م، ج۸ ص۸۷.
- ↑ نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۱۵۸.
- ↑ ابن تغری، النجوم الزاهره، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۳۲۸.
- ↑ نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۱۵۸.
- ↑ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ۱۳۸۵ق، ج۵، ص۶۱۱.
- ↑ نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۲۲۶.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۴۴.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۴۵۳.
- ↑ تفرشی، نقد الرجال، ۱۳۷۷ش، ج۴، ص۴۳۷.
- ↑ حاجی خلیفه، ترجمه تقویم التواریخ، ۱۳۷۶ش، ص۵۶.
- ↑ تفرشی، نقد الرجال، ۱۳۷۷ش، ج۴، ص۴۰۰.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۳۴۷.
- ↑ نمازی شاهرودی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۲۰.
- ↑ نک: محدثات شیعه، ص۴۴، به نقل از جامع الرواة، ج۲، ص ۴۵۵ و الدرایه، ص۱۳۷.
منابع
- ابن اثیر، علی بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانی جزری، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، دار بیروت، ۱۳۸۵ق.
- ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، به تحقیق جمال‌الدین شیال و دیگران، قاهره، وزارة الثقافة و الإرشاد القومی، المؤسسة المصریة العامة، ۱۳۹۲ش.
- ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، به تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، ۱۴۱۰ق.
- ابن عماد، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، به تحقیق محمود ارناووط، به تصحیح عبدالقادر ارناووط، دمشق، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق.
- باسورث، کلیفورد ادموند، سلسله‌های اسلامی جدید: راهنمای گاهشماری و تبارشناسی، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران، ۱۳۸۱ش.
- ترمانینی، عبد السلام، أحداث التاریخ الإسلامی بترتیب السنین؛ یشمل علی اهم احداث التاریخ الاسلامی مع ترجمة لأشهر الأعلام و تعریف بالمواقع و البلدان، دمشق، طلاس، ۱۴۰۸ق.
- تفرشی، مصطفی بن حسین، نقد الرجال، به تحقیق مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۳۷۷ق.
- جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، انصاریان، ۱۳۸۷ش.
- زرکلی، خیر الدین، الأعلام، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۹م.
- سبط ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص من الأمة بذکر خصائص الأئمة، به تحقیق حسین تقی‌زاده، قم، المجمع العالمی لاهل البیت علیهم السلام، مرکز الطباعة و النشر، ۱۴۲۶ق.
- شیخ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، به تحقیق و تصحیح مؤسسة آل البیت(ع)، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری:تاریخ الرسل والملوک وصلة تاریخ الطبری، بیروت، بی‌نا، بی‌تا.
- مازندرانی حائری، محمد بن اسماعیل، منتهی المقال فی أحوال الرجال، به تحقیق مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، ۱۴۱۶ق.
- مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
- نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مولف، ۱۴۱۴ق.
| نسب |  | |
|---|---|---|
| فرزندان | امام رضا(ع) • حضرت معصومه • شاهچراغ • حمزه • سید محمد عابد • اسحاق • عبدالله عوکلانی • حکیمه • ابراهیم • قاسم • حسین • زیدالنار • اسماعیل • هارون • فهرست فرزندان امام کاظم(ع) | |
| القاب | ||
| کنیه‌ها | ||
| اصحاب | ||
| خلفای معاصر | ||
| کتاب‌شناسی | ||
| مرتبط | مناظرات امام کاظم(ع) • دعای جوشن صغیر • دعای یا علی یا عظیم • سندی بن شاهک • صریا • کاظمین • حرم کاظمین • سادات موسوی • سید ابراهیم مجاب • واقفیه • نجمه‌خاتون • قیام فخ • بریهه • یحیی برمکی • فضل بن ربیع • علی بن اسماعیل بن جعفر • عیسی بن جعفر • فطحیه • اسماعیلیه • ناووسیه • بشر حافی • کظم غیظ • کنیه‌ها و لقب‌ها • مدفونان در حرم کاظمین | |